ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ
ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਡਰ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ / ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ-ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲੇ ਗਏ ਵਿਵਹਾਰ ਬੁੱਝ ਕੇ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[1]
ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਮੂਲ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਕਲਪਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1998 ਵਿੱਚ ਡੀਏਨ ਹੇਰਮਨ ਦੇ ਨਿਬੰਧ "ਬਲਾਤਕਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ" 'ਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੈਸਿਕਾ ਵੈਲੇਟੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ 'ਫੁੱਲ ਫਰੰਟਲ ਫੈਮੀਨਿਜ਼ਮ' ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੀਤਾ।[3]
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਈਮਨਲੋਜਿਸਟ ਜੋਡੀ ਮਿੱਲਰ, ਵਕੀਲ ਕੈਥਰੀਨ ਮੈਕਨੀਨਨ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੂਜ਼ਨ ਗ੍ਰੀਫਿਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ, ਦੂਸਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ 'ਤੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।[4][5][6]
ਪਿਛੋਕੜ
[ਸੋਧੋ]ਅੰਕੜਾ ਸੰਦਰਭ
[ਸੋਧੋ]ਪੀੜਤ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਅੰਕੜਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੂੰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2015 ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਵਿਕਟਿਮਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸਰਵੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਔਸਤਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 12 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 321,500 ਵਿਅਕਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ: 6 ਵਿਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦਾ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ 33 ਮਰਦਾਂ ਵਿਚੋਂ 1 ਦੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ref name="RAINN Sexual Violence Statistics">"Victims of Sexual Violence: Statistics | RAINN". www.rainn.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).</ref> ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਦੇ 91% ਪੀੜ੍ਹਤ ਔਰਤਾਂ ਹਨ।[7]
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਡਰਰਿਪੋਰਟ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[8]
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ
[ਸੋਧੋ]ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਜਨਸੰਖਿਆ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਹੱਕ ਜਾਂ ਫਾਇਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਡਲ ਵਿੱਚ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ (ਸਮਾਜ ਸਾਸ਼ਤਰੀ) ਢੰਗਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫਾਇਦੇ ਵੱਡੇ ਸਮਾਜਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।[9]
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦੀ ਲੈਨਜ ਦੁਆਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:[9]
ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇਹ ਲੈਨਜ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੋਡੀ ਮਿਲਰ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵੇਸਵਾਵਾਂ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 'ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰਥ' ਰਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ - ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ 'ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਜਨਮ' ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[10]
ਪ੍ਰਭਾਵ
[ਸੋਧੋ]ਡਰ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਨਸੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਡਰ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ,ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਡਰ ਅਕਸਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ, ਰੁਟੀਨ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਵਿਹਾਰ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਘਰ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਰੂਟਸ ਰੱਖਣਾ, ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਸ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣਾ, ਇਕੱਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹਟਣਾ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[11] ਇੱਥੇ, ਡਰ ਦੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੋਨੋਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ D. Herman, "The Rape Culture," in Changing Our Power 260 (J.W. Cochran & D. Langton eds., 1988)
- ↑ Valenti, Jessica. Full Frontal Feminism: A Young Woman's Guide to Why Feminism Matters. Seal Press, (2007). 63
- ↑ Catharine A MacKinnon, Sex Equality, Foundation Press (2007) 339
- ↑ Stephen R. Gold's review of: Sex, Power, Conflict: Evolutionary and Feminist Perspectives, Edited by David M. Buss and Neil M. Malamuth. Oxford University, Press, New York, 1996 as cited in 'Theories of Rape' http://cyber.law.harvard.edu/vaw00/theories_of_rape.html.
- ↑ "The Rape Culture" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-06-16. Retrieved 2018-11-14.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Statistics About Violence" (PDF). NSVRC. National Sexual Violence Resource Center. Archived from the original (PDF) on 2018-11-14.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Statistics About Violence" (PDF). NSVRC. National Sexual Violence Resource Center. Archived from the original (PDF) on 2018-11-14.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 9.0 9.1 "A Structural Definition Of Social Privilege | MSS Research". www.mssresearch.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). MSS Research. Archived from the original on 21 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018. Retrieved 21 February 2018.
- ↑ Jody Miller, "Researching Violence Against Street Prostitutes: Issues of Epistemology, Methodology, and Ethics" in Researching Sexual Violence Against Women: Methodological and Personal Perspectives (Martin D. Schwartz ed., 1997). 144, 150.
- ↑ Fisher, Emmy. "Living Life By A Rape Schedule". Feminspire. Retrieved 2015-11-02.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.