ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ

ਗੁਣਕ: 25°36′29″N 85°07′16″E / 25.6081°N 85.1210°E / 25.6081; 85.1210
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ
Map
ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ
ਤਸਵੀਰ:BiharMuseum.svg
ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ is located in ਪਟਨਾ
ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ
ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ
ਸਥਾਪਨਾ15 ਅਗਸਤ 2015 (2015-08-15)
ਟਿਕਾਣਾਪਟਨਾ, ਬਿਹਾਰ, ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ25°36′29″N 85°07′16″E / 25.6081°N 85.1210°E / 25.6081; 85.1210
ਕਿਸਮਕਲਾ, ਪੁਰਾਤੱਤਵ, ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ
Key holdingsਦੀਦਾਰਗੰਜ ਯਕਸ਼ੀ
Collections
  • Archaeology
  • regional art
  • contemporary art
ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਸ੍ਰੀ ਅੰਜਨੀ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ
ਕਿਊਰੇਟਰ
  • ਮੋਮਿਤਾ ਘੋਸ਼
  • ਰਣਬੀਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ
  • ਨੰਦ ਗੋਪਾਲ ਕੁਮਾਰ
  • ਵਿਸ਼ੀ ਉਪਾਧਿਆਏ
  • ਰਵੀ ਸ਼ੰਕਰ ਗੁਪਤਾ
  • ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ
[1]
ਆਰਕੀਟੈਕਟਮਾਕੀ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਟਸ + ਓਪੋਲਿਸ ਆਰਕੀਟੈਕਟ
ਮਾਲਕਯੁਵਾ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਭਾਗ, ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ[2]
ਨੇੜੇ ਕਾਰ ਪਾਰਕਉਪਲਬਧ
ਵੈੱਬਸਾਈਟbiharmuseum.org

ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਹੈ।[3][4] ਇਹ ਅਗਸਤ 2015 ਵਿੱਚ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ[5] 'ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ', ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਥੀਏਟਰ ਹੀ ਉਹ ਹਿੱਸੇ ਸਨ ਜੋ ਅਗਸਤ 2015 ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਸਨ[6][7] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਗੈਲਰੀਆਂ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪਟਨਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਤੋਂ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਇੱਥੇ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।[8]

ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਉਂਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ,[9] ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ 2013 ਵਿੱਚ 498 crore (US$62 million) ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਬਜਟ ਨਾਲ ਬੇਲੀ ਰੋਡ, ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10]

ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੀਦਾਰਗੰਜ ਯਕਸ਼ੀ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੱਬਾ ਹੱਥ ਟੁੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਜੁਲਾਈ 2011 ਵਿੱਚ, ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ-ਅਧਾਰਤ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫਰਮ ਲਾਰਡ ਕਲਚਰਲ ਰਿਸੋਰਸਜ਼ ਨਾਲ ਜੁਲਾਈ 2011 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਯੋਜਨਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਪੱਤਰ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ। ਜਨਵਰੀ 2012 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਜਾਪਾਨ-ਅਧਾਰਤ ਮਾਕੀ ਐਂਡ ਐਸੋਸੀਏਟਸ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਵਾਲ ਓਪੋਲਿਸ, ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਅਜਾਇਬ ਘਰ 5.6 ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 24,000 ਵਰਗ ਮੀਟਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਹੈ।

ਲਾਰਡ ਕਲਚਰਲ ਦੇ ਰਿਸੋਰਸਜ਼ ਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀਆਂ ਨੌਂ ਸਥਾਈ ਗੈਲਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ।[11] ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1764 ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਸਥਾਈ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 1764 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਪਟਨਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।[12] 2300 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਦੀਦਾਰਗੰਜ ਯਕਸ਼ੀ ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[13]

ਟਿਕਾਣਾ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਹੀ ਸਥਾਨ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਮਾਰਗ, ਬੇਲੀ ਰੋਡ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਪਾਸੇ ਹੈ। ਇਹ 13.9 ਏਕੜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਐਲ.ਐਨ. ਮਿਸ਼ਰਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਤੇ ਬੇਲੀ ਰੋਡ ਸਥਿਤ ਹਰਤਾਲੀ ਮੋੜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੱਤ ਪੁਰਾਣੇ ਬੰਗਲੇ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ 2013 ਵਿੱਚ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸਾਰੇ ਬੰਗਲੇ ਢਾਹ ਦਿੱਤੇ।

ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ[ਸੋਧੋ]

ਬਿਹਾਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੀਆਂ ਕਈ ਗੈਲਰੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਗੈਲਰੀ, ਚਿਲਡਰਨ ਗੈਲਰੀ, ਖੇਤਰੀ ਗੈਲਰੀ, ਸਮਕਾਲੀ ਗੈਲਰੀ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ, ਬਿਹਾਰੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਗੈਲਰੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਮਾਨ ਸਟੋਰੇਜ ਗੈਲਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਗੈਲਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਇੱਕ ਗੈਲਰੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[14]

ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਗੈਲਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਗੈਲਰੀ

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੈਲਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਬਿਹਾਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਚਿਲਡਰਨ ਐਂਡ ਵਾਈਲਡ ਲਾਈਫ ਸੈਕਸ਼ਨ

ਪਟਨਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਲਈ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸੁਰੰਗ[ਸੋਧੋ]

ਜਨਵਰੀ 2023 ਵਿੱਚ, ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲਵੇ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਪਟਨਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿਚਕਾਰ 1.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ-ਲੰਬੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸਬਵੇਅ (ਵਿਰਾਸਤੀ ਸੁਰੰਗ) ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।[15][16] ਅਗਸਤ 2023 ਵਿੱਚ, ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ 542 ਕਰੋੜ ਦੀ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ।[17]

ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ[ਸੋਧੋ]

ਬਿਹਾਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡਿੰਗ ਅਤੇ ਵੇਅਫਾਈਡਿੰਗ ਸਾਈਨੇਜ ਸਲਾਹਕਾਰ ਲੋਪੇਜ਼ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿ. ਲਿਮਟਿਡ ਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਬ੍ਰਾਂਡ ਪਛਾਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਈਐਫ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਵਾਰਡ,[18] ਜਰਮਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਵਾਰਡ[19] ਅਤੇ ਕਿਉਰੀਅਸ ਇਨਬੁੱਕ ਅਵਾਰਡ 2016 ਇਸਦੀ ਕਿਤਾਬਚਾ I am ਬਿਹਾਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[20] ਦਸੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੂੰ ਪੰਜ-ਸਿਤਾਰਾ ਰੇਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰਿਹਾ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ। ਗ੍ਰਿਹਾ ਦਾ ਅਰਥ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਹੈਬੀਟੇਟ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਲਈ ਗ੍ਰੀਨ ਰੇਟਿੰਗ ਹੈ।[21]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "'Kohbar' painting at Bihar Museum wows PM - Times of India". The Times of India. Retrieved 20 January 2018.
  2. "कैसा होगा बिहार का नया museum?, iconic museum in Patna, New Bihar Museum in Patna | Biharplus". Biharplus.in. Archived from the original on 4 January 2014. Retrieved 3 January 2014.
  3. "'Who says museum's incomplete?'". Telegraphindia.com. 14 September 2015. Archived from the original on 23 December 2015. Retrieved 22 December 2015.
  4. "The grand sweep of history at Bihar museum".
  5. "Bihar Museum a big draw for children, youngsters | Patna News - Times of India". The Times of India. Retrieved 20 December 2019.
  6. "Museum galleries in bihar: Opening of 4 Bihar Museum galleries deferred to October | Patna News - Times of India". The Times of India. Retrieved 20 December 2019.
  7. "Nitish Kumar inaugurates 'Bihar Museum'". Jagran Post. 8 August 2015. Retrieved 8 August 2015.
  8. "Now, Bihar Museum to reopen on October 2 | Patna News - Times of India". The Times of India. Retrieved 20 December 2019.
  9. "BIHAR MUSEUM — Lord Cultural Resources" (PDF). lord.ca. Archived from the original (PDF) on 4 January 2014. Retrieved 3 January 2014.
  10. Our Correspondent (10 July 2013). "First brick for heritage home". Telegraphindia.com. Archived from the original on 5 October 2013. Retrieved 3 January 2014.
  11. "Bihar Museum". www.lord.ca (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-05-09.
  12. "CM for expansion of old Patna Museum | Patna News - Times of India". The Times of India. Retrieved 20 December 2019.
  13. "This museum in Bihar houses a 2300-year-old sculpture carved out of a single stone". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 13 October 2017. Retrieved 28 January 2018.
  14. "Galleries". biharmuseum.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 21 ਜਨਵਰੀ 2018. Retrieved 20 January 2018.
  15. "DMRC named consultant for tunnel between Patna museums".
  16. "Nitish Kumar asks officials to develop proposed subway between Bihar Museum and Patna Museum as a 'world-class heritage tunnel'".
  17. "Rs 542cr for 1.5-km-long tunnel to connect 2 museums in Patna".
  18. "IF - Bihar Museum Identity". ifdesign.com. Retrieved 2022-05-09.
  19. "Bihar Museum Identity - Winner - Brand Identity - German Design Award". www.german-design-award.com (in ਜਰਮਨ). Retrieved 2022-05-09.
  20. "I am the Bihar Museum | Kyoorius Design Awards" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-05-09.
  21. "बिहार म्यूजियम को फाइव स्टार रेटिंग संग गृहा अवार्ड". Hindustan (in ਹਿੰਦੀ). 20 December 2019. Retrieved 20 December 2019.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]