ਬੇਗਮ ਡੌਲੀ ਆਜ਼ਾਦ
ਕਮਰ ਜਹਾਂ ਸੇਕੰਦਰਾ ਬੇਗਮ, ਬੇਗਮ ਡੌਲੀ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਬੇਗਮ ਦਾ ਜਨਮ ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਬੋਗਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਢਾਕਾ ਨਵਾਬ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਖਵਾਜਾ ਮੁਹੰਮਦ ਆਜ਼ਾਦ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 19 ਨਿਊ ਐਸਕਾਟਨ ਰੋਡ, ਰਮਨਾ ਥਾਣਾ, ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ।[1] ਮੁਹੰਮਦ ਆਜ਼ਾਦ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫੌਜ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ।[2]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
1949 ਵਿੱਚ, ਆਜ਼ਾਦ ਆਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੁਮੈਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਸਮਿਤੀ ਬਣ ਗਈ) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 1968 ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ 5ਵੀਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[3]
ਉਹ 1965 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਵਜੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਚੌਥੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ।[4][5] ਸੰਨ 1966 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਂਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।[6] ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਚੀਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ 'ਯੂਨਿਟੀ ਇਜ਼ ਸਟ੍ਰੈਂਥ' ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਗੀਤ ਗਾਇਆ।
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਜੰਗ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਆਜ਼ਾਦ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਸ ਦਾ ਘਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੇਰਾਜੁਦੀਨ ਹੁਸੈਨ ਅਤੇ ਅਬੁਲ ਕਲਾਮ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅਲ-ਬਦਰ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜਾਇਦਾਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤੀ ਕੇਸ ਹੋਇਆ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Shaheed, Farida, ed. (1998). Shaping Women's Lives: Laws, Practices and Strategies in Pakistan. Shirkat Gah. p. 367.
- ↑ Rashid ul Khairi (1973). سفرنامہ مشرقی پاکستان [Book of travels to East Pakistan] (in ਉਰਦੂ). Allama Rashid ul Khairi Academy. p. 178.
- ↑ Masrūr, Mihr Nigār (1980). Raʼana Liaquat Ali Khan: A Biography. All Pakistan Women's Association. p. 118.
- ↑ Debates: Official Report (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Manager of Publications. 1968. p. 3212.
- ↑ Agency, United States Central Intelligence (1966). Daily Report, Foreign Radio Broadcasts (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). p. 8.
- ↑ Women, Gender and Sexuality Studies Washington University in St Louis Mona Lena Krook Assistant Professor of Political Science and (2009). Quotas for Women in Politics : Gender and Candidate Selection Reform Worldwide: Gender and Candidate Selection Reform Worldwide (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Oxford University Press, USA. p. 64. ISBN 978-0-19-970489-7.