ਭਜਨ ਲਾਲ
Bhajanlal Bishnoi | |
|---|---|
भजनलाल बिश्नोई | |
| 6th Chief Minister of Haryana | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 29 June 1979 – 5 July 1985 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | Chaudhary Devi Lal |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | Bansi Lal |
| ਹਲਕਾ | Adampur |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 23 July 1991 – 9 May 1996 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | President's Rule |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | Bansi Lal |
| ਹਲਕਾ | Adampur |
| Indian ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਮੈਂਬਰ (Karnal) | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1998–1999 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | Ishwar Dayal Swami |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | Ishwar Dayal Swami |
| Indian ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਮੈਂਬਰ (Hisar) | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 2009–2011 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | Jai Parkash |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | Kuldeep Bishnoi |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 6 ਅਕਤੂਬਰ 1930 Kotwali, Punjab, British India (now in Punjab, Pakistan) |
| ਮੌਤ | 3 ਜੂਨ 2011 (ਉਮਰ 80) Hisar, Haryana, India |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | Indian National Congress Janata Party Haryana Janhit Congress |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Jasmadevi Bishnoi |
| ਬੱਚੇ | Chander Mohan Bishnoi Kuldeep Bishnoi Roshni Bishnoi |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | Chandigarh |
ਭਜਨ ਲਾਲ ਬਿਸ਼ਨੋਈ (6 ਅਕਤੂਬਰ, 1930 - 3 ਜੂਨ 2011) ਇੱਕ ਰਾਜਨੇਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਤੋਂ ਦੋ ਵਾਰੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1979 ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ, ਫਿਰ 1982 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ 1991 ਵਿਚ। ਉਸਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਭਜਨ ਲਾਲ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਜਨਮ 6 ਅਕਤੂਬਰ 1930 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਕੋਤਵਾਲੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ।[1][2] ਉਸਨੇ ਜਸਮੇਦੇਵੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ - ਚੰਦਰ ਮੋਹਨ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਅਤੇ ਕੁਲਦੀਪ ਬਿਸ਼ਨੋਈ - ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟੀ, ਰੋਸ਼ਨੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹਿਸਾਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਆਦਮਪੁਰ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਪਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਦਮਪੁਰ (ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ) ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ।[3]
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਭਜਨ ਲਾਲ ਦੋ ਵਾਰ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 28 ਜੂਨ 1979 ਤੋਂ 5 ਜੁਲਾਈ 1985 ਤੱਕ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 23 ਜੁਲਾਈ 1991 ਤੋਂ 11 ਮਈ 1996 ਤੱਕ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦਿਆਂ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਸਨ। ਜਨਵਰੀ 1980 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਜਨ ਲਾਲ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ '' ਰਾਮੇ ਰਾਮ '' ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਬਦਨਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਕੋਈ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਾਟ-ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਗੈਰ ਜਾਟ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਉਹ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਆਖਰੀ ਗੈਰ ਜਾਟ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੂੰ 2014 ਵਿੱਚ 21 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਗੈਰ ਜਾਟ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 18 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਹਰਿਆਣੇ ਦੀਆਂ 2005 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਰਾਜ ਇਕਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪਾੜ ਪੈ ਗਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਭੁਪਿੰਦਰ ਹੁੱਡਾ ਨੂੰ ਭੱਟ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ।[4] 2007 ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣਗੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ ਜਨਹਿਤ ਕਾਂਗਰਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Former Haryana chief minister Bhajan Lal dies of heart attack". NDTV. Press Trust of India. 3 June 2011. Archived from the original on 18 April 2016. Retrieved 18 April 2016.
- ↑ "Haryana Vidhan Sabha: Who's who: 2000" (PDF). Government of Haryana. p. 40. Archived from the original (PDF) on 18 April 2016. Retrieved 18 April 2016.
- ↑ "Ex-Haryana CM Bhajan Lal to be cremated at Adampur". Zee News. 4 June 2011. Archived from the original on 18 April 2016. Retrieved 18 April 2016.
- ↑ "Bhajan Lal makes a turnaround". The Hindu. 6 March 2005. Archived from the original on 19 August 2010. Retrieved 3 November 2010.