ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮੋਹਿਨੀਅਟੋਮ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸਰ ਹੈ,[1] ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ, ਜੋ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਲਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2] ਉਹ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੈ, ਇੱਕ ਡਾਂਸ ਅਕੈਡਮੀ ਜੋ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ[3] ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਰਟ ਆਫ਼ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ[4] ਅਤੇ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ ਦੀ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਹੈ।[5] ਉਹ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ[6] ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।[7] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2004 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[8]
ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1948 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਤੰਜਾਵੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਕੁੰਬਕੋਨਮ ਦੇ ਮੰਦਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ,[9] ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ[10] ਦੇ ਅਧੀਨ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਅਤੇ ਕੇਲੂਚਰਨ ਮੋਹਪਾਤਰਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਓਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ।[11] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਕਮਲਾਦੇਵੀ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ, ਉਸਨੇ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਨਾਚ ਰੂਪ, ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ 'ਤੇ ਖੋਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।[7] ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਤੋਂ ਖੋਜ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਕੇਰਲਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਦੇ ਟੈਂਪਲ ਆਰਟਸ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਉਪ-ਚੇਅਰਮੈਨ ਕਵਲਮ ਨਰਾਇਣ ਪਾਨਿਕਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਖੋਜ ਕੀਤੀ।[12] ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਅਤੇ ਓਡੀਸੀ ਤੋਂ ਬਦਲਦੇ ਹੋਏ,[10] ਉਸਨੇ ਰਾਧਾ ਮਾਰਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਸਤਿਆਭਾਮਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਕਲਿਆਣੀਕੁੱਟੀ ਅੰਮਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵੀ ਲਿਆ,[3] ਜਿਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੋਹਿਨੀਅੱਟਮ ਦੀ ਮਾਂ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।[13]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Heritage Club IIT Roorkee". Heritage Club IIT Roorkee. 2015. Archived from the original on 2015-11-26. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ "Mohiniyattam (Bharati Shivaji and Vijayalakshmi)". Exotic India Art. 2015. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ 3.0 3.1 "Classical Dancers of India". Classical dancers. 2015. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ Bharati Shivaji, Avinash Pasricha (1986). Art of Mohiniyattam. Lancer, India. p. 107. ISBN 978-8170620037.
- ↑ Bharati Shivaji, Vijayalakshmi (2003). Mohiniyattam. Wisdom Tree. ISBN 9788186685365.
- ↑ "Sangeet Natak Akademi Puraskar". Sangeet Natak Akademi. 2015. Archived from the original on 31 March 2016. Retrieved 25 November 2015.
- ↑ 7.0 7.1 "Padmashri Bharati Shivaji". Thiraseela. 2015. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
- ↑ "Performers of Indian dances and music". Indian Embassy, Russia. 2015. Archived from the original on 27 November 2015. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ 10.0 10.1 "Bound to Kerala by Mohiniyattam". 17 May 2012. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ "Time for Samvaad". 16 November 2014. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ "From law to theatre". 31 October 2004. Archived from the original on 26 February 2018. Retrieved 26 November 2015.
- ↑ "Kalamandalam Kalyanikutty Amma". Smith Rajan. 2015. Retrieved 26 November 2015.