ਭੂਤਾ (ਭੂਤ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

 

 

ਭੂਤ ਜਾਂ ਭੂਤਾ ( Sanskrit , bhūta ) ਇੱਕ ਅਲੌਕਿਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਭੂਤ, ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ। [1] ਭੂਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਇਸ ਦੀਆਂ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਕ ਕਰਕੇ ਹੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ( ਆਵਾਗਮਨ, ਗੈਰ-ਹੋਣ, ਨਿਰਵਾਣ, ਜਾਂ ਸਵਰਗ ਜਾਂ ਨਰਕ, 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰੰਪਰਾ ਤੇ). ਇਹ ਇੱਕ ਹਿੰਸਕ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਮਾਮਲੇ, ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। [1]

ਭੂਤ-ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਉਪਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭੂਤਰੇ ਸਥਾਨ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ, ਖੰਡਰ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਲ, ਕਿਲ੍ਹੇ, ਜੰਗਲੀ ਬੰਗਲੇ, ਬਲਣ ਵਾਲੇ ਘਾਟ, ਆਦਿ। ਭੂਤ ਵੀ ਬੰਗਾਲੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਭੂਤ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਲੌਕਿਕ ਹਸਤੀਆਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਪਰੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਕਸਰ ਭੂਤਾਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਲੌਕਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਆਧੁਨਿਕ-ਦਿਨ ਦੇ ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤ, ਸਿਨੇਮਾ, ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਬਦ ਜੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਰਬੀ ਜਿਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭੂਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਮਿਥਿਹਾਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਭੂਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਵਿਭਿੰਨ ਅਤੇ ਤਰਲ ਪਛਾਣ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅੱਗ ਦੇ ਬਣੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਜੀਨਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤਾਂ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਭੂਤਾਂ ਤੱਕ ਹਨ।

ਭੂਟਾ ਇੱਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜੋ "ਅਤੀਤ" ਅਤੇ "ਹੋਣ" [2] ਦੇ ਅਰਥ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਸਬੰਧ "ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਲੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ — ਅਰਥਾਤ, *bheu/*bhu-" ਨਾਲ ਹੈ।, ਉਸ ਭਾਸ਼ਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਲੱਗਭਗ ਹਰ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ-ਅਵਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦ ਹਨ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਆਇਰਿਸ਼ ( ਭਾ ), ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ( ਹੋ ), ਲਾਤਵੀਅਨ ( ਪਰ ) ਅਤੇ ਫਾਰਸੀ ( ਬੁਡਾਨ )। [3] [4]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 Britannica; Dale Hoiberg; Indu Ramchandani (2000), Students' Britannica India, Volumes 1-5, Popular Prakashan, 2000, ISBN 978-0-85229-760-5, ... Bhut also spelt bhoot, in Hindu mythology, a restless ghost. Bhoots are believed to be malignant if they have died a violent of premature death or have been denied funerary rites ...
  2. Henk W. Wagenaar; S. S. Parikh; D. F. Plukker; R. Veldhuijzen van Zanten (1993), Allied Chambers transliterated Hindi-Hindi-English dictionary, Allied Publishers, 1993, ISBN 978-81-86062-10-4, ... bhūt भूत (m.) a ghost; an evil spirit; ... the past tense (also bhūtkāl भूतकाल); (adj.) past, bygone ...
  3. Leon Stassen (2003), Intransitive Predication: Oxford Studies in Typology and Linguistic Theory, Oxford University Press, 2004, ISBN 978-0-19-925893-2, ... one of the most wide-spread roots in Indo-European - namely, *bheu/*bhu-. This root, which can be found in practically all branches of the family ... Welsh bod, Irish bha, Scottish Gaelic ba; English be ... Latvian but ... Russian byt' ... Modern Persian budan; Vedic bhu- ...
  4. William H. Snyder (2001), Time, Being, and Soul in the Oldest Sanskrit Sources, Global Academic Publishing, 2001, ISBN 978-1-58684-072-3, ... derived in Sanskrit from the two verb roots (Indo-European *es- and *bheu-) ... bhūtam n. "being, creature" ...