ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ (ਗਾਇਕ)
ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ (ਜਨਮ 1964) ਰਾਜਸਥਾਨ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਲੋਕ ਗਾਇਕਾ ਹੈ। ਉਹ ਭੋਪਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਉਸਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। [1]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਦੇਵੀ ਭੋਪਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਵੀਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਪਰਦੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਢੱਕਦੀ ਹੈ।[2][3] [4] ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਭੋਪਾ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਭਗਤੀ ਸੰਗੀਤ ਗਾਇਆ, ਪੰਜ ਰਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਟੁਕੜੇ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਫੇਡ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਾਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ ਸਕਰੋਲ ਜੋ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਔਰਤ ਭੋਪਾ ਗਾਇਕਾ ਲਈ ਅਸਾਧਾਰਨ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਭੋਪਾ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ।[5]
ਦੇਵੀ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੰਚਾਂ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2003 ਵਿੱਚ, ਦੇਵੀ ਨੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਉਤਸਵ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਜੈਪੁਰ ਵਿਰਾਸਤ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਇੱਕ ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਸਮੂਹ ਹੈ।[6] ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2004 ਵਿੱਚ ਜੈਪੁਰ ਹੈਰੀਟੇਜ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[7] ਦੇਵੀ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੋਕ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।[8] [9] 2009 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਗਾਇਕਾ ਰੇਖਾ ਭਾਰਦਵਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਗਾਇਕੀ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੋਕ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਾਤਾ ਰਾਮ ਸੰਪਤ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਸੋਨਾ ਮੋਹਪਾਤਰਾ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ।[10] 2011 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਐਡਿਨਬਰਗ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਹੇਰਾਲਡ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ "ਡੂੰਘੇ ਭਾਵਪੂਰਣ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਸਜਾਏ ਗਾਇਨ" [11] [12] ਐਡਿਨਬਰਗ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਜੋਨਾਥਨ ਮਿਲਸ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਦੇਵੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨੌਂ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਟੂਰ 'ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[13] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਇੱਕ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਨ, ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗਾਉਣਾ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[14] ਦੇਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਗਾਉਣ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।[15]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Gupta, Gargi (2015-11-07). "An equal music". DNA India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.
- ↑ Gupta, Gargi (2015-11-07). "An equal music". DNA India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.Gupta, Gargi (7 November 2015). "An equal music". DNA India. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ "A different kind of music". The Financial Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2015-11-01. Retrieved 2021-02-25.
- ↑ Pioneer, The. "Songstresses from the dunes". The Pioneer (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.
- ↑ "Women Musicians of Rajasthan - Jaipur Virasat Foundation". Google Arts & Culture (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.
- ↑ Pioneer, The. "Songstresses from the dunes". The Pioneer (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.Pioneer, The. "Songstresses from the dunes". The Pioneer. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ "Jazz masters join folk singers at Rajasthan International Folk Festival". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2014-11-02. Retrieved 2021-02-25.
- ↑ Gupta, Gargi (2015-11-07). "An equal music". DNA India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.Gupta, Gargi (7 November 2015). "An equal music". DNA India. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ Bhatia, Ritika (2015-09-26). "Reggae at RIFF". Business Standard India. Retrieved 2021-02-25.
- ↑ "A different kind of music". The Financial Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2015-11-01. Retrieved 2021-02-25."A different kind of music". The Financial Express. 1 November 2015. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ "The Legendary Music of Rajasthan - Edinburgh Festival". edinburghfestival.list.co.uk. Retrieved 2021-02-25.
- ↑ "The Legendary Music of Rajasthan, National Museum of Scotland". HeraldScotland (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.
- ↑ Gupta, Gargi (2015-11-07). "An equal music". DNA India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.Gupta, Gargi (7 November 2015). "An equal music". DNA India. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ Pioneer, The. "Songstresses from the dunes". The Pioneer (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-25.Pioneer, The. "Songstresses from the dunes". The Pioneer. Retrieved 25 February 2021.
- ↑ "Women vocalists mesmerise at Rajasthan folk music festival". DNA India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2014-10-12. Retrieved 2021-02-25.