ਮਨੀਕੁੰਤਲਾ ਸੇਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮਨੀਕੁੰਤਲਾ ਸੇਨ ( ਬੰਗਾਲੀ: মণিকুন্তলা সেন  ; c. 1911–1987) ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਬੰਗਾਲੀ -ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਸ਼ੈਡੀਨਰ ਕੋਠਾ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇੰਨ ਸਰਚ ਆਫ਼ ਫ੍ਰੀਡਮ: ਐਨ ਅਨਫਿਨੀਸ਼ਡ ਜਰਨੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ) ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,[1] ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਗੜਬੜ ਵਾਲੇ ਸਮਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਔਰਤ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਨੀਕੁੰਤਲਾ ਸੇਨ ਦਾ ਜਨਮ ਬਾਰੀਸਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਹੈ, ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਜਾਤਰਾ ਨਾਟਕਕਾਰ ਮੁਕੁੰਦ ਦਾਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸ਼ਵਨੀ ਕੁਮਾਰ ਦੱਤਾ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਗਦੀਸ਼ ਚੰਦਰ ਮੁਖੋਪਾਧਿਆਏ, ਬ੍ਰਜਮੋਹਨ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਮਣੀਕੁੰਤਲਾ ਸੇਨ ਨੇ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ; ਮੁਖੋਪਾਧਿਆਏ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਸੇਨ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ 1923 ਵਿੱਚ ਬਾਰੀਸ਼ਾਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਤਰੀਕੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਨੇ ਵੇਸ਼ਵਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਫੈਬਰਿਕ ਪਹਿਨਣੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲਕਸ਼ਮੀ ਮਿੱਲ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।[2] ਬਾਰਿਸ਼ਾਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਨਕਲਾਬੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਅਨੁਸ਼ੀਲਨ ਸਮਿਤੀ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਸੇਨ ਨੇ ਇੱਕ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਜੁਗਾਂਤਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਂਤੀਸੁਧਾ ਘੋਸ਼ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਰਕਲ ਨੇ ਮਾਰਕਸ ਅਤੇ ਲੈਨਿਨ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸੰਦੇਹਵਾਦੀ, ਸੇਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀਸੁਧਾ ਘੋਸ਼ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦੇਖਿਆ। ਸੇਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਲਕੱਤਾ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ ਅਤੇ, ਉਸਨੇ ਗੁਪਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Sena, Maṇikuntalā (2001). In Search of Freedom: An Unfinished Journey. ISBN 81-85604-26-6.
  2. Sengupta, Nitish K. (2011). Land of Two Rivers: A History of Bengal from the Mahabharata to Mujib. Penguin Books. p. 212. ISBN 978-0143416784.

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ[ਸੋਧੋ]