ਮੁਚਲਿੰਦ

ਨਾਗ ਮੁਕਲਿੰਦਾ ਵਾਲਾ ਸਤੰਭ ਜੋ ਬੁੱਧ ਦੇ ਸਿੰਘਾਸਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਗਨਨਾਥ ਟੇਕਰੀ, ਪਾਊਨੀ (ਭੰਡਾਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ) ਤੋਂ ਰੇਲਿੰਗ ਥੰਮ੍ਹ। ਦੂਜੀ-ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ

12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਖਮੇਰ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਨਾਗ ਨੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਬਨਤੇਯ ਛਮਾਰ ਤੋਂ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬਿਠਾਇਆ। ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਫ ਆਰਟ।

ਮੁਚਲਿੰਦਾ, ਮੁਕਲਿੰਦਾ, ਮੁਚੀਲਿੰਦਾ ਇੱਕ ਸੱਪ/ਨਾਗ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਸੀ।

ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਦੇ ਬੋਧੀ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਛੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਅਸਮਾਨ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹਨੇਰਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਰਖਾ ਹੋਈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਸੱਪਾਂ ਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰਾਜਾ, ਮੁਕਲਿੰਦਾ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੱਡਾ ਤੂਫਾਨ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਸੱਪ ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਨੁੱਖੀ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ, ਬੁੱਧ ਦੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕਿਆ, ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ।

ਕਲਾਤਮਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ

ਮਕਲਿੰਦਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਬੁੱਧ ਦੇ ਮਨਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਲਾਓ ਬੋਧੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ। ਬੁਨਲੇਆ ਸੁਲੀਲਤ ਦੇ ਬੁੱਤਤਰਾਜ਼ ਪਾਰਕ ਸਾਲਾ ਕੇਓਕੂ ਵਿਚ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਆਧੁਨਿਕ ਕਲਾਵਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

ਸਾਹਿਤਕ ਹਵਾਲੇ

ਮਕੈਲਿੰਦਾ (ਮੁਚਲਿੰਦਾ ) ਦੀ ਕਥਾ ਨੂੰ ਐਲਡਸ ਹੱਕਸਲੇ ਦੇ ਨਾਵਲ ਆਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ/ਸੁਚੇਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਦੇ ਰੂਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

• 
  Mucalinda sheltering Gautama Buddha (Naga Prok attitude); 12th century Khmer Sandstone with traces of pigment and gold, Honolulu Academy of Arts
• 
  A statue of Mucalinda protecting the Buddha in Mucalinda Lake, Mahabodhi Temple, Bodh Gaya, Bihar, India
• 
  Sculpture in Nong Khai, Northeastern Thailand
• 
  Mucalinda Sheltering Buddha - BouddhaSimuong
• 
  Chinese Temple
• 
  Mucalinda protecting Buddha in painting