ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਖਾਨ

ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਖਾਨ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Moraad Ali Khan; ਜਨਮ 1961) ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਖੇਡ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਪਾਉਣ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ' ਤੇ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੰਸ਼ਜ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ "ਕਿੰਗ ਮੇਕਰਜ਼" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਕਿੰਗਮੇਕਰਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ ਵਿੱਚ ਜਨਸਥ ਚਲਾ ਗਿਆ।

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਉਸਨੂੰ 1996 ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਨਚੇਸਟਰ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਤਮਗੇ ਵੀ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਉਹ ਸੱਤ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਹ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਟੀਮ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਚੇਂਗਦੁ ਵਿਖੇ 1995 ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਟੀਮ ਦਾ ਸੋਨ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਟ੍ਰੈਪ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ, ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਖਾਨ, ਮਨਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਨਵਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ। 1995 ਵਿਚ ਸਾਈਪ੍ਰਸ ਦੇ ਨਿਕੋਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਮਨਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਦੋਵਾਂ ਟਰੈਪ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਬਲ ਟਰੈਪ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਵਿਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।

ਖਾਨ ਨੇ 25 ਸਾਲ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਟੈਲੀ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 31 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ।

ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਯਾਤ ਨੀਤੀ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸੀ.ਡਬਲਯੂ.ਜੀ. ਦੇ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜੇਤੂ ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਖਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ - “ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ. ਅਸੀਂ ਬੈਂਚ ਦੀ ਤਾਕਤ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵੱਡੇ ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਪਏਗਾ। ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਇੱਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਖੇਡ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੈਂਪੀਅਨ ਦੇ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਿੰਨੇ ਮਨਪਸੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।” ਖਾਨ ਨੇ "ਖਵਾਬ" ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸਪੋਰਟਸ ਡਰਾਮਾ ਰੋਮਾਂਸ ਫਿਲਮ ਵੀ ਬਣਾਈ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਉਸਦੇ ਬੇਟੇ ਜ਼ੈਦ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਸਰਕਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਸਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਮੈਂਬਰ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸਭਾ, ਸਪੋਰਟਸ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਮੈਂਬਰ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸਭਾ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੋਪ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲੈਬਾਰਟਰੀ

ਸਦੱਸ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਟੀਚੇ ਦਾ ਓਲੰਪਿਕ ਪੋਡਿਅਮ ਕਮੇਟੀ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਅਥਲੀਟ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਾਈਫਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ

ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰੀ ਆਬਜ਼ਰਵਰ, ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਸਾਬਕਾ ਮੈਂਬਰ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਪੋਰਟਸ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਐਥਲੈਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਥਲੀਟ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ

ਮੈਂਬਰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਪੈਨਲ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਂਟੀ ਡੋਪਿੰਗ ਏਜੰਸੀ .

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]