ਮੁਰੁੰਗ
ਮੁਰੁੰਗ [1] ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਅਰ ਸਬਨਸਿਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਪਾਤਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਰਾ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਪਾਤਨੀ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[2] ਇਹ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਜਾਂ ਮੁਰੁੰਗ ਪਾਈਲੋ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਪਾਤਨੀ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਮਾਏਕੋ ਵੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 4 ਤੋਂ 7 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਡਰੀ ਫੇਸਟ ਵੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਤਿਆਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਇੱਕ ਪੁਜਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪਾਹਿਨ ਕੌਨਿਨ (ਅੰਡੇ ਦੀ ਜਾਂਚ) ਮੁਰਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਜੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਕਵਾਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਮਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਮਰੀਜ਼ ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੁਰੰਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਬਾਲਣ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਬਾਂਸ ਸਮੇਤ ਸਮੱਗਰੀ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਿਥੁਨ ਅਤੇ ਗਾਵਾਂ ਘਰਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਜਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਚਿਕਨ ਦੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ ਤੇ ਸਬੁ-ਸਾ (ਗੰਨੇ ਦੀ ਰੱਸੀ) ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਲਣ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਸੁੱਕੀ ਫੱਕ ਨੂੰ ਘਰੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਲਦੀ ਹੀ ਗੋਤ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਬੀਅਰ ਲਾਪਾਂਗ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਨ ਸਮੇਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਜਾਰੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਗਨ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਤਿਆਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ
[ਸੋਧੋ]- ਪਾਹਿਂ ਖੋਨੀ
- ਕਾਜੀ ਦਿਯੋ ਨੀ
- ਯਾਸਾਂਗ ਪਾਨੀ
- ਯਾਨੀ-ਯਾਸੋ ਲਾਨੀ
- ਸੁਬੂ-ਸਿਈ ਬੋਖੰਗ ਨੀ
- ਅਨੀ ਖੋਨੀ
- ਸ਼ਾ ਖੀਨੀ
- ਯਾਸਾਂਗ ਬਾਨੀ
- ਲਪਾਂਗ ਓ 'ਮੀਨੀ
- ਯਤਾਂਗ ਹੁਨੀ
- ਲਪਾਂਗ ਓ' ਤਨੀ
- ਅਤਿੰਗ- ਅਲਾਂਗ ਖੋਨੀ।
ਮੁਰੰਗ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਮਾਗਮ
[ਸੋਧੋ]1) ਤਾਲਿਨੀ / ਸੁਬੂ ਹਿਨੀ, 2) ਐਮਬਿਨ ਸਾਈਡਿੰਗ ਹਰਨੀ, 3) ਸਿਖਾ ਰਾਣੀ / ਯੁਗਯਾਂਗ ਤਾਨੀ, 4) ਮਿੱਡਾ ਇਨੀ, 5) ਸੁਪੁੰਗ ਨੀ, 6) ਪਛੂ ਕੋਹਨੀ, 7) ਸੁਬੂ-ਸਿਈ ਪਨਿੰਗ, 8) ਪੁਕੁੰਗ ਨੀ, 9) ਐਮਬਿਨ ਯਾਖੰਗ ਬਿੰਨੀ, 10) ਯਾਰਦਾ ਆਯੁ ਨੀ, 11) ਆਈਰੋ ਓ 'ਖੀਨੀ, 12) ਲੇਂਬਾ ਰੋਨੀ (ਰੁੱਗੂ ਨੀ), 13) ਪੁਕੁਨ ਅਪਿਨ ਹੋਨੀ, 14) ਡੋਲੀ ਰਾਣੀ, 16) ਦੁਲੁ ਪਾਨੀ, 17) ਪਿੰਗਕੋ ਯੋ ਖੇਨੀ, 18) ਪੇਨੀ ਇੰਨੀ (ਪੇਲੀਨ ਨੀ ਜਾਂ ਲਿਲਿੰਗ ਨੀ), 19) ਕੋਟੇਰ ਚਿੰਨੀ, 20) ਦੂਲੂ ਆਈਸਨ ਲਯੋਕਾ ਸਿਨੀ, 21) ਦੂਲੂ ਕੋਡਾ ਗਿਨੀ, 22) ਪੇਨੀ ਇੰਨੀ ਅਪਿੰਗ ਓਗ ਦੂਲੂ ਆਪਿੰਗ, 23) ਨਾਇਬੂ ਅਨੀ (ਹੀਰੀ ਖਾਨੀ) ), 24) ਸਿਈਬੋ ਪਾਹਿਨੀ, 25) ਤਮੂ ਲਾਨੀ, 26) ਈਰੇਹ ਪੁਕੁੰਗ ਨੀ, 27) ਉਦੇ ਤਿੰਨੀ, 28) ਨਿਈਬੂ ਪੁੰਨੀ, 29) ਕੋਚੀ ਅਜੀ ਈਆ ਨੀ, 30) ਹੋਰ ਬੀਜੇ ਈਆ, 31) ਅਲੋ ਅਜੀ ਏਯਾ ਨੀ, 32) ਐਮ.ਪੀ. ਕੌਨੀ ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਸਾਰੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਲਪਾਂਗ ਲਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪੁਜਾਰੀ ਬਲੀਦਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਲਪਾਂਗ ਵਿਖੇ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਕੁਰਬਾਨੀ ਰਸਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਦਮੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਬਾਂਸ ਸ਼ੇਵ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਚੌਲ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਤੇ ਬੀਅਰ ਨਾਲ ਸਜਾਉਂਦੇ ਹਨ.।ਕੁਝ ਮਦਦਗਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਿਥੁਨ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁਰਗੀਆਂ ਵੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦੇ ਜਾਪ ਨਾਲ ਬਲੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਚਾਵਲ, ਨਕਦ, ਮੀਟ, ਬਾਜਰੇ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।[3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Arunachalipr". Archived from the original on 2008-11-21. Retrieved 2020-12-05.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Arunachal Diary". Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2020-12-05.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ India 9
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਅਰੁਣਾਚਲੀਪਰ Archived 2008-11-21 at the Wayback Machine.
- ਅਰੁਣਾਚਲ ਡਾਇਰੀ Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine.
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ
- ਅਰੁਣਾਚਲ ਡਾਇਰੀ Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine.