ਮੈਰੀ ਹਾਸ
ਮੈਰੀ ਰੋਸਾਮੌਂਡ ਹਾਸ[1] (23 ਜਨਵਰੀ, 1910 – 17 ਮਈ, 1996) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਥਾਈ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਅਮੈਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਲੋ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]
ਹਾਸ ਦਾ ਜਨਮ ਰਿਚਮੰਡ, ਇੰਡੀਆਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਰਿਚਮੰਡ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਅਰਲਹੈਮ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[3]
ਉਸਨੇ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 1935 ਵਿੱਚ ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਖੋਜ ਨਿਬੰਧ ਟੂਨੀਕਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਿਆਕਰਣ ਦੇ ਨਾਲ।[4] 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਹਾਸ ਨੇ ਟੂਨੀਕਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਮੂਲ ਬੁਲਾਰੇ, ਸੇਸੋਸਟ੍ਰੀ ਯੂਚੀਗੈਂਟ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਵਿਆਪਕ ਟੈਕਸਟ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ।[5]
ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਖੋਜ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਹਾਸ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਫਿਲੋਲੋਜੀ ' ਤੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਐਡਵਰਡ ਸਪੀਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਯੇਲ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰੇਗੀ। ਉਸਨੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਸ਼ਾਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੰਮਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[3]
1931 ਤੋਂ 1941 ਤੱਕ ਦੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ, ਹਾਸ ਨੇ ਵਕਾਸ਼ਨ ਭਾਸ਼ਾ ਨਿਤਿਨਾਟ ( ਡਿਤਿਦਾਹਤ ) ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ: ਟੂਨੀਕਾ, ਨਚੇਜ, ਕ੍ਰੀਕ, ਕੋਆਸਤੀ, ਚੋਕਟਾ, ਅਲਾਬਾਮਾ, ਚੈਰੋਕੀ ਅਤੇ ਹਿਚੀਤੀ ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਪੇਪਰ, ਏ ਵਿਜ਼ਿਟ ਟੂ ਦਿ ਅਦਰ ਵਰਲਡ, ਇੱਕ ਨਿਤਿਨਤ ਟੈਕਸਟ, ਮੌਰਿਸ ਸਵਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ, 1933 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ[6][7]
ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ, ਹਾਸ ਨੇ ਵਾਟ ਸੈਮ ਅਤੇ ਨੈਨਸੀ ਰੇਵੇਨ ਨਾਲ ਫੀਲਡਵਰਕ ਕੀਤਾ, ਓਕਲਾਹੋਮਾ ਵਿੱਚ ਨੈਚੇਜ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦੋ ਮੂਲ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ।[8] ਉਸਦੇ ਵਿਆਪਕ ਅਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਫੀਲਡ ਨੋਟਸ ਨੇ ਹੁਣ ਮਰ ਚੁੱਕੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਰੋਤ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕ੍ਰੀਕ ਭਾਸ਼ਾ ' ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਫੀਲਡਵਰਕ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਟੈਕਸਟ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ।[9] ਜੈਕ ਬੀ ਮਾਰਟਿਨ, ਮਾਰਗਰੇਟ ਮੈਕਕੇਨ ਮੌਲਡਿਨ, ਅਤੇ ਜੁਆਨੀਟਾ ਮੈਕਗਿਰਟ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੰਪਾਦਿਤ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਕਰੀਕ ਟੈਕਸਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[10][11]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੇ 1931 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੌਰਿਸ ਸਵਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। 1937 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ।[3]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Mary Rosamond Haas papers". American Philosophical Society. Retrieved May 9, 2018.
- ↑ Pike, Kenneth L. (1999). Mary R. Haas: 1910–1996 (PDF). Washington, DC: National Academies Press. p. 4.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Golla, Victor; Matisoff, James A.; Munro, Pamela (1997). "Mary R. Haas". Language. 73 (4): 826–837. doi:10.1353/lan.1997.0056. ISSN 1535-0665.
- ↑ Falk, Julia S. (2005). Encyclopedia of Linguistics. Fitzroy Dearborn. pp. 429–431. ISBN 9781579583910.
- ↑ McLendon, S. (1997). "Mary R. Haas: A Life in Linguistics". Anthropological Linguistics. 39 (4): 522–543. JSTOR 30028484.
- ↑ Turner, Katherine (Winter 1997). "Mary R. Haas: Teacher". Anthropological Linguistics. 39 (4): 544–549. JSTOR 30028485.
- ↑ Swadesh, Mary Haas; Swadesh, Morris (1933). "A Visit to the Other World, a Nitinat Text (With Translation and Grammatical Analysis)". International Journal of American Linguistics. 7 (3/4): 195–208. doi:10.1086/463803. JSTOR 1262949.
- ↑ Kimball, Geoffrey (2007). The New Encyclopedia of Southern Culture: Language. UNC Press. p. 98. ISBN 978-0-8078-5806-6.
- ↑ Haas, Mary R. "Mary Rosamond Haas papers, ca. 1910-1996". Retrieved December 21, 2017.
- ↑ "Haas/Hill texts - Muskogee (Seminole/Creek) Documentation Project". Muskogee (Seminole/Creek) Documentation Project (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on ਦਸੰਬਰ 22, 2017. Retrieved December 21, 2017.
- ↑ Haas, Mary R. (2015). Creek (Muskogee) Texts. University of California. ISBN 9780520286429.