ਰਬਾਬ ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ
ਰਬਾਬ ਅਲ-ਕਾਧਿਮੀ (Arabic: رباب الكاظمي, romanized: Rabāb al-Kāẓimī , ਰਬਾਬ ਅਲ-ਕਾਜ਼ਿਮੀ ਵੀ ; 30 ਜੁਲਾਈ 1918 – 1998) ਇੱਕ ਇਰਾਕੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਡੈਂਟਲ ਸਰਜਨ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਮੋਢੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਰਬਾਬ ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਦਾ ਜਨਮ 23 ਅਗਸਤ 1918 ਨੂੰ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ[1] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਅਬਦ ਅਲ-ਮੁਹਸਿਨ ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਇਰਾਕੀ ਕਵੀ ਸਨ[2] ਉਸਦੀ ਟਿਊਨੀਸ਼ੀਅਨ ਮਾਂ, ਆਇਸ਼ਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ।[3] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1920 ਅਤੇ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰੀ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ।[4] ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਲਿਖਤਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਨ ਕਿ ਮਿਸਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲੇ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[3] ਉਸਦੀ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ 1936 ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਫੌਜ਼ੀਆ ਸਕੂਲ, ਇਰਾਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ।[2]
ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਦੀ ਮਿਸਰ ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਉਸਨੇ ਹਿਕਮਤ ਚਾਦਿਰਜੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ 1950 ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੇ ਜੌਰਜਟਾਊਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ, ਬਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਜੋੜਾ ਫਿਰ ਇਰਾਕ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਚਾਦਰਜੀ ਇਰਾਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਸਕੇ। ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ 1956 ਤੱਕ ਬਗਦਾਦ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਲਈ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਸੀ।[3] ਇਹ ਜੋੜਾ ਮਿਸਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਨੇ ਅਲਜੀਰੀਆ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। 1998 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[5]
ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ, ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਨੂੰ ਇਰਾਕੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਮੋਢੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[6][7][8][9] ਅਲ-ਕਾਦਿਮੀ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਕੰਮ 1969 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ[10] ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 1950 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰਿਵਿਊ ਵਿੱਚ 'ਕੰਟੈਂਪਰੇਰੀ ਪੋਏਟਸਿਸ ਆਫ਼ ਇਰਾਕ' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ[5] ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲੇਖਿਕਾ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।[11]
ਇੱਕ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ:
“ਮੇਰਾ ਲਿਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਮੇਰਾ ਜ਼ਖ਼ਮ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਮੇਰਾ ਗਿਆਨ ਹੈ"[6]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Khulusi, S A (June 1950). "Contemporary Poetesses of Iraq" (PDF). Islamic Review: 40–45.
- ↑ 2.0 2.1 "اخبار – بالفيديو: نساء عراقيات رائدات أثرن في تاريخ العراق". 3 January 2018. Archived from the original on 3 January 2018. Retrieved 13 October 2022.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "صحيفة التآخي – عاشت حياتها مخلصة لبلدها .. الدكتورة رباب عبدالمحسن الكاظمي الطبيبة والشاعرة واحدى رائدات النهضة العلمية". altaakhipress.com. Archived from the original on 19 ਮਾਰਚ 2018. Retrieved 13 October 2022.
- ↑ Jones, Kevin M. (1 September 2020). The Dangers of Poetry: Culture, Politics, and Revolution in Iraq (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Stanford University Press. ISBN 978-1-5036-1387-4.
- ↑ 5.0 5.1 "رباب عبدالمحسن الكاظمي (1917–1998) مفخرة عراقية أشرقت وأفلت في بلاد الغربة | شبكة عراق الخير" (in ਅਰਬੀ). 2 July 2015. Retrieved 13 October 2022."رباب عبدالمحسن الكاظمي (1917–1998) مفخرة عراقية أشرقت وأفلت في بلاد الغربة | شبكة عراق الخير" (in Arabic). 2 July 2015. Retrieved 13 October 2022.
- ↑ 6.0 6.1 ʻĀshūr, Raḍwá; Ghazoul, Ferial Jabouri; Reda-Mekdashi, Hasna; McClure, Mandy (2008). Arab Women Writers: A Critical Reference Guide, 1873–1999 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). American Univ in Cairo Press. p. 183. ISBN 978-977-416-146-9.
- ↑ Ṭūqān, Fadwá; Nye, Naomi Shihab; Jayyusi, Salma Khadra (1990). A Mountainous Journey: An Autobiography (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Graywolf Press. pp. 60–61. ISBN 978-1-55597-138-0.
- ↑ Altoma, Salih J. (1997). "Nazik Al-Mala'ika's Poetry and ITS Critical Reception in the West". Arab Studies Quarterly. 19 (4): 7–20. ISSN 0271-3519. JSTOR 41858218.
- ↑ Mamdouh, Alia (14 November 2015). The Loved Ones: A Modern Arabic Novel (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). The Feminist Press at CUNY. ISBN 978-1-55861-937-1.
- ↑ "IRAK – ÉCRIVAINES". Dictionnaire creatrices. Archived from the original on 13 ਅਕਤੂਬਰ 2022. Retrieved 13 October 2022.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Efrati, Noga (2011). "Theeffendiyya: Where Have All the Women Gone?". International Journal of Middle East Studies (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 43 (2): 375–377. doi:10.1017/S0020743811000122. ISSN 0020-7438.