ਰੋਹਿਨੀ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪਤਨੀ)
ਰੋਹਿਨੀ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਦਵਾਪਰ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਅਤੇ ਦਵਾਰਕਾ ਦਾ ਰਾਜੇ, ਦੀ ਰਾਣੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ, ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਹਰਿਵਮਸਾ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਅੰਤਿਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਣੀ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਅੱਠ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਾਰਾਣੀਆਂ, ਅਸ਼ਟਭਰੀਆ ਅਤੇ 16,000 ਜਾਂ 16,100 ਹੋਰ ਪਤਨੀਆਂ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ; ਰੋਹਿਨੀ ਨੂੰ ਅਸ਼ਟਭਰੀਆ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਕੁਝ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਰਾਣੀ ਜੰਬਾਵਤੀ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜੰਬਾਵਤੀ ਨਾਲ ਮੇਲ
[ਸੋਧੋ]ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ ਅਨੁਸਾਰ ਰੋਹਿਨੀ ਬਹੁਤ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਤਨਾਗ੍ਰਭਾ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਅਸ਼ਟਭਰੀਆ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਉਸ ਨੇ ਜੰਬਾਵਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਰੋਹਿਨੀ ਨੂੰ ਰਾਣੀ ਦਾ ਜਨਮ ਨਾਮ ਅਤੇ ਜੰਬਾਵਤੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ " ਜਾਂਵਬੰਧ ਦੀ ਧੀ" ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਕ ਹੋਰ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਉਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਜੰਬਾਵਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦੀਪਤੀਮਨ, ਤਮਪ੍ਰਕਸ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੁੱਤਰ ਸਨ।[1] ਹਰਿਵਮਸਾ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਹਿਨੀ ਜੰਬਾਵਤੀ ਦਾ ਬਦਲਵਾਂ ਨਾਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[2]
ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਸਲਾ ਪਰਵ, ਜੋ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪਤਨੀਆਂ ਦੇ ਅੰਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਹਿਨੀ ਸਮੇਤ ਬਾਕੀ ਵੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਚੀਤਾ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। [3] ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਣੀਆਂ ਸਤੀ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।[4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Horace Hayman Wilson (1870). The Vishńu Puráńa: a system of Hindu mythology and tradition. Trübner. pp. 79–83, 107. Retrieved 20 February 2013.
- ↑ Hopkins, Edward Washburn (1915). Epic mythology. Strassburg K.J. Trübner. p. 13. ISBN 0-8426-0560-6.
- ↑ Kisari Mohan Ganguli. "The Mahabharata, Book 16: Mausala Parva". Sacred-texts.com. Retrieved 18 March 2013.
- ↑ Prabhupada. "Bhagavata Purana 11.31.20". Bhaktivedanta Book Trust. Archived from the original on 2010-06-13.