ਲੋਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ, ਲਾਹੌਰ
ਲਾਹੌਰੀ ਗੇਟ ਜਾਂ ਲੋਹਾਰੀ ਗੇਟ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨ ਲਹੌਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਲਾਹੌਰੀ ਗੇਟ ਅੰਦਰੂਨ ਲਹੌਰ ਦੇ 13 ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। [1]
ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਦਰਵਾਜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲਾਹੌਰੀ ਗੇਟ ਨੂੰ ਲੋਹਾਰੀ ਗੇਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੁਰਾਣਾ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਇਛਰਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਉਸ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਨਾਂ ਲਹੌਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਪਿਆ। [2] ਇਹ ਨਾਮ ਉਰਦੂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲੱਭਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ, "ਲੋਹਾਰ" ਵੀ ਇਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਇੱਥੇ ਲੁਹਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। [3]
ਲਾਹੌਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਲੋਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਬਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਲੋਹਾਰੀ ਮੰਡੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਮੁਲਤਾਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਇਸ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੋਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੱਚਾ ਕੋਟ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਇੱਟਾਂ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਮਲਿਕ ਅਯਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਿਲਾਬੰਦ ਸ਼ਹਿਰ ਸੀ। [4]
ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਿਵੀਜ਼ਨਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁਜ਼ਰ ਬਹਾਰ ਖਾਨ ਅਤੇ ਗੁਜ਼ਰ ਮਾਛੀ ਹੱਟਾ, ਇਸ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਅਨ ਸਨ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਅਰਾਜਕਤਾ ਦੌਰਾਨ, ਲੋਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੰਧਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਲੋਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਇਮਾਰਤ 1864 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਗਵਰਨਰ ਸਰ ਰੌਬਰਟ ਮੋਂਟਗੋਮਰੀ ਦੁਆਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। [4]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Neighbourhoods list in 9 Zones of Lahore (see page 2 of 8 for Lohari Gate) The Punjab Gazette, Government of the Punjab website, Published 22 August 2017, Retrieved 19 April 2022
- ↑ "Lohari Gate| Pakistan Tourism Portal". paktourismportal.com. Archived from the original on 27 ਅਕਤੂਬਰ 2022. Retrieved 27 October 2022.
- ↑ "Walled City Has thirteen gates". Arijali-Lahore.net website. 16 December 2002. Archived from the original on 10 March 2007. Retrieved 19 April 2022.
- ↑ 4.0 4.1 "Walled City Has thirteen gates". Arijali-Lahore.net website. 16 December 2002. Archived from the original on 10 March 2007. Retrieved 19 April 2022."Walled City Has thirteen gates". Arijali-Lahore.net website. 16 December 2002. Archived from the original on 10 March 2007. Retrieved 19 April 2022.