ਵਿਦਿਆ ਮੁਨਸ਼ੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਵਿਦਿਆ ਕਾਨੁਗਾ (ਸੱਜੇ) ਐਸਥਰ ਕੂਪਰ ਜੈਕਸਨ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਅਣਪਛਾਤੀ ਔਰਤ ਨਾਲ, 1945

ਵਿਦਿਆ ਮੁਨਸ਼ੀ (ਨੀ ਕਾਨੂਗਾ ; 5 ਦਸੰਬਰ 1919 – 8 ਜੁਲਾਈ 2014) ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਆਗੂ ਸੀ। ਉਹ, ਦਲੀਲ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੀ ਹੈ।[1][2]

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਵਿਦਿਆ ਕਾਨੂਗਾ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁਨਸ਼ੀ, ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 5 ਦਸੰਬਰ 1919 ਨੂੰ ਬੰਬਈ (ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਦੇ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਰਹੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਈ.ਐਸ.ਸੀ. ਕੋਰਸ ਬੰਬਈ ਦੇ ਐਲਫਿੰਸਟਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1938 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ[1]

ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ: ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ[ਸੋਧੋ]

ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਪਰਾਧਿਕ ਵਕੀਲ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਚਾਚਾ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ 1938 ਵਿਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਪ੍ਰੀ-ਮੈਡੀਕਲ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਪਰਤਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਸਨੇ ਕਿੰਗਜ਼ ਕਾਲਜ, ਨਿਊਕੈਸਲ, ਡਰਹਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਤੇ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਉਸਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੁੱਲ-ਟਾਈਮ ਕਾਰਕੁਨ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ (FEDIND) ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ (CPGB) ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਈ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ ਉਥੋਂ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ CPGB ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ।[3]

1943 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪੋਸਟਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਲਗਾਈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਨੇ ਅਕਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਦਮੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਪੈਸਾ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਅਕਾਲ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[1][2]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 Staff Reporter (July 8, 2014). "Veteran Communist leader Vidya Munshi dead" – via www.thehindu.com.
  2. 2.0 2.1 "India's first woman journalist Vidya Munshi, RIP". July 9, 2014.
  3. Goswami, Ayushi (July 5, 2020). "Vidya Munshi: The First Woman Journalist Of India". Archived from the original on ਜੂਨ 28, 2021. Retrieved ਅਪ੍ਰੈਲ 9, 2023. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)