ਵਿੰਧਿਆ ਅਨਦੁਰਤੀ
ਵਿੰਧਿਆ ਅਨਦੁਰਤੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vindhya Undurti; ਜਨਮ 1955) ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨ ਹੈ ਜੋ ਲਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ,[1] ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ, ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਆਧਾਰਿਤ ਹਿੰਸਾ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਆਪਣੇ ਵਕਾਲਤ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਖੋਜ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2] ਅਨਦੁਰਤੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਜੈਂਡਰ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਹੈ।[3]
ਅੰਤੁਰਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੀ ਹੈਂਡਬੁੱਕ: ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ, ਔਰਤਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 2012 ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਵਾਰਡ[4] ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[5] ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ 1998 ਵਿੱਚ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਅਨ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਫੁਲਬ੍ਰਾਈਟ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਲੈਕਚਰਾਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਈਕੋਲੋਜੀ (ਭਾਰਤ) ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਅਨਦੁਰਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 25 ਸਤੰਬਰ 1955 ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਧੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ, ਅਨਦੁਰਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਿੰਗ ਭੇਦਭਾਵ ਅਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਣਉਚਿਤ ਲਿੰਗ ਨਿਯਮ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਨ।
ਅਨਦੁਰਤੀ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 1974 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਬੀਏ, 1976 ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਡਿਗਰੀ, ਅਤੇ 1985 ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐੱਚ.ਡੀ. 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਨਦੁਰਤੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦਾਜ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਬੇਲ ਹੁੱਕਸ, ਫਿਲਿਸ ਚੈਸਲਰ ਅਤੇ ਜੀਨ ਮਾਰਸੇਕ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਅਨਡੁਰਤੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਰੀਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਜਗਾਈ। ਉਸਨੇ ਤੀਸਰੀ ਇੰਡੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਅੰਡਰਟੀ ਨੇ 2010 ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਉਸਨੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਅਲਾਈਡ ਥੀਮਜ਼ (CEHAT) ਨਾਲ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਕੋਰਸ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 2013 ਵਾਲੀਅਮ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਲਾਹ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।[7] ਉਹ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਟਰੈਫਿਕਿੰਗ ਨੂੰ ਅਨਪੈਕਿੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁੱਖ ਖੋਜਕਾਰ ਸੀ,[8] ਜਿਸਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਰਿਸਰਚ ਆਨ ਵੂਮੈਨ (ICRW) ਅਤੇ ਬਿਲ ਐਂਡ ਮੇਲਿੰਡਾ ਗੇਟਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਸਪਾਂਸਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਅੰਡਰਟੀ ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਸਮਾਜਿਕ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ' ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਖੋਜ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ: ਘਰੇਲੂ ਬਦਸਲੂਕੀ, ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ, ਅਤੇ ਕੰਮ-ਪਰਿਵਾਰਕ ਝਗੜੇ ਜੋ ਸਖ਼ਤ ਲਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਅਕਸਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਸੋਮੈਟਿਕ ਲੱਛਣ ਵਿਕਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹਨ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੱਸ-ਨੂੰਹ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੰਡਰਟੀ ਦਾ ਕੰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।[9]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "To Be or Not to Be a 'Woman' in a Man's World". News18 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2018-03-08. Retrieved 2020-11-27.
- ↑ "Vindhya Undurti - Psychology's Feminist Voices". www.feministvoices.com. Retrieved 2020-10-15.
- ↑ "TISS Faculty & Staff: Prof Vindhya Undurti".
- ↑ "Distinguished Publication - Association for Women in Psychology". www.awpsych.org. Retrieved 2020-10-15.
- ↑ Rutherford, Alexandra; Capdevila, Rose; Undurti, Vindhya; Palmary, Ingrid (23 August 2011). Handbook of International Feminisms: Perspectives on psychology, women, culture, and rights. Springer. ISBN 978-1441998682.
- ↑ "Fulbright Scholar program directory" (PDF).
- ↑ Bhate-Deosthali, Padma; Rege, Sangeeta; Prakash, Padma (2013). Feminist Counseling and Domestic Violence in India. ISBN 978-0415832069.
- ↑ "Unpacking sex trafficking: A study of sex trafficking and sex work in three districts of Andhra Pradesh, India" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2020-12-05. Retrieved 2023-04-15.
- ↑ Vindhya, U. (2007). "Quality of Women's Lives in India: Some Findings from Two Decades of Psychological Research on Gender". Feminism & Psychology (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 17 (3): 337–356. doi:10.1177/0959353507079088. ISSN 0959-3535.