ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ
ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਮੈਨਹਟਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1975 ਵਿੱਚ ਐਲੇਨੋਰ ਬੈਚਲਡਰ, ਕੈਰੀਨ ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਫੈਬੀ ਰੋਮੇਰੋ-ਓਕ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 1987 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੱਕ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ।[1][2]
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
1973 ਦੇ ਨਿਊ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਸਰਵਾਈਵਲ ਕੈਟਾਲਾਗ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਕਿ ਹਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਐਲੇਨੋਰ ਬੈਚਲਡਰ, ਕੈਰੀਨ ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਫੈਬੀ ਰੋਮੇਰੋ-ਓਕ ਨੇ 1 ਮਾਰਚ, 1975 ਨੂੰ ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ।[3][4] ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੋਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਯੋਗਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਗੀਆਂ ਬਲਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ।
ਗ੍ਰੀਨਵਿਚ ਵਿਲੇਜ ਵਿੱਚ 1972 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਲੈਬਿਰਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ 1975 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਬਣ ਗਈ। ਬੈਚਲਡਰ, ਲੰਡਨ, ਅਤੇ ਰੋਮੇਰੋ-ਓਕ ਵੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿਛੋਕੜਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰੇ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ, ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸੰਮਲਿਤ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਬਣ ਗਈ।[2]
ਜਦੋਂ 1975 ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਬੁੱਕਲਿਸਟ ਛੋਟੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਸਨ। ਏਲੀਨੋਰ ਬੈਚਲਡਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਵੂਮੈਨਨਿਊਜ਼ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਸਾਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।"[4] ਉਹ ਅਕਸਰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਅਠਾਰਾਂ ਘੰਟੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਸਫਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ,[5][6] ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਨਿੱਜੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤਣਾਅ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਿਆ। ਕੈਰੀਨ ਲੰਡਨ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ 1981 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਖਰੀਦ ਲਏ ਅਤੇ ਉਹ ਇਕੱਲੀ ਮਾਲਕ ਬਣ ਗਈ।
"1982 ਵਿੱਚ, ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਸੂਜ਼ਨ ਬੀ. ਐਂਥਨੀ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।"[4] ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਨੂੰ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵਧੀਆਂ ਅਤੇ 1985 ਤੱਕ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਨੇ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਰਲੇਖ ਲਏ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ "ਮੈਗਜ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੋਣ, ਲੈਸਬੀਅਨ ਨਾਵਲਾਂ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਰੰਗੀਨ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ, ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ, ਇੱਕ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ, ਇੱਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੋਨਾ, ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ, ਗਹਿਣੇ, ਬਟਨ, ਪੋਸਟਰ, ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਕੈਲੰਡਰ ਸਭ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਲਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ।"[4]
ਕੈਰੀਨ ਲੰਡਨ ਨੇ 1985 ਵਿੱਚ ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰਟੀਟਾ ਮਿਡੈਂਸ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
ਟਿਕਾਣਾ[ਸੋਧੋ]
ਵੂਮੈਨਬੁੱਕਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਟੋਰ ਮੈਨਹਟਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਅੱਪਰ ਵੈਸਟ ਸਾਈਡ ' ਤੇ 255 ਵੈਸਟ 92ਵੀਂ ਸਟਰੀਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ।[2] ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਥਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਜਗ੍ਹਾ ਛੋਟੀ ਸੀ, ਲੱਭਣਾ ਔਖਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਲਟਕਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[4] ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਉਹ 201 ਵੈਸਟ 92 ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਏ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਬਲਾਕ ਦੂਰ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਸਟੋਰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸੁਆਗਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੋਗੋ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਲਾਲ ਬੈਨਰ ਬਾਹਰ ਲਟਕਾਇਆ ਅਤੇ ਸਟੋਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਮਾਨ ਬਣਾਇਆ।
ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ[ਸੋਧੋ]
ਵੂਮੈਨ ਬੁੱਕਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਬੁੱਕ ਸਟੋਰ ਦੇ ਭੇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
“ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ... ਇਹ ਮਿਲਣ, ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ, ਜੁੜਨ, ਸਰੋਤਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ, ਪਨਾਹ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਲੱਭਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ"[8]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ ""Womanbooks"". NYC LGBT Historic Sites Project.
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ 2.0 2.1 2.2 Warren, Virginia Lee. “A Bookshop for Feminists.” New York Times, July 15 1975, https://www.nytimes.com/1975/07/15/archives/a-bookshop-for-feminists.html.
- ↑ Hogan, Kristen (2008). "Women's Studies in Feminist Bookstores: "All the Women's Studies women would come in"". Signs. 33 (3): 595–621. doi:10.1086/523707. ISSN 0097-9740. JSTOR 10.1086/523707.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Miller, Karen. “Celebrating Feminism at Womanbooks.” Womanews, volume 6, issue 3, March 1985, p. 6.
- ↑ Jay, Karla “Loving Women Fantasies.” Gay Liberator, Issue 47, 1975, p. 7.
- ↑ Moore, Lisa L., “The Dream of a Common Bookstore”. Los Angeles Review of Books, April 10 2013. https://www.lareviewofbooks.org/article/the-dream-of-a-common-bookstore/
- ↑ Salmans, Sandra. “New York & Co.; A Small-Business Sisterhood on Amsterdam Ave.” New York Times, February 15, 1986. https://www.nytimes.com/1986/02/15/business/new-york-co-a-small-business-sisterhood-on-amsterdam-ave.html
- ↑ Gorelick, Michael. “The Woman behind Womanbooks,” Westside Press, February 1984.