ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ

ਮਾਤਾ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ
ਗੁਣਕ:	33.0299°N 74.9482°E / 33.0299; 74.9482
ਨਾਮ
ਮੁੱਖ ਨਾਂ:	ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ
ਸਥਾਨ
ਦੇਸ:	ਭਾਰਤ
ਰਾਜ:	ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ
ਟਿਕਾਣਾ:	ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ
ਵਾਸਤੂਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ
ਮੁੱਖ ਪੂਜਨੀਕ:	ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ (ਸ਼ਕਤੀ)
ਉਸਾਰੀ ਕਲਾ:	ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ
ਇਤਿਹਾਸ
ਸਿਰਜਣਹਾਰ:	ਸ੍ਰੀ ਮਾਤਾ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ ਸ਼੍ਰਾਈਨ ਬੋਰਡ

ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ, ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਤ ਇੱਕ ਪਵਿਤਰਤਮ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਿਰ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪਹਾੜੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ| ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ, ਜੋ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਣਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਹਨ|

ਮੰਦਿਰ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਰਾਜ ਦੇ ਜੰਮੂ ਜਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕਟਰਾ ਨਗਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਵਸਥਿਤ ਹੈ| ਇਹ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੂਜਨੀਕ ਪਵਿਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ| ਮੰਦਿਰ, 5,200 ਫੀਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਕਟਰਾ ਤੋਂ ਲੱਗਭੱਗ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (7.45 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ| ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰੀ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੀਰੂਮਲਾ ਵੇਂਕਟੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਸੱਬ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਧਾਰਮਿਕ ਤੀਰਥ-ਅਸਥਾਨ ਹੈ| ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਵੇਖ-ਰੇਖ ਸ੍ਰੀ ਮਾਤਾ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ ਤੀਰਥ ਮੰਡਲ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਧਮਪੁਰ ਤੋਂ ਕਟਰਾ ਤੱਕ ਇੱਕ ਰੇਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।