ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਕੂਲ / ਕਾਲਜ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ.

ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ (ਜਾਂ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੀਡੀਆ ਸੈਂਟਰ) ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਸਟਾਫ ਅਤੇ ਅਕਸਰ, ਕਿਸੇ ਪਬਲਿਕ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੂਲ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਕਈ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੀਡੀਆ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ "ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤਕ ਬਰਾਬਰ ਪਹੁੰਚ ਹੋ ਸਕੇ।"[1] ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੀਡੀਆ ਸੈਂਟਰ "ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ... ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈਟ [ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬਾਂ] ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।"[2] ਸਕੂਲਾਂ ਜਾਂ ਕਾਲਜਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਸਰਵਜਨਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ "ਸਿੱਖਣ-ਮੁਖੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦਾ ਸਮਰਥਨ, ਵਿਸਤਾਰ, ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਕਰਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ... ਸਕੂਲ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਏਜੰਸੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।"[3]

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ 19 ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ 60 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖੋਜ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਇੱਕ ਯੋਗ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੀਡੀਆ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਲੈਸ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਆਪਣੀਆਂ ਸਮਾਜਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਪੜਤਾਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਓਹੀਓ[4] ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤੇ ਗਏ 99.4% ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟ ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੀਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲੀ ਹੈ ਉਹ ਮਿਸ਼ੇਲ ਲੋਂਸਡੇਲ ਦੁਆਰਾ 2003 ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਪਾਇਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[5]

ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

[ਸੋਧੋ]

ਸਕੂਲਾਂ ਲਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ 1800 ਵਿਆਂ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੋਂ ਜਨਤਕ ਜਾਂ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਬੁੱਕ ਵੈਗਨਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਕਲਾਸਰੂਮ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੱਕ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।[6] 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਮੈਲਵੈਲ ਡਿਵੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ 1876 ਵਿੱਚ ਅਮੈਰੀਕਨ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਏਐਲਏ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕ ਅਮਰੀਕੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਤੇ, ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਦਫ਼ਤਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. The goals of the school library program should support the mission and continuous improvement plan of the school district.Standards for the 21st Century Learner
  2. Morris, B. (2013). Administering the school library media center. Westport, CT: Libraries Unlimited. (p.32).
  3. Morris, 2013, p.32
  4. Todd, R., Kuhlthau, C., & OELMA. (2014). Student Learning through Ohio School Libraries: The Ohio Research Study. Available online at: "Archived copy". Archived from the original on 2004-08-29. Retrieved 2008-12-06.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  5. Lonsdale, M. (2003). Impact of school libraries on student achievement: A review of the research. Camberwell, Victoria, Australia: Australian Council for Educational Research. Available online at http://www.asla.org.au/site/DefaultSite/filesystem/documents/research.pdf Archived 2018-09-21 at the Wayback Machine.
  6. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2020-09-19. Retrieved 2019-11-08. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)