ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ

ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਜਾਂ ਕਿਤਾਬ-ਘਰ ਜਾਂ ਪੁਸਤਕਾਲਾ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਰੋਤ, ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਆਦਿ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤਾਂ, ਹਵਾਲੇ ਦੇਣ ਲਈ ਜਾਂ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਲਾਤੀਨੀ ਸ਼ਬਦ 'ਲੀਬਰੇ' ਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿਤਾਬ। ਪੁਸਤਕਾਲਾ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਕੇ ਬਣਿਆ ਹੈ - ਪੁਸਤਕ + ਆਲਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੇਖਕ ਦੇ ਭਾਵ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹੋਣ ਉਸਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਜਾਂ ਕਿਤਾਬ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਆਲਾ ਸਥਾਨ ਜਾਂ ਘਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਫੇਰ ਪੁਸਤਕਾਲਾ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਇਕੱਠ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ -

ਕਿਤਾਬਾਂ
ਫ਼ਿਲਮਾਂ
ਰਸਾਲੇ (ਮੈਗਜ਼ੀਨ)
ਗ੍ਰਾਮੋਫ਼ੋਨ ਰਿਕਾਰਡ
ਹੱਥੀਂ ਲਿਖੇ ਗਰੰਥ

ਆਦਿ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਪਹਿਲੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿਚ ਸੁਮੇਰ ਵਿਚ ਲੱਭੀ ਕਨੀਫਾਰਮ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਲਿਖਣ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਰੂਪ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਕੁਝ 2600 ਬੀ.ਸੀ. ਲਿਖਤੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ 5 ਵੀਂ ਸਦੀ ਬੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਗ੍ਰੀਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈਆਂ।

ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸੰਸਥਾ, ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ, ਇੱਕ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਨਿਜੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਖਰੀਦਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲੋਂ ਵਾਜਬ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਅਤੇ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਕਸਰ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਅਕਸਰ ਸਮੂਹ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਖੇਤਰ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਜਨਤਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਧੁਨਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਭੌਤਿਕ ਕੰਧਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ. ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਹੱਬ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਥੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸਿੱਖਣ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਪਹੁੰਚ, ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਵਪਾਰ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਲਿਖਣ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀਆਂ ਭੌਤਿਕ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਭਾਸ਼ਾ ਵੰਡ, ਵਿਦਿਆ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ, ਸਾਖਰਤਾ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ, ਬਜਟ, ਸਟਾਫ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਬੱਧ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਗੁਣਾਂ, ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ, ਚਰਚ ਜਾਂ ਨਿਜੀ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ. 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ, ਕੰਪਿਊਟਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਕੌਮੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਅਕਾਦਮਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਬਾਲਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਪਬਲਿਕ ਉਧਾਰ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਨਿਰੀਖਣ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਖ਼ਾਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਡਾਕਟਰੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਫ਼ੌਜ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਸਰਕਾਰੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ

ਸਕੂਲ ਲਇਬ੍ਰੇਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ, ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਲਗਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ।^[1]ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਏ ਜਾਂਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿਚੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਗਿਆਨ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਚੰਗੀ ਸਮਝ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[2]

ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ[ਸੋਧੋ]

ਦਿੱਲੀ ਪਬਲਿਕ ਲਾਈਬ੍ਰੇਰੀ
ਕੌਮੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ, ਕਲਕੱਤਾ

ਗੈਲਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਗਿਲਗਾਮੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਅਸ਼ੁਰਬਨੀਪਾਲ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਟੈਬਲੇਟ
ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ, ਕੁਝ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ
ਇਫੇਸਸ ਵਿਖੇ ਸੈਲਸਸ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼
ਲੌਰੇਂਟਿਅਨ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਰੀਡਿੰਗ ਰੂਮ
ਥਾਮਸ ਬੋਡਲੇ ਨੇ 1602 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਨਤਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੋਡਲੀਅਨ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ 1751 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 50,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਨ।
18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਵਾਰਸਾ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਲਿਨਨ ਹਾਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸੀ। 1888 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਢਾਹੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਸਵੀਰ
ਸਰਕੂਲੇਟਿੰਗ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਅਤੇ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ, ਗੁਲਗੋਂਗ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 1870।
ਲਿੰਡਿਸਫਾਰਨ ਗੋਸਪਲਜ਼ 1753 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਜੇਮਸ ਸਿਲਕ ਬਕਿੰਘਮ ਨੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।
20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੋੜ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇਖਿਆ। ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ, 1905 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਪੀਟਰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ।
ਐਂਡਰਿਊ ਕਾਰਨੇਗੀ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਬੁਦਾਪੈਸਤ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੋਰਾਂਟੋ ਵਿਖੇ ਰੋਬਰਟਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ!ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੋਰਾਂਟੋ, ਮੌਕੇ।
1943 ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਵੇਲਜ਼ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ, ਪੋਲੈਂਡ
ਬਾਗ਼-ਏ-ਜਿਨਾਹ, ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਾਇਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, ਕੋਲਕਾਤਾ,1836
ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼

ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼
ਡਿਜੀਟਲ ਕੈਟਾਲਾਗ ਦੇ ਆਉਣ ਤੱਕ, ਕਾਰਡ ਕੈਟਾਲਾਗ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਾ ਸੀ।
ਬਿਬਲਿਓਥੇਕਾ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ, ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ, ਮਿਸਰ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸਾ, ਦੋਵੇਂ ਸਟੈਕ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਟਰਮੀਨਲ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜੋਸੇ ਵੈਸਕੋਨਸੇਲੋਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਸਟੈਕ
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਰੀਡਿੰਗ ਰੂਮ
ਬਿਬਲਿਓਥੇਕਾ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਨਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ