ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ
ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੌਰਾਨ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਆਪਣੇ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸਾਂਝ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1] ਇਹ ਗੱਠਜੋੜ ਬੰਦੀ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਬੰਧਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਬਣੇ/ਬੀਤੇ ਨੇੜਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਵਲੋਂ ਸਹਿਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖ਼ਤਰੇ ਜਾਂ ਜੋਖਮ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਤਰਕਹੀਣ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਐਫਬੀਆਈ ਦਾ ਹੋਸਟੇਜ ਬੈਰੀਕੇਡ ਡਾਟਾਬੇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂਕਰਨ ਬੁਲੇਟਿਨ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਗਪਗ 8% ਪੀੜਤ ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੇ ਸਬੂਤ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ।[2][3]
ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੀਡੀਆ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਸਟਾਕਹੋਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਡਕੈਤੀ ਦੌਰਾਨ ਚਾਰ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਰਿਹਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ।[4] ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਇੱਕ ਬੁਝਾਰਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜੋ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਡਰ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਉਲਟ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਵੇਖਣ ਵਾਲ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਭਾਗ ਹਨ ਜੋ ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ:
- ਇੱਕ ਬੰਧਕ ਦਾ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
- ਬੰਧਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਪਿਛਲਾ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ
- ਬੰਧਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਥਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ
- ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਸਮਝਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਪੀੜਤ ਹਮਲਾਵਰ ਵਾਲੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਦਾ ਹੀ ਧਾਰਨੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2]
ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਬਾਰੇ ਸ਼ੱਕ ਕਾਰਨ "ਲੜਾਈ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ" ਹੈ.[4] ਇਹ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੁਝ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਆਇਆ ਹੈ. ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ, ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ, ਦਹਿਸ਼ਤ, ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਦੇ ਪੀੜਤ ਸਟਾਕਹੋਮ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਵਰਗਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਰਵੱਈਏ ਵੀ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ.
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਸਟਾਕਹੋਮ ਬੈਂਕ ਦੀ ਲੁੱਟ
[ਸੋਧੋ]1973 ਵਿਚ, ਜਾਨ-ਏਰਿਕ ਓਲਸਨ, ਪੈਰੋਲ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ੀ, ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟਬੈਂਕੈਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਟਾਕਹੋਮ, ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਬੈਂਕ ਡਕੈਤੀ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕ ਦੇ ਚਾਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ (ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ) ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਕਲਾਰਕ ਓਲੋਫਸਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੈਂਕ ਦੇ ਇੱਕ ਵੌਲਟ ਵਿੱਚ ਛੇ ਦਿਨ (23-28 ਅਗਸਤ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਪਰਾਧੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਗਵਾਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ; ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਬਚਾਓ ਲਈ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Jameson, Celia (2010). "The Short Step From Love to Hypnosis: A Reconsideration of the Stockholm Syndrome". Journal for Cultural Research. 14.4: 337–355. doi:10.1080/14797581003765309.
- ↑ 2.0 2.1 Sundaram, Chandar S. (2013). "Stockholm Syndrome". Salem Press Encyclopedia – via Research Starters.
- ↑ Fuselier, G. Dwayne (July 1999). "Placing the Stockholm Syndrome in Perspective" (PDF). FBI Law Enforcement Bulletin. 68: 22. Archived from the original (PDF) on 2019-02-15. Retrieved 2019-11-12.
{{cite journal}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 4.0 4.1 4.2 Adorjan, Michael; Christensen, Tony; Kelly, Benjamin; Pawluch, Dorothy (2012). "Stockholm Syndrome As Vernacular Resource". The Sociological Quarterly. 53 (3): 454–74. doi:10.1111/j.1533-8525.2012.01241.x.