ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ
MP
Shashi Tharoor
Minister of State for Human Resource Development
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
28 ਅਕਤੂਬਰ 2012 – 18 ਮਈ 2014
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਦੱਗੂਬਤੀ ਪੁਰਾਂਦੇਸਵਰੀ
ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ – ਲੋਕ ਸਭਾ
ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ
2009
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਪੰਨਯਾਂ ਰਵਿੰਦਰਨ
ਹਲਕਾThiruvananthapuram
Minister of State for External Affairs
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
28 ਮਈ 2009 – 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2010
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਆਨੰਦ ਸ਼ਰਮਾ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਈ. ਅਹਿਮਦ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ (1956-03-09) 9 ਮਾਰਚ 1956 (ਉਮਰ 69)
ਲੰਡਨ, ਸਯੁੰਕਤ ਰਾਜ
ਕੌਮੀਅਤਭਾਰਤੀ
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਤਿਲੋਤੱਮਾ ਮੁਖਰਜੀ (ਤਲਾਕ)
ਕ੍ਰਿਸਟਾ ਗਿਲੇਸ (ਤਲਾਕ)
ਸੁਨੰਦਾ ਪੁਸ਼ਕਰ (2010 – 2014 (ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ))[1]
ਬੱਚੇਇਸ਼ਾਨ, ਕਨਿਸ਼ਕ
ਰਿਹਾਇਸ਼ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ/ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰSt. Stephen's College, Delhi (BA)
Tufts University (MA, M.A.L.D., PhD)
ਕਿੱਤਾਲੇਖਕ, ਡਿਪਲੋਮੈਟ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ
ਵੈੱਬਸਾਈਟshashitharoor.in

ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ (ਜਨਮ 9 ਮਾਰਚ 1956) ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਜਨਤਕ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ, ਸਾਬਕਾ ਡਿਪਲੋਮੈਟ, ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਹਨ। ਸ਼ਸ਼ੀ, ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ, ਕੇਰਲਾ ਤੋਂ ਦੋ ਵਾਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਦੱਸ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਉਪ ਮਹਾਸਚਿਵ ਸੀ ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ, ਮਹਾਸਚਿਵ ਪਦ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ ਸਨ। ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਚਿਵ ਪਦ ਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਬਾਨ ਕੀ-ਮੂਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ।

ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਥਰੂਰ ਨੇ 1975 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1978 ਵਿੱਚ ਟਫਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਲਾਅ ਐਂਡ ਡਿਪਲੋਮੇਸੀ ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਅਜਿਹਾ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। 1978 ਤੋਂ 2007 ਤੱਕ, ਥਰੂਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ, 2001 ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੂਚਨਾ ਲਈ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਸ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਬਾਨ ਕੀ-ਮੂਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਲਈ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਗਠਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।[2]

2009 ਵਿੱਚ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ (INC) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਉਸੇ ਸਾਲ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਦੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ; ਉਹ 2014, 2019 ਅਤੇ 2024 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ। ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਸਰਕਾਰ ਦੌਰਾਨ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲਜ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਥਰੂਰ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਬਾਰੇ ਸੰਸਦੀ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।[3]

ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ, ਥਰੂਰ ਨੇ 1981 ਤੋਂ ਗਲਪ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਗਲਪ ਦੀਆਂ ਕਈ ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।[4][5] ਥਰੂਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। 2014 ਵਿੱਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਲੋ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਸਨ।[6]

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ

[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਮਾਰਚ 1956 ਨੂੰ ਲੰਡਨ[7], ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿਖੇ ਸ਼ਸ਼ੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ ਥਰੂਰ ਵਜੋਂ ਚੰਦਰ ਸ਼ੇਖਰਨ ਨਾਇਰ "ਚੰਦਰਨ" ਥਰੂਰ ਅਤੇ ਸੁਲੇਖਾ ਮੈਨਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਪਲੱਕੜ, ਕੇਰਲਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਲਿਆਲੀ ਨਾਇਰ ਜੋੜਾ ਸੀ।[8] ਥਰੂਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਛੋਟੀਆਂ ਭੈਣਾਂ, ਸ਼ੋਭਾ ਅਤੇ ਸਮਿਤਾ, ਹਨ।[9] ਸ਼ਸ਼ੀ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦਾ ਉਪਨਾਮ ਚਿਪੁਕੁਟੀ ਨਾਇਰ ਸੀ। ਸ਼ਸ਼ੀ ਦੇ ਚਾਚਾ ਪਰਮੇਸ਼ਵਰਨ ਥਰੂਰ ਸਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੀਡਰ'ਜ਼ ਡਾਇਜੈਸਟ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਨ।[10]

ਥਰੂਰ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਜੋ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਨੇ ਲੰਡਨ, ਬੰਬਈ, ਕਲਕੱਤਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ ਸਟੇਟਸਮੈਨ ਲਈ 25 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕਰੀਅਰ (ਗਰੁੱਪ ਐਡਵਰਟਾਈਜ਼ਿੰਗ ਮੈਨੇਜਰ ਵਜੋਂ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ) ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਥਰੂਰ ਜਦੋਂ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1962 ਵਿੱਚ ਮੋਂਟਫੋਰਟ ਸਕੂਲ, ਯਰਕੌਡ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲਾ ਲਿਆ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ) ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਕੈਂਪੀਅਨ ਸਕੂਲ (1963-68) ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ[11]। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਾਲ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰਜ਼ ਕਾਲਜੀਏਟ ਸਕੂਲ, ਕਲਕੱਤਾ (1969-71) [11] ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ [12]।

1975 ਵਿੱਚ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨ ਕੁਇਜ਼ ਕਲੱਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ।[13] ਉਸੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਥਰੂਰ ਮੈਡਫੋਰਡ ਦੇ ਟਫਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਲਾਅ ਐਂਡ ਡਿਪਲੋਮੇਸੀ ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ। 1976 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਐਮ.ਏ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਥਰੂਰ ਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮੇਸੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਅਤੇ 1978 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[14] ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ਤਾਂ ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਸਰਵੋਤਮ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਲਈ ਰੌਬਰਟ ਬੀ. ਸਟੀਵਰਟ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਫਲੈਚਰ ਫੋਰਮ ਆਫ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੰਪਾਦਕ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਵੀ ਸਨ।[15] 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।[16]

ਕੂਟਨੀਤਕ ਕਰੀਅਰ (1978–2007)

[ਸੋਧੋ]

1978 ਵਿੱਚ ਥਰੂਰ ਦਾ ਕਰੀਅਰ ਜਿਨੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਫਾਰ ਰਿਫਿਊਜੀਜ਼ (UNHCR) ਦੇ ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1981 ਤੋਂ 1984 ਤੱਕ ਉਹ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ UNHCR ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਰਿਹਾ, ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ, ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਬਚਾਅ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਬੈਕਲਾਗ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵਸਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਪੋਲਿਸ਼ ਅਤੇ ਅਚੇਨੀਜ਼ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ।[17] ਜਿਨੇਵਾ ਵਿੱਚ UNHCR ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਜਕਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ UNHCR ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਟਾਫ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਿਆ, ਥਰੂਰ ਨੇ UNHCR ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। 1989 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹਾਇਕ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਯੂਨਿਟ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਪੀਸਕੀਪਿੰਗ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਬਣ ਗਈ। 1996 ਤੱਕ, ਉਸ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਯੂਗੋਸਲਾਵੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਰੱਖਿਅਕ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਉੱਥੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ।[18][19]

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ

[ਸੋਧੋ]

1996 ਵਿੱਚ, ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਕੋਫੀ ਅੰਨਾਨ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸਹਾਇਕ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਨਵਰੀ 2001 ਵਿੱਚ, ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਸਹਾਇਕ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਸੂਚਨਾ ਵਿਭਾਗ (DPI) ਦੇ ਅੰਤਰਿਮ ਮੁਖੀ[20] ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [19] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1 ਜੂਨ 2002 ਤੋਂ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੂਚਨਾ (UNDPI) ਲਈ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। [19] ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ, ਉਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੰਚਾਰ ਰਣਨੀਤੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਛਵੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਵਧਦੀ ਸੀ। 2003 ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਭਾਸ਼ਾਈਵਾਦ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦੀ ਵਾਧੂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਯੂਐਨਡੀਪੀਆਈ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ-ਵਿਰੋਧ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੈਮੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ, 11 ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਲਾਮੋਫੋਬੀਆ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੈਮੀਨਾਰ, ਅਤੇ "ਦਸ ਅੰਡਰ-ਰਿਪੋਰਟਡ ਸਟੋਰੀਜ਼ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ" ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਸੂਚੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਖਰੀ ਵਾਰ 2008 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

9 ਫਰਵਰੀ 2007 ਨੂੰ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2007 ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।[21][22][23]

2006 ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ

[ਸੋਧੋ]

2006 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।[24] ਜੇਕਰ ਉਹ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ, ਤਾਂ 50 ਸਾਲਾ ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ 46 ਸਾਲਾ ਡੈਗ ਹੈਮਰਸਕਜੋਲਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦਾ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ।[25] ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਰੇ ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਛੋਟੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਮ.ਕੇ. ਨਾਰਾਇਣਨ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਥਰੂਰ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।[26]

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਚਾਰ ਸਟ੍ਰਾ ਪੋਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ, ਥਰੂਰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਬਾਨ ਕੀ-ਮੂਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹੇ।[27] ਅੰਤਿਮ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਬਾਨ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੁਆਰਾ ਵੀਟੋ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਕਲੌਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵੀਟੋ ਮਿਲਿਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਦੂਤ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੌਂਡੋਲੀਜ਼ਾ ਰਾਈਸ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ: "ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ।" ਥਰੂਰ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਕੋਫੀ ਅੰਨਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮਰਥਕ ਸੀ,[28] ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ "ਹੋਰ ਕੋਈ ਕੋਫੀ" ਨਾ ਹੋਣ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਹੈ। ਵੋਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਅੰਡਰ-ਸੈਕਟਰੀ-ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬਾਨ ਕੀ-ਮੂਨ ਦੇ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ।

ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਕਰੀਅਰ (2007–2009)

[ਸੋਧੋ]

ਫਰਵਰੀ 2007 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਅਟਕਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਥਰੂਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਗੱਪ ਬਲੌਗ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਥਰੂਰ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ USC ਐਨਨਬਰਗ ਸਕੂਲ ਫਾਰ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡੀਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਫਾਈਨਲਿਸਟ ਸਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ।[29] Instead, Tharoor became chairman of Dubai-based Afras Ventures,[30] ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਥਰੂਰ ਦੁਬਈ-ਅਧਾਰਤ ਅਫਰਾਸ ਵੈਂਚਰਸ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣ ਗਏ,[31] ਜਿਸ ਨੇ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਵਿੱਚ ਅਫਰਾਸ ਅਕੈਡਮੀ ਫਾਰ ਬਿਜ਼ਨਸ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ (AABC) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਿਕਾਰਡ ਚਾਰ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਜਾਣਗੇ। ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2008 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ।[32]

ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਥਰੂਰ ਨੇ ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਲਾਅ ਐਂਡ ਡਿਪਲੋਮੇਸੀ ਦੇ ਨਿਗਰਾਨ ਬੋਰਡ, ਐਸਪਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਟਰੱਸਟੀ ਬੋਰਡ, ਅਤੇ ਇੰਡੋ-ਅਮੈਰੀਕਨ ਆਰਟਸ ਕੌਂਸਲ, ਅਮਰੀਕਨ ਇੰਡੀਆ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਵਰਲਡ ਪਾਲਿਸੀ ਜਰਨਲ, ਵਰਚੂ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਬ੍ਰੇਕਥਰੂ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[33] 1976 ਵਿੱਚ ਫਲੈਚਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਲਾਅ ਐਂਡ ਡਿਪਲੋਮੇਸੀ ਵਿਖੇ, ਉਸ ਨੇ ਦ ਫਲੈਚਰ ਫੋਰਮ ਆਫ਼ ਵਰਲਡ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਜਰਨਲ ਹੈ ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ।[34] ਥਰੂਰ 2008 ਤੋਂ 2011 ਤੱਕ ਜੇਨੇਵਾ ਵਿੱਚ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਹੇਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਜਸਟਿਸ[35] ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕੌਂਸਲ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 1995-96 ਦੌਰਾਨ ਨਿਊਯਾਰਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਦ ਹਿਊਮੈਨਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਫੈਲੋ ਚੁਣੇ ਗਏ।[36] ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਵਿਦਿਅਕ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ GEMS ਮਾਡਰਨ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[37]

ਰਚਨਾਵਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਗਲਪ

[ਸੋਧੋ]
  • ਦ ਗ੍ਰੇਟ ਇੰਡੀਅਨ ਨਾਵਲ (1989)
  • ਦ ਫਾਈਵ ਡਾਲਰ ਸਮਾਇਲ ਐਂਡ ਅਦਰ ਸਟੋਰੀਜ਼ (1990)
  • ਸ਼ੋਅ ਬਿਜਨੈਸ (1992)
  • ਰਿਓਟ (2001)

ਗੈਰ-ਗਲਪ

[ਸੋਧੋ]
  • ਰੀਜ਼ਨਸ ਆਫ਼ ਸਟੇਟ (1982)
  • ਇੰਡੀਆ: ਫਰੌਮ ਮਿਡਨਾਇਟ ਟੂ ਦ ਮਿਲੇਨੀਅਮ (1997)
  • ਨਹਿਰੂ: ਦ ਇੰਵੈਨਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (2003)
  • ਬੁੱਕਲੈਸ ਇਨ ਬਗ਼ਦਾਦ (2005)
  • ਦ ਐਲੀਫੈਂਟ, ਦ ਟਾਇਗਰ, ਐਂਡ ਦ ਸੈੱਲ ਫੋਨ: ਰਿਫਲੈਕਸ਼ਨਸ ਆਨ ਇੰਡੀਆ - ਦ ਇਮਰਜਿੰਗ 21ਵੀਂ-ਸੈਂਚਰੀ ਪਾਵਰ (2007)
  • ਸ਼ੈਡੋਸ ਅਕਰੋਸ ਦ ਪਲੇਇੰਗ ਫ਼ੀਲਡ: ਸਿਕਸਟੀ ਈਅਰਸ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕ੍ਰਿਕੇਟ (2009)
  • ਪੈਕਸ ਇੰਡੀਕਾ: ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਦ ਵਰਲਡ ਆਫ਼ ਦ 21ਸਟ ਸੈਂਚਰੀ (2012)
  • ਇੰਡੀਆ: ਦ ਫਿਉਚਰ ਇਜ਼ ਨਾਓ (ਸੰਪਾਦਕ) (2013)
  • ਇੰਡੀਆ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ: ਰਿਫਲੈਕਸ਼ਨਸ ਆਨ ਦ ਨੇਸ਼ਨ ਇਨ ਆਵਰ ਟਾਈਮ (2015)
  • Inglorious Empire: What the British Did to India (2017),[150] first published in India as An Era of Darkness: The British Empire in India (2016).[151]
  • ਵਾਈ ਆਈ ਐਮ ਹਿੰਦੂ (2018)[152]
  • ਦ ਪੈਰਾਡੋਕਸੀਕਲ ਪ੍ਰਾਇਮ ਮਨਿਸਟਰ (2018)
  • ਦ ਹਿੰਦੂ ਵੇਅ (2019)
  • ਦ ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਡਿਸਆਰਡਰ ਐਂਡ ਦ ਇੰਡੀਅਨ ਇਮਪੇਰਾਟਿਵ (2020), ਸਹਿ-ਲੇਖ ਸਮੀਰ ਸਰਨ ਦੇ ਨਾਲ[153]
  • ਦ ਬੈਟਲ ਆਫ਼ ਬਿਲੋਂਗਿੰਗ (2020)[154]
  • Tharoorosaurus (2020)[155][156]
  • Pride, Prejudice and Punditry: The Essential Shashi Tharoor (2021)[157]
  • The Struggle for India's Soul: Nationalism and the Fate of Democracy (2021)[158]
  • ਅੰਬੇਦਕਰ: ਏ ਲਾਈਫ਼ (2022)[159]
  • ਏ ਵੰਡਰਲੈਂਡ ਆਫ਼ ਵਰਡਸ: ਆਰਾਉਂਡ ਦ ਵਰਲਡ ਇਨ 101 ਐਸੇ (2024)

ਚਿੱਤਰਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਹੋਰ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ "Sunanda Pushkar Found Dead at Leela Hotel in Delhi". Mumbai Voice. Archived from the original on 2015-01-15. Retrieved 2014-10-17. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. ↑ Shukla, Saurabh (16 October 2006). "UN top job: Why India's candidate Shashi Tharoor had to drop out of the race". India Today. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 16 January 2016.
  3. ↑ The Hindu, 20.08.2023
  4. ↑ "The 29-Letter Word That Shashi Tharoor Used To Announce His Book on PM". NDTV.com. Archived from the original on 4 November 2018. Retrieved 3 November 2018.
  5. ↑ "Hindi not our natural, national language: Shashi Tharoor in The Paradoxical Prime Minister". The Telegraph. Kolkota. Archived from the original on 4 November 2018. Retrieved 3 November 2018.
  6. ↑ "Narendra Modi overtakes Shashi Tharoor, becomes most followed Indian politician on Twitter". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 4 July 2013. Retrieved 2022-10-25.
  7. ↑ "'Am touched by your thoughtfulness': Shashi Tharoor thanks PM Modi for birthday wishes in Malayalam". www.freepressjournal.in. Archived from the original on 14 May 2021. Retrieved 29 March 2021.
  8. ↑ "Why Caste Won't Disappear From India". HuffPost. 8 December 2014. Archived from the original on 26 July 2015. Retrieved 15 August 2015.
  9. ↑ "Used to bully them when we were younger but now...: Shashi Tharoor on his equation with his sisters". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 10 October 2021. Retrieved 29 November 2021.
  10. ↑ "Chandran Tharoor (1929–1993) – Genealogy". 19 December 2014. Archived from the original on 18 April 2021. Retrieved 18 April 2021.
  11. ↑ "Shashi Tharoor". Old Campionite's Association. 2016. Archived from the original on 1 February 2016. Retrieved 16 January 2016.
  12. ↑ "BRIEF TIMELINE". SHASHI THAROOR EXCLUSIVE, Author MP,Thiruvananthapuram.
  13. ↑ "10 politicians who graduated from Delhi University". www.indiatvnews.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 10 September 2015. Archived from the original on 29 November 2021. Retrieved 29 November 2021.
  14. ↑ "Public Service and Education, S – T". Tufts Alumni. Archived from the original on 23 January 2016. Retrieved 16 January 2016.
  15. ↑ "Shashi Tharoor turns 60: Some lesser-known facts you shouldn't overlook". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 9 March 2016. Archived from the original on 28 April 2021. Retrieved 29 November 2021.
  16. ↑ "Shashi Tharoor's controversial political stint | India News". The Times of India. 18 April 2010. Archived from the original on 12 July 2019. Retrieved 3 July 2019.
  17. ↑ "Shashi Tharoor". United Nations. Archived from the original on 22 December 2015. Retrieved 16 January 2016.
  18. ↑ "A look at life after the UN: Shashi Tharoor F'78". Tufts Fletcher School. 25 January 2008. Archived from the original on 24 October 2015. Retrieved 16 January 2016.
  19. ↑ "Shashi Tharoor biography". United Nations. Archived from the original on 13 April 2012.
  20. ↑ "Appointment of Shashi Tharoor as Under Secretary General for Communications and Public Information confirmed by Secretary General". United Nations. Archived from the original on 3 July 2018. Retrieved 19 November 2018.
  21. ↑ "UN Under Secy General Shashi Tharoor resigns". Rediff. 9 February 2007. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 16 January 2016.
  22. ↑ "Ten Stories The World Should Hear More About". United Nations. Archived from the original on 31 December 2015. Retrieved 16 January 2016.
  23. ↑ Gupte, Pranay (9 May 2006). "Shashi Tharoor: Inside Man". The New York Sun. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 16 January 2016.
  24. ↑ "India names Shashi Tharoor for UN Secretary General's post". The Financial Express. Archived from the original on 7 December 2013.
  25. ↑ "Biography – Dag Hammarskjöld". Nobel Foundation. Archived from the original on 3 September 2010. Retrieved 16 April 2010.
  26. ↑ Tharoor, Shashi (21 October 2016). "The inside Story of How I Lost the Race for the UN Secretary-General's Job in 2006". OPEN Magazine. Archived from the original on 5 November 2016. Retrieved 9 July 2017.
  27. ↑ "Ban Ki-moon wins". UNSG.org. 2 October 2006. Archived from the original on 17 November 2015. Retrieved 2 October 2006.
  28. ↑ Guha, Seema (4 October 2006). "US veto ends Shashi Tharoor's run for top job at the UN". DNA India. Archived from the original on 25 June 2012. Retrieved 16 April 2010.
  29. ↑ Sternberg, Andy (20 February 2007). "Top 5 Candidates for USC Annenberg Dean". LAist. Archived from the original on 3 April 2007. Retrieved 16 January 2016.
  30. ↑ Haniffa, Aziz (10 May 2007). "Shashi Tharoor joins the corporate world". Rediff News. Archived from the original on 27 May 2008. Retrieved 6 May 2008.
  31. ↑ "Shashi Tharoor now a member of the THIGJ Advisory Council". The Hague Institute for Global Justice. 17 October 2012. Archived from the original on 6 June 2014. Retrieved 28 November 2012.
  32. ↑ Ray, Mohit K., ed. (1 September 2007). The Atlantic Companion to Literature in English. New Delhi: Atlantic Publishers & Distributors. p. 524. ISBN 9788126908325.
  33. ↑ "Shashi Tharoor Biographical note" (PDF). UNESCO. 2007. Archived (PDF) from the original on 25 March 2014. Retrieved 17 March 2014.
  34. ↑ "In cooperation with UNU-P&G, United States Institute of Peace, and Cambridge University Press". United Nations University Office at the United Nations. Archived from the original on 9 June 2007. Retrieved 10 May 2007.
  35. ↑ "Shashi Tharoor now a member of the THIGJ Advisory Council". The Hague Institute for Global Justice. 17 October 2012. Archived from the original on 6 June 2014. Retrieved 28 November 2012.
  36. ↑ Ray, Mohit K., ed. (1 September 2007). The Atlantic Companion to Literature in English. New Delhi: Atlantic Publishers & Distributors. p. 524. ISBN 9788126908325.
  37. ↑ "Shashi Tharoor to be inducted in government?". Daily News and Analysis. 16 February 2007. Archived from the original on 11 February 2009. Retrieved 16 January 2016.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਸ਼ਸ਼ੀ_ਥਰੂਰ&oldid=822510" ਤੋਂ ਲਿਆ