ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ

ਗੁਣਕ: 14°7′48″N 75°54′17″E / 14.13000°N 75.90472°E / 14.13000; 75.90472
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ
2010 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ is located in ਕਰਨਾਟਕ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ
ਸਥਿਤੀਸੁਲੇਕੇਰੇ, ਚੰਨਾਗਿਰੀ, ਕਰਨਾਟਕ, ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ14°7′48″N 75°54′17″E / 14.13000°N 75.90472°E / 14.13000; 75.90472
Typeਝੀਲ
Primary inflowsਹਰੀਦਰਾ, ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਭਾਦਰਾ ਡੈਮ ਦੀ ਸੱਜੇ ਕੰਢੇ ਵਾਲੀ ਨਹਿਰ
Primary outflowsਸਿੱਡਾ ਨਹਿਰ, ਬਸਾਵਾ ਨਹਿਰ
Catchment area329.75 km2 (127.32 sq mi)
Basin countriesਭਾਰਤ
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ8.1 km (5.0 mi)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈ4.6 km (2.9 mi)
Surface area2,651 ha (27 km2)
ਔਸਤ ਡੂੰਘਾਈ10 ft (3 m)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ27 ft (8 m)
Shore length150 km (31 mi)
Surface elevation612 m (2,008 ft)
1 Shore length is not a well-defined measure.

ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬਣੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਨੋ ਸੁਲੇਕੇਰੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, [1] ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਰਨਾਟਕ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਦਾਵਨਗੇਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਚੰਨਾਗਿਰੀ ਤਾਲੁਕਾ ਦੇ ਸੁਲੇਕੇਰੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਨਾਮ "ਸੂਲੇ" ਦਰਬਾਰੀ ਅਤੇ "ਕੇਰੇ" ਤਲਾਬ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਲੇਕੇਰੇ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ "ਸ਼ਾਂਤੀ" ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸ਼ਾਂਤਵਾ ਜੋ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। "ਸਾਗਰ" ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮਹਾਸਾਗਰ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਟੈਂਕ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਟੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਟੈਂਕ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਥਾਂ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ 11 ਵੀਂ ਜਾਂ 12 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਦਾਨਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਸਵਰਗਵਤੀ ਦੇ ਸਨ, ਸ਼ਹਿਰ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸਦੇ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ਰਾਇਆ, ਜਿਸਦੇ ਕੋਈ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਨੇ ਬਿਲਹਾਲੀ ਦੇ ਗੌੜਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ। [2]

ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਰਾਗੀ ਰਾਇਆ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਦੀ ਸ਼ਿਵ ਭਕਤੀ ਦੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਧੀ ਦਾ ਜਨਮ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਰਾਜੇ ਦੀ ਧੀ, ਜਿਸਨੇ, ਕਿਸੇ ਬ੍ਰਹਮਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਨੇ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਸਚਿਤ ਕਿਰਿਆ ਵਜੋਂ, ਸਰੋਵਰ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਡੁਬੋਇਆ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਵੇਸ਼ਿਆ ਵਜੋਂ ਸ਼ਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਨਾਮ "ਸੁਲੇਕੇਰੇ" ਹੈ. [3]

ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਸੰਨ 1311 ਦਾ ਪੱਥਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। [4]

ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ ਮੈਸੂਰ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸਰ ਰਿਚਰਡ ਹੀਰਾਮ ਸਾਂਕੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ 1856 ਵਿੱਚ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਥਾਂ (ਜਿੱਥੇ ਕਦੇ ਸੁਲੇਕੇਰੇ ਹੋਇਆ ਕਰਦੀ ਸੀ) ਇੱਕ ਟੈਂਕ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਆਦਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਾਰੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਗੁਣ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ। ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਉਸ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ ਅਫ਼ਸਰ ਨੇ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ . [5]


22 ਸਤੰਬਰ 1952 ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਈਲ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ( ਐਂਗੁਇਲਾ ਬੇਂਗਲੈਂਸਿਸ ) ਮਾਪ ਵਿੱਚ 44 ਇੰਚ ਸੁਲੇਕੇਰੇ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਰੈਗਨੇਟ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁੰਗਭੱਦਰਾ ਡੈਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1955 ਨੂੰ, ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਤੁੰਗਭੱਦਰਾ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੱਕ ਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ [6]

ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਾਗਰ ਸਰੋਵਰ ਨੇ ਚਿਤਰਦੁਰਗਾ ਤੱਕ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਕਰਨਾਟਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜਲ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਡਰੇਨੇਜ ਬੋਰਡ (KUWS&DB) ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਲਈ 80 ਕਰੋੜ ਰੁਪੈ ਦੀ ਕੁਲ ਫੰਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। [7]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Chandran, Rahul (5 November 2016). "Of legends and lakes built by courtesans". mint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 7 January 2021.
  2. "MV1aSAEZsc6IFMbf6SbvBO". www.livemint.com. 3 April 2018. Retrieved 30 May 2018.
  3. Mysore: a gazetteer compiled for government, Vol 2 Page No. 481 Google Books Online
  4. Mysore: a gazetteer compiled for government, Vol 2 Page No. 482 Google Books Online
  5. Sulekere in Davangere district has the distinction of being Asia’s second largest tank. The Hindu - Online edition of India's National Newspaper
  6. "Occurrence Of The Eel (Anguilla bengaline) in Sulekere Reservoir and Markendaya Stream in Mysore State". Centre for ecological sciences Indian institute of science (IISc) Bangalore. 1955.
  7. Shanthi Sagara water for Chitradurga The Hindu - Online edition of India's National Newspaper

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]