ਸ਼ੁੱਧ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਸਪੇਸ

ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਬਤ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਫਿਲਾਸਫੀ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਧਾਰਨਾ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅੰਦਰ, ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰਜੀਹ ਵਾਲੀ ਫ੍ਰੇਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਨਿਊਟਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ

ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ (ਇੱਕ ਤਰਜੀਹ ਵਾਲੀ ਫ੍ਰੇਮ ਦੀ ਸਮਝ ਮੁਤਾਬਿਕ) ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ (ਵਰਜ਼ਨ) ਅਰਿਸਟੋਟਲੀਅਨ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ^[1] ਅੰਦਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੌਬ੍ਰਟ ਐੱਸ. ਵੈਸਟਮੈਨ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਦਾ ਝੋਂਕਾ (ਅਹਿਸਾਸ) ਕੌਪਰਨਿਕਸ ਡੀ ਰੈਵੋਲੀਊਸਨਿਬੁਸ ਔਰਬੀਅਮ ਕੋਲੈਸਟੀਅਮ ਅੰਦਰ ਨਿਰੀਖਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸਥਿਰ ਗੋਲੇ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਫਰੋਲਦਾ ਹੈ।^[2]

ਸਪੈਸ਼ਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ

ਸਪੇਸ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਭੌਤਿਕੀ ਥਿਊਰੀ ਅੰਦਰ ਸਪੈਸ਼ਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਦੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਰੈਫ੍ਰੈਂਸ ਫ੍ਰੇਮ ਦੀ ਗਤੀ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀਆਂ ਥਿਊਰੀਆਂ ਅੰਦਰ, ਸ਼ੁੱਧ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਪੇਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਸਪੈਸ਼ਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਅੰਦਰ ਸਪੇਸਟਾਈਮ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਰਾਹੀਂ, ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਅੰਦਰ ਵਕਰਿਤ ਸਪੇਸਟਾਈਮ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਰਾਹੀਂ ਦਬਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਸ਼ੁੱਧ ਤਤਕਾਲੀਨਤਾ ਰੈਫ੍ਰੈਂਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫ੍ਰੇਮਾਂ ਉੱਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀਆਂ ਲੋਕੇਸ਼ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਕਾਲੀਨਤਾ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਦੀ ਥਿਊਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹਰੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਤਤਕਾਲੀਨਤਾ ਦੀ ਸਾਪੇਖਿਕਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਜੋ ਰੈਫ੍ਰੈਂਸ ਦੀ ਇੱਕ ਫ੍ਰੇਮ ਅੰਦਰ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਘਟਨਾ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵੱਖਰੀ ਰੈਫ੍ਰੈਂਸ ਫ੍ਰੇਮ ਅੰਦਰ, ਉਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਭੂਤਕਾਲ ਜਾਂ ਭਵਿੱਖ-ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ,^[3]^: 59 ਜੋ ਸ਼ੁੱਧ ਸਮਕਾਲੀਨਤਾ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੀ ਹੈ।

ਆਈਨਸਟਾਈਨ

ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਪੇਪਰਾਂ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਕੋਏਟ ਕੀਤੇ ਹੋਏ, ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਸ਼ਬਦ ਏਇਥਰ ਨੂੰ ਸਪੇਸ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪਛਾਣਿਆ, ਜੋ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਨਿਯਮਾਵਲੀ ਸੀ ਜੋ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜਨਰਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਅੰਦਰ ਏਇਥਰ ਕੋਈ ਸ਼ੁੱਧ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਜੀਓਡੈਸਿਕ ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਸਪੇਸਟਾਈਮ ਦੀ ਬਣਤਰ ਪਦਾਰਥ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।^[4]

ਜਨਰਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ

ਸਪੈਸ਼ਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਸ਼ੁੱਧ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ (ਭਾਵੇਂ ਗੋਡਲ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ੱਕ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਸਮਾਂ ਜਨਰਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਕਿਸਮਾਂ ਵਾਸਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ)^[5] ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਰਿਲੇਟੀਵਿਟੀ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਜੀਓਡੈਸਿਕਾਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਭੌਤਿਕੀ ਸਕੋਪ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।^[3]^{: 207–223} ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਤਾਰਿਆਂ ਪ੍ਰਤਿ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਹੁੰਦੀ ਦਿਸਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਾਨਿਕ ਜੀਓਡੈਸਿਕਾਂ ਅੰਤ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਤਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ੁੱਧ ਸਪੇਸ ਨੂੰ ਬੁਲਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।^[6]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਹਵਾਲੇ ਅਤੇ ਨੋਟਸ

↑ Absolute and Relational Theories of Space and Motion
↑ Robert S. Westman, The Copernican Achievement, University of California Press, 1975, p. 45.
↑ ^3.0 ^3.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ferraro
↑ Kostro, L. (2001), "Albert Einstein's New Ether and his General Relativity" (PDF), Proceedings of the Conference of Applied Differential Geometry: 78–86, archived from the original (PDF) on 2010-08-02, retrieved 2017-09-14.
↑ Savitt, Steven F. (September 2000), "There's No Time Like the Present (in Minkowski Spacetime)", Philosophy of Science, 67 (S1), doi:10.1086/392846
↑ Gilson, James G. (September 1, 2004), Mach's Principle II, arXiv:physics/0409010, Bibcode:2004physics...9010G

[1] Absolute and Relational Theories of Space and Motion

[2] Robert S. Westman, The Copernican Achievement, University of California Press, 1975, p. 45.

[Ferraro-3] 3.0 ^3.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ferraro

[kostb-4] Kostro, L. (2001), "Albert Einstein's New Ether and his General Relativity" (PDF), Proceedings of the Conference of Applied Differential Geometry: 78–86, archived from the original (PDF) on 2010-08-02, retrieved 2017-09-14.

[Savitt-5] Savitt, Steven F. (September 2000), "There's No Time Like the Present (in Minkowski Spacetime)", Philosophy of Science, 67 (S1), doi:10.1086/392846

[6] Gilson, James G. (September 1, 2004), Mach's Principle II, arXiv:physics/0409010, Bibcode:2004physics...9010G

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

v t e ਇਜ਼ਾਕ ਨਿਊਟਨ
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ	De analysi per aequationes numero terminorum infinitas (1669, published 1711) Method of Fluxions (1671) De motu corporum in gyrum (1684) Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (1687) General Scholium (1713) Opticks (1704) The Queries (1704) Arithmetica Universalis (1707)
ਹੋਰ ਲਿਖਤਾਂ	Notes on the Jewish Temple Quaestiones quaedam philosophicae The Chronology of Ancient Kingdoms Amended (1728) An Historical Account of Two Notable Corruptions of Scripture (1754)
ਨਿਊਟਨ-ਵਾਦ	Bucket argument Newton's inequalities Newton's law of cooling Newton's law of universal gravitation Post-Newtonian expansion Parameterized post-Newtonian formalism Newton–Cartan theory Schrödinger–Newton equation Gravitational constant Newton's laws of motion Newtonian dynamics Newton's method in optimization Gauss–Newton algorithm Truncated Newton method Newton's rings Newton's theorem about ovals Newton–Pepys problem Newtonian potential Newtonian fluid Classical mechanics Newtonian fluid Corpuscular theory of light Leibniz–Newton calculus controversy Rotating spheres Newton's cannonball Newton–Cotes formulas Newton's method Newton fractal Generalized Gauss–Newton method Newton's identities Newton polynomial Newton's theorem of revolving orbits Newton–Euler equations Newton number Kissing number problem Power number Solar mass Dynamics Absolute time and space Finite difference Table of Newtonian series Impact depth Structural coloration Inertia
ਜਿੰਦਗੀ	Cranbury Park Woolsthorpe Manor Early life of Isaac Newton Later life of Isaac Newton Religious views of Isaac Newton Isaac Newton's occult studies The Mysteryes of Nature and Art Scientific revolution Copernican Revolution
ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ	Catherine Barton John Conduitt William Clarke Benjamin Pulleyn William Stukeley William Jones Isaac Barrow Abraham de Moivre John Keill
ਕਾਢਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਾਂ	Calculus Newton disc Newton polygon Newton–Okounkov body Newton's reflector Newtonian telescope Newton scale Newton's metal Newton's cradle Sextant
ਮੁਹਾਵਰੇ	"Hypotheses non fingo" "Standing on the shoulders of giants"
Theory expansions	Kepler's laws of planetary motion Problem of Apollonius
ਸਬੰਧਤ	Writing of Principia Mathematica Newton (Blake) List of things named after Isaac Newton Newton (unit) Isaac Newton in popular culture Elements of the Philosophy of Newton Isaac Newton S/O Philipose

ਸਮਾਂ

Current time (update)
12:33, 21 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਾਰਨਾਵਾਂ Past Present Future Eternity arguments for
ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਖੇਤਰ Archaeology Chronology History Horology Paleontology Futurology
ਫਿਲਾਸਫੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ Eternalism Event Fatalism
ਧਰਮ ਮਾਈਥੌਲੌਜੀ ਰਚਨਾ End time Day of Judgement Immortality Afterlife Reincarnation Kalachakra
ਨਾਪ ਮਿਆਰ Metric Hexadecimal
ਵਿਗਿਆਨ ਕੁਦਰਤਵਾਦ Chronobiology Cosmogony Evolution Radiometric dating Ultimate fate of the universe Time in physics
ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰਸੰਗ ਗਤੀ Space Spacetime Time travel
v t e