ਸੁਚਾਰੂ ਦੇਵੀ

ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੁਚਾਰੂ ਦੇਵੀ (ਜਾਂ ਸੁਚਾਰਾ ਦੇਵੀ) (1874-1961), ਮਾਯੂਰਭਾਂਜ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੀ।^[1]

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ

ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਬ੍ਰਹਮੋ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਮਹਾਰਸ਼ੀ ਕੇਸ਼ੁਬ ਚੰਦ੍ਰਾ ਸੇਨ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 1904 ਵਿੱਚ ਮਾਯੂਰਭਾਂਜ ਰਾਜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸ਼੍ਰੀ ਚੰਦ੍ਰਾ ਭਾਂਜ ਦਿਓ ਨਾਲ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਮਹਾਰਾਜਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।^[2] ਮਹਾਰਾਜਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰੀਆਂ ਸਨ। ਉਸਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ, ਮਹਾਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਧਰੂਬੇਂਦਰਾ ਭਾਂਜ ਦਿਓ (1908-1945), ਇੱਕ ਰੋਇਲ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਪਾਇਲਟ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਮੌਤ ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਯੁੱਧ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਮਾਯੂਰਭਾਂਜ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ, ਜੋ ਮਾਯੂਰਭਾਂਜ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੀ ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਸੀ।

ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ, ਕੋਚ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ, ਸੁਨੀਤੀ ਦੇਵੀ, ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਲਈ ਨੋਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।^[3]

ਕਾਰਜ

ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਸੁਨੀਤੀ ਦੇਵੀ ਨੇ 1908 ਵਿੱਚ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਣੀ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।^[4] ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੁਚਾਰੂ ਦੇਵੀ ਨੂੰ, 1931 ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਵੁਮੈਨ'ਸ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਲੀਗ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੀ ਗਈ। 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਭੈਣ, ਸੁਨੀਤੀ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੀਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੁਚਾਰੂ ਨੂੰ "ਆਲ ਬੰਗਾਲ ਵੁਮੈਨ'ਸ ਯੂਨੀਅਨ" ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।^[5] ਕੱਲਕਤਾ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ, ਉਸਦੀ ਸਮਕਾਲੀ ਕਾਰਜਕਰਤਾ ਚਾਰੂਲਤਾ ਮੁਖਰਜੀ, ਸਰੋਜ ਨਾਲਿਨੀ ਦੱਤ, ਟੀ.ਆਰ. ਨੇਲੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ, ਕੂਚ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ, ਸੁਨੀਤੀ ਦੇਵੀ, ਵਾਂਗ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।^[6]

ਉਸਦੀ ਮੌਤ 1961 ਵਿੱਚ ਹੋਈ।

ਹਵਾਲੇ

↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 5 ਮਈ 2019. Retrieved 27 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.Missing or empty |title= (help)
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

[1] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.

[t-2] "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 5 ਮਈ 2019. Retrieved 27 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[3] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.Missing or empty |title= (help)

[4] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.

[5] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.

[x-6] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]