ਸੂਜ਼ਨ ਚੋਮਬਾ
ਸੂਜ਼ਨ ਚੋਮਬਾ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਕਿਰੀਨਯਾਗਾ ਕਾਉਂਟੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ |
|
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਗਿਆਨੀ |
ਸੂਜ਼ਨ ਚੋਮਬਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Susan Chomba) ਇੱਕ ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਵਾਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਵਰਲਡ ਰਿਸੋਰਸਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹੈ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਚੋਮਬਾ ਕਿਰੀਨਯਾਗਾ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ।[1] ਚੋਮਬਾ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਪੇਰੈਂਟ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਚੋਮਬਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮਤਰੇਏ ਚਾਚੇ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਲਾਟ 'ਤੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਮਿਰਚ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਬੀਨਜ਼ ਉਗਾਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾਈ।[2]
ਜਦੋਂ ਚੋਮਬਾ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ, ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ ਨੇ ਉਸਦੀ ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦੂਰ ਪੱਛਮੀ ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ । ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਉਸਨੂੰ ਉੱਥੇ ਭੇਜਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਤਾਂ ਚੋਮਬਾ ਸੂਬਾਈ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਿਰੀਨਯਾਗਾ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। ਸਕੂਲ ਦੇ ਹਰੇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪੈਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੋੰਬਾ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ, ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗੋਭੀ ਉਗਾਈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੋਮਬਾ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਸਨੂੰ ਮੋਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲਾਤ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3] ਆਪਣੇ ਤੀਜੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਐਗਰੋਫੋਰੈਸਟਰੀ ਕਲਾਸ ਲੈ ਰਹੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦਾ ਬੁਲਾਵਾ ਮਿਲਿਆ।
ਚੋਮਬਾ ਐਗਰੋਫੋਰੈਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਅਫਰੀਕਾ ਨੂੰ ਰੀਗਰੀਨਿੰਗ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਅੱਠ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਭੂਮੀ ਬਹਾਲੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਿਸਨੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਘਟੀ ਹੋਈ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ।
ਚੋਮਬਾ ਬੈਂਗੋਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਕੋਪਨਹੇਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਟ੍ਰੋਪਿਕਲ ਫੋਰੈਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋਹਰੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੀਲਡਵਰਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।[4] ਉਸਨੇ ਕੋਪਨਹੇਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।
2021 ਵਿੱਚ, ਚੋਮਬਾ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਸਾਧਨ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਅਫਰੀਕਾ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ "ਜੰਗਲ, ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕ" 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ।[5] ਉਹ ਕਲਾਈਮੇਟ ਐਕਸ਼ਨ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰੇਸ ਟੂ ਜ਼ੀਰੋ ਅਤੇ ਰੇਸ ਟੂ ਰੇਸਿਲੈਂਸ ਲਈ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਰਾਜਦੂਤ ਵੀ ਹੈ।[6]
ਅਵਾਰਡ
[ਸੋਧੋ]- ਪੀਟਰ ਹੈਨਰੀ ਫੋਰੈਸਟਰੀ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਵਾਰਡ, ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ, ਬੈਂਗੋਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
- 2016: 16 ਵੂਮੈਨ ਰੀਸਟੋਰਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ, ਗਲੋਬਲ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਫੋਰਮ
- 2022: ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ 25 ਔਰਤਾਂ, ਗ੍ਰੀਨਬਿਜ਼[7][8]
- 2023: 100 ਔਰਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ)
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "BBC 100 Women 2023: Who is on the list this year? - BBC News". News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ Wadekar, Neha (2023-06-21). "'Women bear the biggest brunt of climate change,' says climate scientist Susan Chomba". The Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-02-09.
- ↑ "Susan Chomba | World Resources Institute". www.wri.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ "Bangor Alumna among world's most influential women". Bangor University (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ "Susan Chomba". #ThinkLandscape (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ Macklin, Fiona (2021-04-26). "Welcoming Global Ambassadors to Race to Zero and Race to Resilience". Climate Champions (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ "25 more badass women shaping climate action | GreenBiz". www.greenbiz.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-09.
- ↑ "Bloomberg Green at COP28". events.bloomberglive.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-09.