ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ
ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ (ਜਨਮ 10 ਅਕਤੂਬਰ 1954) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ, ਹਾਸਰਸਕਾਰ, ਵਿਅੰਗਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ, ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ (ਹਾਸ-ਰਸ ਕਵਿਤਾ), ਵਿਅੰਗ (ਵਿਅੰਗ) ਅਤੇ ਬਾਲ ਕਵਿਤਾ (ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂਤ) ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1][2][3] ਉਹ ਇੱਕ ਹਸਿਆ ਕਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ[4] ਪਾਂਡੇਜੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ (ਹਾਸੋਹੀਣੀ ਹਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾ) ਦੇ ਪਾਠ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5][6][7][8][9]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਬਲੀਆ (ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ 1967 ਵਿੱਚ ਲਖਨਊ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਲੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਗਏ। ਲਖਨਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗਣਿਤ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਦਸੰਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਸਨ।
ਸਾਹਿਤਕ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਤੋਂ ਹੀ ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ (ਹਾਸ-ਰਸ ਕਵਿਤਾ), ਵਿਅੰਗ (ਵਿਅੰਗ ਲੇਖ), ਗੀਤ (ਗੀਤ) ਅਤੇ ਬਾਲ ਕਵਿਤਾ (ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂਤ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ ਉਸਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੈ।[10]
ਹਸਿਆ ਕਵਿਤਾ ਪਾਂਡੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਿੰਦੀ ਹਾਸੀਆ ਕਵੀ (ਹਾਸੀਆ ਕਵੀਆਂ) ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਹ ਲਿਖਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨ ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 4,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੋਅ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।[11][12] [13] 2016 ਵਿੱਚ, ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੰਦੀ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਵਾਹ ਵਾਹ ਕੀ ਬੱਤ ਹੇ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਕੀਤਾ।[14]
ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਉਹ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ (ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ) ਲਈ ਸਕ੍ਰਿਪਟਿੰਗ ਸ਼ੋਅ, ਗੀਤ ਲਿਖਣ, ਇਕੱਲੇ ਕਵਿਤਾ ਪਾਠ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਲਈ ਪਸੰਦੀਦਾ ਕਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ, ਡੀਡੀ ਭਾਰਤੀ, ਏਬੀਪੀ ਨਿਊਜ਼, ਅੱਜ ਤਕ, ਨਿਊਜ਼ ਨੇਸ਼ਨ, ਈਟੀਵੀ ਨੈੱਟਵਰਕ, ਸਬ ਟੀਵੀ, ਸੋਨੀ ਪਾਲ, ਜ਼ੀ ਨਿਊਜ਼, ਸਹਾਰਾ ਸਮਾ, ਏਪੀਐਨ ਨਿਊਜ਼ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਨਲਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਵਾਹ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ! ਵਾਹ! ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ![15]
ਵਿਅੰਗਿਆ (ਹਿੰਦੀ ਵਿਅੰਗ) ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਅੰਗਿਆ (ਹਿੰਦੀ ਵਿਅੰਗ) ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੰਦੀ ਅਖਬਾਰਾਂ ਲਈ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ।[16]
ਬਾਲ ਕਵਿਤਾ (ਹਿੰਦੀ ਚਿਲਡਰਨ ਰਾਈਮਸ) ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਬਾਲ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਕੂਲੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[17][18]
ਕਿਤਾਬਾਂ ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 25 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਚਿਕਨੇ ਘੜੇ
- ਵਾਹ ਵਾਹ
- ਰੁਕਾਵਤ ਕੇ ਲੀਏ ਖੇਡ ਹੈ
- ਪਾਂਡੇਜੀ ਕੇ ਪਠਾਖੇ
- ਪਾਂਡੇਜੀ ਕੇ ਥਾਹਕੇ
- ਪੇਟ ਮੇਂ ਦਧਿਆਨ ਹੈਂ
- ਵਾਹ ਜੀ ਪਾਂਡੇ ਜੀ ਵਾਹ ਵਾਹ
- ਆਪੇ ਯਹਾਂ ਸਭ ਚਲਤਾ ਹੈ
- ਹਸਿਆ ਵਿਅੰਗ ਸਰਤਾਜ ਸੂਰਿਆਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ
- ਗੀਤ ਮੰਜਰੀ
- ਮੇਰਾ ਹਰਪਨ ਸ਼ੀਸ਼ ਹੈ (101 ਗੀਤ)
- ਲਾਤ ਸਹਿਬ ਕੇ ਠਾਠ
- ਖਰੀ ਮਸਕਰੀ
- ਆਧਾ ਫੱਗਣ ਆਧਾ ਜੂਨ
- ਚਉੜੀ—ਚਉਰਾ : ਜਨਕ੍ਰਾਂਤੀ ਕਾ ਨਯਾ ਸਵਾਰਾ
- ਮਰਿ ਪ੍ਰਿ ਬਾਲ ਕਵਿਤਾਈਂ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Hindustan Hindi ePaper : हिन्दुस्तान".
- ↑ "Mera Kharapan Shesh Hai". Archived from the original on 2017-09-30. Retrieved 2023-03-05.
- ↑ "Suryakumar Pandey-Kavi,lucknow – eventaa". eventaa.com.
- ↑ "Surya kumar pandey Quotes about Life/ Love/ Friendship/ Inspirational/ Funny - Page 1". Archived from the original on 15 February 2016. Retrieved 11 February 2016.
- ↑ "Facebook में लॉग इन करें".
- ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2014-12-09. Retrieved 2014-12-05.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Hindustan Hindi ePaper : हिन्दुस्तान".
- ↑ "कवि सूर्यकुमार पांडेय अमेरिका और कनाडा में करेंगे कविता पाठ".
- ↑ "Story". Archived from the original on 30 September 2017. Retrieved 22 May 2017.
- ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 23 February 2016. Retrieved 15 February 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Hindustan Hindi ePaper : हिन्दुस्तान".
- ↑ "मशहूर कवि अशोक चक्रधर और सूर्य कुमार पांडेय पहुंचे भोपाल, सुनाई कविताएं". 27 March 2015.
- ↑ "Hanste hanste kat jaye raste - Times of India". The Times of India.
- ↑ "कवि सूर्यकुमार पांडेय अमेरिका और कनाडा में करेंगे कविता पाठ".
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 27 January 2016. Retrieved 11 January 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "चुनावी चौपाल पर 'पाल' चिंतन".
- ↑ Todd, Oliver (2003). Hindi Bal Kavita ka Itihaas. Medha Books. pp. 110–111. ISBN 81-8166-003-X.
- ↑ "Amar Ujala epaper Lucknow city".