ਸੋਨੀਆ ਜੱਬਰ
ਸੋਨੀਆ ਜੱਬਰ | |
|---|---|
.jpg) 2017 ਵਿੱਚ ਸੋਨੀਆ ਜੱਬਰ | |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਹਾਥੀ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗ ਦਾ ਮਾਲਕ |
| ਬੱਚੇ | 1 |
ਸੋਨੀਆ ਜੱਬਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sonia Jabbar) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸੁਰੱਖਿਆਵਾਦੀ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਟਰੱਸਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਗ੍ਰੀਨ ਕੋਰੀਡੋਰ ਚੈਂਪੀਅਨ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ; ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮੋਂਟਾਨਾ, ਯੂਐਸ, ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਹਾਥੀ ਦੋਸਤਾਨਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਹਾਥੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 100 ਏਕੜ ਦਾ ਜੰਗਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰੀ-ਵਾਈਲਡਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਖੇਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 2019 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਜੱਬਾਰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ,[1] ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸ ਨੂੰ 2011 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਨੂੰ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।[2] ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 1200 ਏਕੜ ਦਾ ਬੂਟਾ ਹੈ। ਉਹ 1884 ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸੀ,[3] ਅਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਔਰਤ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਹ ਭੂਮਿਕਾ ਉਦੋਂ ਸੰਭਾਲੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਡੌਲੀ, ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਡੌਲੀ ਜੱਬਾਰ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਦੀ ਦਾਦੀ ਸਈਦਾ ਬਦਰੂਨੀਸਾ ਤੋਂ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਸੀ।[4] ਚਾਹ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚਾਹ ਕਾਮੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਆਪਣੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਲੱਭਣ ਲਈ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਕਿਸਮਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪੀਣ ਜਾਂ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਚਾਹ ਮਜ਼ਦੂਰ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੱਬਾਰ ਆਪਣੇ ਵਰਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ NGO ਨਾਲ ਕੰਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮੌਕਾ 2012 ਵਿਚ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਹਾਥੀ ਉਸ ਦੇ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗ ਦੇ 35 ਏਕੜ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਿਚਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਲਦੀਆਂ ਮਸ਼ਾਲਾਂ ਅਤੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਡਰਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਜੱਬਾਰ ਨੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨੀਂਦਰ ਰਾਤ ਇਸ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਸਵੇਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ ਕਿ ਨੁਕਸਾਨ ਘੱਟ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਨਾਲ ਇਹ ਸਭ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬੂਟੇ ਰਾਹੀਂ 400 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਰਸਤਾ ਬਣਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਹਾਥੀ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਣ। ਹਾਥੀਆਂ ਦੇ ਰਸਤੇ ਨੂੰ 17 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਵਾੜ ਨੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਸਾਮ ਅਤੇ ਮਹਾਨੰਦਾ ਬੇਸਿਨ ਤੋਂ ਨੇਪਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਮ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਰੋਕਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਝੁੰਡਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸਦਾ ਬੂਟਾ ਹੋਰ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡਰੇਨੇਜ ਦੇ ਟੋਏ ਨੌਜਵਾਨ ਹਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਫਸਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਮੋਨੋ-ਕਲਚਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਹਾਥੀਆਂ ਲਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।[5]
ਉਸਨੂੰ 2019 ਵਿੱਚ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। "2018" ਪੁਰਸਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।[6] ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕਲੱਬ ਚਲਾ ਰਹੀ ਸੀ ਜੋ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਹਾਥੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਇੱਕ ਦੇਸੀ ਰੁੱਖ ਦੇ ਜੰਗਲ ਵਜੋਂ 100 ਏਕੜ ਜਗ੍ਹਾ ਰੱਖੀ ਸੀ।[7]
2018 ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਨਕਸਲਬਾੜੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹਾਥੀ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਪੌਦੇ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।[8] ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਫਰੈਂਡਲੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਨੈਟਵਰਕ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮੋਂਟਾਨਾ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਟਰੱਸਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਗ੍ਰੀਨ ਕੋਰੀਡੋਰ ਚੈਂਪੀਅਨ ਵਜੋਂ ਨੋਟ ਕੀਤਾ। ਵੋਗ ਇੰਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਨੂੰ 2020 ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਾਰਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "The need to bring both voices to the table". Tea & Coffee Trade Journal (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-26.
- ↑ December 23, Romita Datta New Delhi; December 31, 2018 ISSUE DATE; December 23, 2018UPDATED; Ist, 2018 12:01. "Mammoth Project | The Social Warriors". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-04-26.
{{cite web}}:|first4=has numeric name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Network, Wildlife Friendly Enterprise. "Nuxulbari Tea Estate Becomes 2nd Globally to Earn Elephant Friendly™ Certification". PRLog. Retrieved 2020-04-26.
- ↑ Anantharaman, Aravinda (2020-03-07). "Women-led estates chart new terroir". Livemint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-26.
- ↑ "These 12 women are crusaders of change in the midst of on-going climate crisis". Vogue India (in Indian English). 2020-01-16. Retrieved 2020-05-12.
- ↑ "Nari Shakti Puraskar - Gallery". narishaktipuraskar.wcd.gov.in. Retrieved 2020-04-11.
- ↑ "Ministry of Women & Child Development, Government of India". www.facebook.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-04-26.
- ↑ Singh, Kriti (2018-09-18). "Indian tea estate gets world's first 'elephant-friendly' tag". Asia Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2020-05-17.