ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ
ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ
| |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Santha Devi.jpg</img> | |
| ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ | ਦਮਯੰਤੀ </br> 1927 </br> ਕੋਜ਼ੀਕੋਡ, ਕੇਰਲ, ਭਾਰਤ
|
| ਮਰ ਗਿਆ | 20 ਨਵੰਬਰ 2010 </br> ਕੋਝੀਕੋਡ
|
| ਕਿੱਤਾ | ਅਦਾਕਾਰਾ |
| ਸਾਲ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ | 1954-2010 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ (ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ) </br> ਕੋਝੀਕੋਡ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਰ |
ਦਮਯੰਤੀ (1927 – 20 ਨਵੰਬਰ 2010), ਉਸ ਦੇ ਸਟੇਜ ਨਾਮ ਕੋਝੀਕੋਡ ਸੰਥਾ ਦੇਵੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮਲਿਆਲਮ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੀ। ਲਗਭਗ ਸੱਠ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 480 ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2]
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕੋਝੀਕੋਡ ਵਿੱਚ 1927 ਵਿੱਚ ਥੋਟਾਥਿਲ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਥਰਵਾਡੂ ਵਿੱਚ ਥੋਟਾਥਿਲ ਕੰਨਕਕੁਰੁੱਪੂ ਅਤੇ ਕਾਰਥਿਆਨੀ ਅੰਮਾ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 10 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੱਤਵੀਂ ਧੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਾਈ ਸਭਾ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੀ.ਈ.ਐਮ. ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਉਸ ਨੇ 1954 ਵਿੱਚ ਵਾਸੂ ਪ੍ਰਦੀਪ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਕੁੰਦਨਾਰੀ ਅਪੂ ਨਾਇਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਨਾਟਕ ਸਮਾਰਕਮ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਰਾਮੂ ਕਰਿਆਤ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਮਿਨਾਮਿਨੁੰਗੂ (1957) ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 480 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੂਡੁਪਦਮ, ਕੁੱਟੀਕੁਪਯਮ, ਕੁੰਜਲੀਮਾਰਯੱਕਰ, ਇਰੁਤਿੰਟੇ ਅਥਮਾਵੂ, ਸਥਲਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਪਯਾਨਸ ਅਤੇ ਅਦਵੈਥਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕੇਰਲਾ ਕੈਫੇ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰੰਜੀਤ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ, ਉਸ ਦੀ ਆਖਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਦੁਖੀ ਦਾਦੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਯਾਦਗਾਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਮਾਨਸੀ ਅਤੇ ਮਿਨੁਕੇਤੂ ਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ ਦੀ 20 ਨਵੰਬਰ 2010 ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਕੋਝੀਕੋਡ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[3]
ਪਰਿਵਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਦੇ ਪੰਜ ਭਰਾ ਅਤੇ ਚਾਰ ਭੈਣਾਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਰਾ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਨ। 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਦੇ ਬੇਟੇ, ਬਾਲਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਇੱਕ ਰੇਲਵੇ ਗਾਰਡ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਪਰ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਿਆ। ਜੋੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।[4] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਕੋਝੀਕੋਡ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਰ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਲਿਆਲਮ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸੁਰੇਸ਼ ਬਾਬੂ ਅਤੇ ਮਰਹੂਮ ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਹਨ।[5]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ ਕੇਰਲ ਸੰਗੀਤਾ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ (1978) ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਸੰਗੀਤਾ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ (2003) ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।[6][7] ਉਸ ਨੇ ਭਰਤ ਗੋਪੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਯਮਨਮ (1992) ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।[8] ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਡੂਕੁਕਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ 1968 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਸਟੇਜ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। 1968 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਤ੍ਰਿਸੂਰ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਸੋਸਾਇਟੀ ਤੋਂ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। 1978 ਵਿੱਚ, ਇਥੂ ਭੂਮੀਅਨੁ ਅਤੇ ਇਨਕਿਲਾਬਿੰਟੇ ਮੱਕਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਸੰਗੀਤਾ ਨਡਾਕਾ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਫ਼ਿਲਮ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ 1983 ਵਿੱਚ ਦੀਪਸਤੰਭਮ ਮਹਾਸ਼ਚਰਿਅਮ ਲਈ ਰਾਜ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।[2]
1992 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਫ਼ਿਲਮ ਆਲੋਚਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਸੰਤਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2005 ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਸੰਗੀਤਾ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਵੱਲੋਂ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਰਨਾਟਕ ਤੋਂ ਅਟੀਮਬੇ ਇਨਾਮ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ।
ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ (ਅੰਸ਼ਕ)
[ਸੋਧੋ]
ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੀਰੀਅਲ (ਅੰਸ਼ਕ)
[ਸੋਧੋ]- ਮਾਨਸੀ (DD ਮਲਿਆਲਮ)
- Pennurimai (DD ਮਲਿਆਲਮ)
- ਮਿਨੁਕੇਤੂ ( ਸੂਰਿਆ ਟੀਵੀ )
- ਮਾਨਸਾਰੀਆਤੇ ( ਸੂਰਿਆ ਟੀਵੀ )
- ਕਯਾਮਕੁਲਮ ਕੋਚੁੰਨੀ ( ਸੂਰਿਆ ਟੀਵੀ )
- ਅਲੀ ਮੰਤ੍ਰਿਕਨ
- ਏਨਾਪਦਮ
- ਸਕੁਨਮ (DD ਮਲਿਆਲਮ)
- ਵਧੂ - ਟੈਲੀਫ਼ਿਲਮ
- ਵਿਧਿਆਰੰਭਮ - ਟੈਲੀਫਿਲਮ
- ਪੁਥਿਯਾਪਲਕਕੁਪਯਮ - ਟੈਲੀਫਿਲਮ
- ਕੰਨੂਕਲ- ਟੈਲੀਫ਼ਿਲਮ
- ਕੁੰਚਥੁਮਾ - ਟੈਲੀਫ਼ਿਲਮ
ਨਾਟਕ (ਅੰਸ਼ਕ)
[ਸੋਧੋ]- ਕੁਡੂਕੁਕਲ
- ਸਮਾਰਕਮ
- ਦੀਪਸ੍ਥਾਮ੍ਭਮ ਮਹਾਸ਼੍ਚਰਿਯਮ੍
- ਇਨਕਿਲਾਬਿਨਤੇ ਮੱਕਲ
- ਇਥੁ ਭੂਮਿਅਨੁ ॥
- ਪੇਦਿਸ੍ਵਪ੍ਨਮ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Manorama Online | Movies | Nostalgia |". Archived from the original on 2 December 2013. Retrieved 26 November 2013.
- ↑ 2.0 2.1 "നടി കോഴിക്കോട് ശാന്താദേവി അന്തരിച്ചു". Malayala Manorama. Archived from the original on 7 March 2012. Retrieved 2010-11-21.
- ↑ "Veteran Malayalam actress Shanta Devi dies". .bombaynews.net. 20 November 2010. Archived from the original on 22 November 2010. Retrieved 20 November 2010.
- ↑ "Mathrubhumi Eves - features,articles,ഒറ്റപ്പെടലിന്റെ വേദനയില് ശാന്താദേവി". Archived from the original on 11 August 2010. Retrieved 2013-12-11.
- ↑ "ശാന്താദേവി വൃദ്ധസദനത്തിന്റെ തണലില് - articles,features - Mathrubhumi Eves". Archived from the original on 19 January 2014. Retrieved 2013-12-11.
- ↑ "Kerala Sangeetha Nataka Akademi Award: Drama". Department of Cultural Affairs, Government of Kerala. Archived from the original on 28 ਜੂਨ 2022. Retrieved 26 February 2023.
- ↑ "Kerala Sangeetha Nataka Akademi Fellowship: Drama". Department of Cultural Affairs, Government of Kerala. Archived from the original on 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 2019. Retrieved 25 February 2023.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ "Friday Review Thiruvananthapuram / Interview : Natural actor". The Hindu. 2007-06-08. Archived from the original on 2010-11-23. Retrieved 2010-08-23.