ਆਂਦਰੇ ਯੀਦ
ਆਂਦਰੇ ਯੀਦ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਆਂਦਰੇ ਪੌਲ ਗੂਈਲੌਮ ਯੀਦ 22 ਨਵੰਬਰ 1869 ਪੈਰਿਸ, ਫ਼ਰਾਂਸ |
| ਮੌਤ | 19 ਫਰਵਰੀ 1951 (ਉਮਰ 81) ਪੈਰਿਸ, ਫ਼ਰਾਂਸ |
| ਕਿੱਤਾ | ਨਾਵਲਕਾਰ, ਨਿਬੰਧਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | L'immoraliste (The Immoralist) La porte étroite (Strait Is the Gate) Les caves du Vatican (The Vatican Cellars) La Symphonie Pastorale (The Pastoral Symphony) Les faux-monnayeurs (The Counterfeiters) |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਵਾਰਡ | ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ 1947 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਮਾਦੇਲੀਨ ਰੌਂਦੋ ਯੀਦ |
| ਬੱਚੇ | ਕੈਥਰੀਨ ਯੀਦ |
| ਦਸਤਖ਼ਤ | |
 | |
ਆਂਦਰੇ ਪੌਲ ਗੂਈਲੌਮ ਯੀਦ (ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ: [ɑ̃dʁe pɔl ɡijom ʒid]; 22 ਨਵੰਬਰ 1869 – 19 ਫ਼ਰਵਰੀ 1951) ਇੱਕ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਲੇਖਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ 1947 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[1] ਇਸ ਉੱਤੇ ਦੋ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਪ੍ਰਤੀਕਵਾਦ ਅਤੇ ਉੱਤਰਬਸਤੀਵ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹ।
ਯੀਦ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਪੀ ਅਤੇ ਸਵੈਜੀਵਨਾਤਮਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]
ਯੀਦ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਨਵੰਬਰ 1869 ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੈਰਿਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਪਰੋਟੈਸਟੈਂਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਪੈਰਿਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਚਾਚਾ ਇੱਕ ਰਾਜਸੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ।
ਯੀਦ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਨੋਰਮਾਂਡੀ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੇਖਕ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਵਲ "ਆਂਦਰੇ ਵਾਲਟਰ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ"(ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ: Les Cahiers d'André Walter) 1891 ਵਿੱਚ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ।
1893 ਅਤੇ 1894 ਵਿੱਚ ਯੀਦ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉਸਨੂੰ ਮੁੰਡਿਆਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ।[2]
ਇਹ ਪੈਰਿਸ ਵਿਖੇ ਔਸਕਰ ਵਾਈਲਡ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ 1895 ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਅਲ-ਜਜ਼ਾਇਰਵਿਖੇ ਦੁਬਾਰਾ ਮਿਲੇ। ਵਾਈਲਡ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਯੀਦ ਦਾ ਸਮਲਿੰਗਿਕਤਾ ਨਾਲ ਤਾਅਰੁਫ਼ ਉਸਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਯੀਦ ਆਪਣੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਲਭ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ।[3][4]
ਰਚਨਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]- ਆਂਦਰੇ ਵਾਲਟਰ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ/Les Cahiers d'André Walter - 1891
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1947/
- ↑ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920) (Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "but when Ali – that was my little guide's name – led me up among the sandhills, in spite of the fatigue of walking in the sand, I followed him; we soon reached a kind of funnel or crater, the rim of which was just high enough to command the surrounding country".
- ↑ Out of the past, Gay and Lesbian History from 1869 to the present (Miller 1995:87)
- ↑ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920) (Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "I should say that if Wilde had begun to discover the secrets of his life to me, he knew nothing as yet of mine; I had taken care to give him no hint of them, either by deed or word."