ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ
ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ | |
|---|---|
 | |
| 27ਵੇਂ, 28ਵੇਂ ਅਤੇ 30ਵੇਂ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 11 ਮਾਰਚ 2000 – 6 ਮਾਰਚ 2005 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਜ |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 9 ਮਾਰਚ 1999 – 2 ਮਾਰਚ 2000 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਜ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 25 ਜੁਲਾਈ 1997 – 11 ਫਰਵਰੀ 1999 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਜ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | ਗੋਪਾਲਗੰਜ, ਬਿਹਾਰ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਰਾਜਦ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਪਟਨਾ |
ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ (ਜਨਮ 1959) 1997 ਅਤੇ 2005 ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ. ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ।
25 ਜੁਲਾਈ 1997 ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਣੀ ਜਦੋਂ ਬਹੁਚਰਚਿਤ ਚਾਰਾ ਘੁਟਾਲੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪਿਆ।[1] ਉਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਪਦ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਸਿਰਫ 2 ਸਾਲ ਦਾ ਰਿਹਾ ਜੋ 25 ਜੁਲਾਈ 1997 ਤੋਂ 11 . ਫਰਵਰੀ 1999 ਤੱਕ ਚੱਲ ਸਕਿਆ। ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਸਰੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਸਰੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸੰਨ 09 ਮਾਰਚ 1999 ਤੋਂ 02 ਮਾਰਚ 2000 ਅਤੇ 11 ਮਾਰਚ 2000 ਤੋਂ 06 ਮਾਰਚ 2005 ਰਿਹਾ। ਸੰਨ 2005 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ ਵੈਸ਼ਾਲੀ ਦੇ ਰਾਘੋਪੁਰ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਚੁਣੀ ਗਈ।
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਵੀ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਸਮੁੱਚੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਅਜੀਬ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ[2] ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰੁਚੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਸੀ। ਇਹ ਕਦਮ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਢੁੱਕਵਾਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ "ਖਾਣੇ ਦੇ ਘੁਟਾਲੇ" ਦੇ ਖੁਲਾਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਸੀ।[3]
ਉਹ 25 ਜੁਲਾਈ 1997 ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਕ ਬੇਮਿਸਾਲ ਚਾਲ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੇ ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਵਾਇਆ।[1] 2010 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ, ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ ਨੇ ਦੋ ਸੀਟਾਂ : ਰਾਘੋਪੁਰ ਅਤੇ ਸੋਨਪੁਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ, ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ ਜਦਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾ ਦਲ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 22 ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰੀ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।[4][5]
ਉਸ ਨੇ 2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਨ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਰਾਜੀਵ ਪ੍ਰਤਾਪ ਰੂੜੀ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ।[6]
ਆਲੋਚਨਾ[ਸੋਧੋ]
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਵਿਅੰਗ ਆਲੋਚਨਾ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਆੜੇ ਆਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਨਹੀਂ ਸੀ[7][8] ਜਾਂ ਕੋਈ ਰੁਚੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਰਾਬੜੀ ਦੇਵੀ ਦਾ 1973 ਵਿੱਚ[9] ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨੌਂ ਬੱਚੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸੱਤ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਲੜਕੇ ਹਨ।[10] ਉਸ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੇਟੇ ਤੇਜਸ਼ਵੀ ਯਾਦਵ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਚੌਥੇ ਉਪ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 26 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 "Rabri Devi". Hindustan Times. 7 February 2005. Archived from the original on 30 September 2007.
- ↑ Mishra, Dipak (2017-02-17). "Proxy rule lessons from Bihar". The Telegraph. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 2017-03-27.
- ↑ Dasgupta, Swapan (1997-08-04). "Laloo Prasad Yadav mocks democracy by appointing wife Rabri Devi as successor : Cover Story - India Today". India Today. Retrieved 2017-02-17.
- ↑ "RJD Mobbed: Rabri Devi Loses Both Her Seats". Archived from the original on 12 June 2018. Retrieved 10 June 2018.
- ↑ "Rabri loses in both seats".
- ↑ Vaibhav, Aditya (2014-05-17). "Election results 2014: JD(U), RJD decimated in Bihar". The Times of India. TNN. Archived from the original on 31 May 2014. Retrieved 2014-05-30.
- ↑ "rediff.com: The Rediff Interview/ Rabri Devi". www.rediff.com. Archived from the original on 14 November 2005. Retrieved 2016-03-25.
- ↑ "Profile: Laloo to the Prasad Yadav". BBC. 2006-12-18. Archived from the original on 22 February 2007. Retrieved 2016-03-25.
- ↑ "Rabri vividly recalls how she had boarded a steamer at Pahleja Ghat in Sonepur (Chapra) to reach the Patna residence soon after her marriage on March 18, 1974 when curfew had been imposed all over the district". Archived from the original on 24 December 2017. Retrieved 12 September 2016.
- ↑ Thakur, Sankarshan (March 27, 2014). "A sibling swing at succession". The Telegraph. Archived from the original on 14 June 2014. Retrieved 2015-01-30.