ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਮਿੱਟੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬੂਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਜੋੜਾ

ਮਿੱਟੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰਲ ਜਾਂ ਅਰਧ-ਤਰਲ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ (ਟੱਟੀ, ਗਾਰ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ) ਦਾ ਕੋਈ ਸੰਜੋਗ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਰਾਂ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸ੍ਰੋਤਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਣਦਾ ਹੈ।ਪੁਰਾਤਨ ਚਿੱਕੜ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਭਾਂਡਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸੰਘਣੇ ਚਟਾਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਬਣਾਉਣਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਾਲ ਜਾਂ ਮੂਡਸਟੋਨ (ਆਮ ਕਰਕੇ ਲੂਪਾਈਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਬਣਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇੰਦਰਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮੀ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੇਅਰਾਕੀਆਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਬਿਲਡਿੰਗ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ

[ਸੋਧੋ]
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਪਲਸਤਰ ਹੋਇਆ ਘਰ 
ਆਰਗ ਈ ਬਾਮ, ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਐਡਬੇਅ ਅਤੇ ਕੱਚਾ ਇਮਾਰਤ ਹੈ।[1]

ਆਕਸੀਨ

[ਸੋਧੋ]

ਉਸਾਰੀ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ, ਚਿੱਕੜ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੋਟ, ਸੀਲ, ਜਾਂ ਸਾਮੱਗਰੀ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਾਰੇ ਦੀ ਬਣਤਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਨੂੰ ਸਲੇਰੀ, ਮੋਰਟਾਰ, ਪਲਾਸਟਰ, ਸਟੋਕੋ ਅਤੇ ਕੰਕਰੀਟ ਸਮੇਤ ਕਈ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਨਾਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪਦਾਰਥ

[ਸੋਧੋ]

ਮਿੱਟੀ, ਕੋਬ, ਐਡਬੋ, ਮਿੱਟੀ, ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਨਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਾਨਾਰਥਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਪਥਰਾਂ, ਬੱਜਰੀ, ਤੂੜੀ, ਚੂਨੇ ਅਤੇ / ਜਾਂ ਬਿਟਾਮਿਨ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੂਮੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸਮਝ ਸਕਣ। ਇਸ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਕੰਧਾਂ, ਫ਼ਰਸ਼ ਅਤੇ ਛੱਤਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਧਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਡਬ੍ਰਿਕਸ ਜਾਂ ਕੰਡੇ ਤੇ ਡੱਬਾਬੰਦ, ਮਿੱਟੀ-ਮੋਟੇ ਭੂਮੀ ਜਾਂ ਕਬੀਲੇ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਪਲਾਸਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਤਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਮਡਬ੍ਰਿਕ

[ਸੋਧੋ]
ਅਮਰਾਨ, ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਘਰ

ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਇੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਐਡਬੇਏ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਮੱਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ[2]। ਸਟਰੋ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਬਿੰਡਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਜਾਲੀ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇੱਟ ਹੋਰ ਭੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੂੜੀ ਭੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ, ਪੂਰੇ ਇੱਟ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵੰਡਦਾ ਹੈ[3]। ਅਜਿਹੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੂਨੇ, ਇੱਟ, ਚੱਕਰ ਜਾਂ ਡੰਗਰ ਬੁਨਿਆਦ, ਅਤੇ ਸਿੱਲ੍ਹੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਾਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡੂੰਘੀ ਛੱਤ ਦੇ ਓਵਰਹਾਂਗ ਦੁਆਰਾ. ਬੇਹੱਦ ਖੁਸ਼ਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਨਿਕਾਸ ਵਾਲੀ ਫਲੈਟ ਛੱਤ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ (ਪਡਲਡ) ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਪਰਤ ਨੂੰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਗਰਮ ਹੋਣ ਤੇ ਫੈਲਾਏਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਹੋਰ ਵੀ ਰੋਧਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ[4]। ਅਡੋਬ ਮਾਡਰਬ੍ਰਿਕਸ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਊਬਲੋ ਇੰਡੀਅਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਫਟੇ ਹੋਏ ਇੱਟ

[ਸੋਧੋ]

ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਰੇਤ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਮ ਪਾਈ ਹੋਈ ਇੱਟ ਹੈ। ਫਟੇ ਹੋਏ ਇੱਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੰਢਣਸਾਰ ਹਨ ਪਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਊਰਜਾ ਵਰਤਦੀ ਹੈ।

ਸਥਾਈ ਚਿੱਕੜ

[ਸੋਧੋ]

ਸਥਾਈ ਚਿੱਕੜ (ਧਰਤੀ, ਮਿੱਟੀ) ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਈਂਡਰ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੀਮਿੰਟ ਜਾਂ ਬਿਟੂਮਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਮੂਦਕ੍ਰਿਪਟ, ਲੈਂਡਕਟ, ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਸੀਮੈਂਟ ਹਨ।

ਪੋਟੇਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਇੱਕ ਲੋੜੀਂਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਕੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭੱਠੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਸਖਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਸਮੇਤ ਸਥਾਈ ਬਦਲਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫਾਇਰਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਿੱਟੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਲੀਡਿੰਗ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਨਮੀ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਅੰਦਰ ਫਸੇ ਏਅਰ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਡੀ-ਏਅਰਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ੀਨ ਜਿਸਨੂੰ ਵੈਕਯੂਮ ਪੁਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਖੁਦ ਮਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੇਜਿੰਗ ਇੱਕ ਵੀ ਨਮੀ ਦੀ ਸਮਗਰੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਿੱਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੀ-ਤੇਜ ਜਾਂ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਵਸਰਾਵਿਕਸ ਵਿੱਚ, ਤਰਲ ਮਾਦੀ (ਸਿਲਪ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੜਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਡੇ ਕਣਾਂ ਤਰਲ ਤੋਂ ਵਸੂਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Centre, UNESCO World Heritage. "Bam and its Cultural Landscape". whc.unesco.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-12-30.
  2. admin_666 (29 July 2013). "Mud brick". yourhome.gov.au.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  3. Smith, Michael G. The Cobber’s Companion: How to Build Your Own Earthen Home. Cottage Grove: Cob Cottage, 1998. Print.
  4. "Preservation Brief 5: Preservation of Historic Adobe Buildings". nps.gov.