ਫ਼ੀਦਰਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਫ਼ੀਦਰਾ (ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ੀਦਰਾ ਐਟ ਹਿੱਪੋਲਾਈਟ) ਜੀਨ ਰਸੀਨ ਦੁਆਰਾ ਐਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਨ ਕਾਵਿ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਨਾਟਕੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1677 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਹੇਟਲ ਡੀ ਬਰੋਗੋਗਨ ਦੇ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਫ਼ੀਦਰਾ ਨਾਲ, ਰੇਸਿਨ ਨੇ ਯੂਨਾਨ ਦੀਆਂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾ ਚੁਣਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯੂਨਾਨ ਅਤੇ ਰੋਮਨ ਦੇ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਕਵੀਆਂ ਨੇ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਯੂਰੀਪੀਡੀਜ਼ ਨੇ ਹਿਪੋਲਾਈਟਸ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੇਨੇਕਾ ਨੇ ਫ਼ੀਦਰਾ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਬੁਈਲੌਨ ਦੀ ਡੱਚਸ ਅਤੇ ਬੁਢੇ ਹੋ ਰਹੇ ਪਿਅਰੇ ਕੌਰਨੇਲੀ ਦੇ ਹੋਰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, 1 ਜਨਵਰੀ 1677 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਹੀ ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ, ਹੇਟਲ ਡੀ ਬਰੋਗੋਗਨ ਵਿਖੇ, ਇਸ ਨਾਟਕ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਇੱਕ ਰਕੀਬ ਮੰਡਲੀ ਨੇ ਹੁਣ ਭੁੱਲੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਨਿਕੋਲਸ ਪ੍ਰਡਨ ਦੁਆਰਾ ਲਗਪਗ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਥੀਮ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਾਟਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਫ਼ੀਦਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੈਸਿਨ ਨੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਨਾਟਕ ਲਿਖਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ 1689 ਤਕ ਧਰਮ ਅਤੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 1689 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਲੂਈ ਚੌਦ੍ਹਵੇਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਮੌਰਗਨੈਟਿਕ ਮੈਡਮ ਡੀ ਮੈਨਟੇਨੋਨ ਦੁਆਰਾ ਏਸਤਰ ਲਿਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]

ਪਾਤਰ[ਸੋਧੋ]

ਫ਼ੀਦਰਾ ਅਤੇ ਹਿਪੋਲਾਈਟਸ, ਅੰ. 290 ਈ

ਫਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ:

  • ਥੈਸੀ, ਜਾਂ ਥੀਅਸ, ਐਥਨਜ਼ ਦਾ ਰਾਜਾ
  • ਫ਼ੀਦਰਾ, ਥੈਸੀ ਦੀ ਪਤਨੀ, ਮਿਨੋਸ ਅਤੇ Pasiphaë ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਅਰੈਦਨੇ ਦੀ ਭੈਣ
  • ਹਿਪੋਲੀਟ, ਜਾਂ ਹਿਪੋਲਾਈਟਸ, ਥੈਸੀ ਅਤੇ ਐਂਟੀਓਪ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਐਮਾਜ਼ੋਨਜ਼ ਦੀ ਰਾਣੀ
  • ਏਰੀਸੀ, ਜਾਂ ਏਰਸੀਆ, ਐਥਿਨਜ਼ ਦੀ ਸ਼ਾਹੀ ਲਹੂ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ
  • ਓਨਿਓਨੋਨ, ਜਾਂ ਓਨੋਨ, ਨਰਸ ਅਤੇ ਫ਼ੀਦਰਾ ਦਾ ਗੁਪਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ
  • ਥਰਮਾਮੀਨ, ਜਾਂ ਥੈਰੇਮੀਨੇਸ, ਹਿਪੋਲਾਈਟਸ ਦਾ ਅਧਿਆਪਕ
  • ਇਸਮਨੀ, ਏਰਸੀ ਦਾ ਗੁਪਤ
  • ਪਾਨੋਪ, ਲੇਡੀ-ਇਨ-ਵੇਟਿੰਗ ਫ਼ੀਦਰਾ

ਸਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਇਸ ਨਾਟਕ ਦਾ ਸਥਾਨ ਦੱਖਣੀ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਪੇਲੋਪਨੇਸਸ ਤੱਟ 'ਤੇ ਟ੍ਰੋਜ਼ਿਨ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਪਤੀ ਥੈਸੀ ਦੀ ਗੈਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ, ਫ਼ੀਦਰਾ ਪਿਛਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਥੈਸੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਿੱਪੋਲਾਈਟ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਕੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਫ਼ੀਦਰਾ ਐਂਡ ਥੈਸੀ (1923), ਲੋਨ ਬਾੱਕਸਟ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]