ਗੋਪਾਲਰ ਮਾਂ
ਗੋਪਾਲਰ ਮਾਂ | |
|---|---|
| গোপালের মা | |
 ਗੋਪਾਲੇਰ ਮਾਂ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ, ਜਿਸ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਗੋਪਾਲ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। | |
| ਜਨਮ | ਅਘੋਰਮਣੀ ਦੇਵੀ 1822 |
| ਮੌਤ | 8 ਜੁਲਾਈ 1906 |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਕਾਮਾਰਹਾਤੀਰ ਬ੍ਰਹਾਮਿਣੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਭਾਰਤ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਘਰੇਲੂ ਪਤਨੀ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਭਗਤੀ |
ਗੋਪਾਲੇਰ ਮਾ (ਅਨੁਵਾਦ: ਗੋਪਾਲ ਦੀ ਮਾਤਾ; 1822-8 ਜੁਲਾਈ 1906) ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਸੰਤ ਅਤੇ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਭਗਤ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਚੇਲਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੈਦਾਇਸ਼ੀ ਨਾਂ ਅਘੋਰਮਣੀ ਦੇਵੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਪਾਲਰ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਮਾਂ ਪਿਆਰ "ਗੋਪਾਲ" ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਸੀ।[1][2] ਉਹ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਹਮ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਭਗਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਅਤੇ ਭੈਣ ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇਡ਼ੇ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਕੁਝ ਸਾਲ ਭੈਣ ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਨਾਲ ਬਿਤਾਏ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਅਘੋਰਮਣੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1822 ਵਿੱਚ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਨੇਡ਼ੇ ਕਮਰਹਾਟੀ ਨਾਮਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਿਰਫ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਵਿਧਵਾ ਹੋ ਗਈ, ਉਸ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ।[3] ਇੱਕ ਵਿਧਵਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੀਲਮਾਧਵ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਦੇ ਘਰ ਰਹੀ, ਜੋ ਕਾਮਰਹਾਟੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪੁਜਾਰੀ ਸੀ।[4] ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਗੁਰੂ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਦੇਵਤਾ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਆਉਣ ਵੇਲੇ ਉਹ ਮਾਲਕ ਗੋਵਿੰਦ ਚੰਦਰ ਦੱਤਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਮੰਦਰ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਕਮਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਪਤੀ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਵੇਚ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਸੌ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਆਮਦਨੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ।[5] ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਗਲੇ ਤੀਹ ਸਾਲ ਉਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਜੀਦਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ।[6] ਉਸ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਦੋ ਵਜੇ ਉਠਣਾ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਅੱਠ ਵਜੇ ਤੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਧਾ ਮਾਧਵ ਦਾ ਮੰਦਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ, ਜਪਮ ਜਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਤਰ ਦੇ ਦੁਹਰਾਓ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਆਦਰਸ਼ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1852 ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1883 ਤੱਕ ਇਸ ਰੁਟੀਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਉਹ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵੈਸਪਰ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਭੋਜਨ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀ।[1]ਉਹ ਬਾਗ਼ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਰੁਟੀਨ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਬਰੇਕ ਉਸ ਦੀ ਮਕਾਨ ਮਾਲਕਣ ਨਾਲ ਮਥੁਰਾ, ਵਰਿੰਦਾਵਨ, ਗਯਾ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਅਤੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸੀ।[3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 "story of Gopaler Ma at RKM Nagpur". Archived from the original on 1 February 2014. Retrieved 19 January 2014.
- ↑ Great Swan, Meetings with Sri Ramakrishna, by Lex Hixon, Motilal Banarsidass, 1995, Chapter: Introduction to Indian Edition
- ↑ 3.0 3.1 "Life of Gopaler Ma". Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 19 January 2014.
- ↑ Ramakrishna, the Great Master, by Swami Saradananda, translated by Swami Jagadananda, Ramakrishna Math, Chennai, 1952, page 747
- ↑ "Gopaler Ma, Belur Math site". Archived from the original on 2018-01-17. Retrieved 2024-04-27.
- ↑ Gopaler Ma, boldsky article
ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤ
[ਸੋਧੋ]- They Lived with God, by Swami Chetanananda, published by Vedanta Society of St. Louis
- Death of Gopaler Ma