ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ (ਕਹਾਣੀਕਾਰ)

ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ
ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ
ਜਨਮ	15 ਜੂਨ 1944 (ਉਮਰ 80); ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ
ਕਿੱਤਾ	ਕਹਾਣੀਕਾਰ

ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ (ਜਨਮ 15 ਜੂਨ 1944^[1]^[2]) ਇੱਕ ਨਾਮਵਰ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਹੈ। ਹੁਨ ਤੱਕ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਠ ਕਿਤਾਬਾ ਛਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਦੇ ਵਿੱਚ ਉਹਨੇ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੀਆ ਕਹਾਣੀਆ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਮੌਲਿਕ ਤਸਵੀਰਕਸ਼ੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।^[3]

ਜੀਵਨ

ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਇਕ ਸਾਧਾਰਨ ਕਿਸਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਜੰਮ-ਪਲ਼ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 15 ਜੂਨ 1944 ਨੂੰ, ਜ਼ਿਲਾ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮੇਘੋਵਾਲ ਗੰਜਿਆਂ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਦਸਵੀਂ ਤੱਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਉਸ ਨੇ ਨਸਰਾਲਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਦਸਵੀਂ ਹਾਈ ਫਸਟ ਡਵੀਜ਼ਨ 'ਚ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਅਗਾਂਹ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਰੀਝ ਸੀ ਪਰ ਘਰ ਦੀਆਂ ਤੰਗੀਆਂ-ਤੁਰਸ਼ੀਆਂ ਕਾਰਨ ਕਾਲਜ/ ਯੂਨਿਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਸੀਬ ਨਾ ਹੋਈ। ਉਹ 1962 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 1967 ਵਿਚ ਕੁਲਵੰਤ ਕੌਰ ਨਾਲ਼ ਹੋਇਆ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਦੀ ਸਰਵਿਸ ਕਰਦਿਆਂ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀ.ਏ ਤੇ ਫਿਰ ਦੋ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਡਿਗਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ। 15 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟ ਕੋਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ਵਿਚ 'ਫੀਲਡ ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਟਰ ਦੀ ਜੌਬ ਕੀਤੀ। 1988 ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਨੇਡਾ ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਟਰਾਂਟੋ ਵਿਖੇ ਕਨੇਡਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਨਾਮਵਰ ਸਕਿਉਰਟੀ ਕੰਪਨੀ 'ਕਮਿਸ਼ਨੇਅਰਜ਼ ਗਰੇਟ ਲੇਕਸ' ਵਿਚ, ਬਤੌਰ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ 20 ਸਾਲ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਈਆਂ। ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ, ਉਹ ਸੁੱਖ-ਆਰਾਮ ਵਾਲ਼ੀ ਰਿਟਾਇਰਡ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ/ਸਫਰ

ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਲਿਖਤ "ਮੈਨੂੰ ਕੀ" ੧੯੮੧ ਵਿੱਚ ਿਲਖੀ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ, "ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਮਨੁੱਖ" (੧੯੮੩) ਅਤੇ "ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਣੀ" (੧੯੮੭), ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿਦਿਆਂ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਉਸ ਨੇ ਛੇ ਕਹਾਣੀ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਕਹਾਣੀ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ "ਕਾਲੇ ਵਰਕੇ" (੨੦੧੫) ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਲਈ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੰੂ ਕੌਮਾੰਤਰੀ ਢਾਹਾਂ ਸਾਿਹਤ ਇਨਾਮ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਿਵੱਚ ਰੁਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਮਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਟਰਾਂਟੋ ਦਾ ਮੋਢੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਹੈ।^[4]

ਇਨਾਮ

ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਕੈਲਗਰੀ ਵਲੋਂ, ਇਕਬਾਲ ਅਰਪਨ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ (੨੦੧੧)
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਵਲੋਂ, ਸ਼੍ਰੋਮਜਣੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸਾਹਿਤ ਪੁਰਸਕਾਰ (੨੦੧੩)
ਕੋਮਾਂਤਰੀ ਢਾਹਾਂ ਸਾਹਿਤ ਇਨਾਮ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਚੀ ਹਜ਼ਾਰ ਕਨੇਡੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ (੨੦੧੬)

ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ

ਮੈਨੂੰ ਕੀ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (1981)
ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਮਨੁੱਖ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (1983)
ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਣੀ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (1987)
ਦੋ ਟਾਪੂ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (1999)^[1]
ਕਥਾ-ਪੰਧ (ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਕਹਾਣੀਆਂ) (2005)
ਟਾਵਰਜ਼ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (2005)
ਟੌਵਰਜ਼- ਸਟੋਰੀਜ਼ ਬੀਯੌਂਡ ਬੌਰਡਰਜ਼ (ਚੋਣਵੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ)
ਕਾਲ਼ੇ ਵਰਕੇ (ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) (2015)

ਹਵਾਲੇ

↑ ^1.0 ^1.1 ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ (2003). ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ. ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ. p. 893. ISBN 81-260-1600-0.
↑ "ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ: ਜੀਵਨ ਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-12-25. Retrieved 2014-01-14. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2016-10-30. Retrieved 2018-01-22. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2018-03-24. Retrieved 2018-01-22. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

ਬਾਹਰਲੇ ਲਿੰਕ

ਿੲਕਬਾਲ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਰਡ: http://punjabitribuneonline.com/2012/09/%E0%A8%AA%E0%A8%B0%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A9%80-%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%B5%E0%A9%87%E0%A8%A6%E0%A8%A8%E0%A8%BE-%E0%A8%A6%E0%A8%BE-%E0%A8%B6%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%AE%E0%A8%A3/
ਦੋ ਟਾਪੂ ਸਮਾਜਕ ਸਰੋਕਾਰ: http://lokdharapanjabi.com/category.php?id=26 Archived 2017-07-24 at the Wayback Machine.
ਇੰਟਰਵਿਊ: http://www.tribuneindia.com/news/jalandhar/my-stories-are-inspired-by-real-life-experiences-jarnail-singh/394774.html^{[permanent dead link]}
ਕਾਲ਼ੇ ਵਰਕੇ ਬਾਰੇ ਆਰਟੀਕਲ: https://www.straight.com/news/799186/gurpreet-singh-dhahan-prize-punjabi-literature-will-go-toronto-writer-jarnail-singh
https://www.youtube.com/watch?v=6e2INx6XYok&si=LRCTABQBp0zVM1lS&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR21TEjpHWy2gn1N5chGQ7xziQnLBhJm99wejPq9kiAUCWXBL9kCGv9WU60_aem_PCWHW7RwUSvqoI2ihjG56A

[ਵੀਹਵੀਂ_ਸਦੀ_ਦੀ_ਪੰਜਾਬੀ_ਕਹਾਣੀ-1] 1.0 ^1.1 ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ (2003). ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀ. ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ. p. 893. ISBN 81-260-1600-0.

[2] "ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ: ਜੀਵਨ ਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-12-25. Retrieved 2014-01-14. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[3] "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2016-10-30. Retrieved 2018-01-22. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[4] "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2018-03-24. Retrieved 2018-01-22. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[1]

[2]

[3]

[4]