ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਯੂਰਪਾ ਉੱਤੇ ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ

ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Nuns Well) ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਵਾਸੀ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭੂਮੀਗਤ ਜਲਾਸ਼ੀਅ ਹੈ। ਇਹ ਯੂਰਪਾ ਪਾਈਂਟ ਦੇ ਨਜਦੀਕ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੂਰਿਸ਼ ਕਾਲ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੁਨਿੰਦਾ ਗਵਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਤਰਿਮ ਪਾਣੀ ਦੀ ਆਪੂਰਤੀ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੁੰਡ ਦਾ ਇਹ ਨਾਮ ਸ਼ਿਰਾਇਨ ਆਫ ਆਰ ਲੇਡੀ ਆਫ ਯੂਰੋਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨੱਨਾਂ ਤੋਂ ਵਿਉਤਪੰਨ ਹੈ। ਅਠਾਰਹਵੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ ਮਿਲਿਟਰੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਆਪੂਰਤੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਂਨੀਵੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਿਤ ਮਦਿਅਨਿਰਮਾਣਸ਼ਾਲਾ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਾਲ 1988 ਵਿੱਚ ਰਾਇਲ ਇੰਜੀਨਿਅਰਸ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤਮਾਨ ਮੁੱਖ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕੈਸਲ ਵਰਗੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। 2010-2011 ਵਿੱਚ ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸ ਥਾਂ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਦਾ ਕਾਰਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਜਾਨ ਡਰਿੰਕਵਾਟਰ ਬੇਥਿਊਨ

ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ ਇਬੇਰਿਆਈ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਦੇ ਇੱਕਦਮ ਦੱਖਣ ਨੋਕ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਵਾਸੀ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭੂਮੀਗਤ ਜਲਾਸ਼ਏ ਹੈ।[1][2] ਇਹ ਯੂਰਪਾ ਪਾਈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਸਿਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਯੂਰਪਾ ਸੜਕ ਖਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[3][4] ਇਹ ਕੁੰਡ ਯੂਰੋਪਾ ਨਿਊ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਯੂਰੋਪਾ ਫਲੈਟਸ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਕੇਟਲੀ ਉਹ ਟਨਲ ਦੇ ਦੱਖਣ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ਦਵਾਰ ਦੇ ਅੱਗੇ ਤਥਾ ਇਬ੍ਰਾਹੀਮ-ਅਲ-ਇਬਰਹੀਮ ਮਸਜਦ ਦੇ ਕੋਲ ਉਸ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਰਚਨਾ ਦੀ ਪੂਰਵ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਲਾਸ਼ਏ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪੌੜੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਭੂਮੀਗਤ ਤਲ ਉੱਤੇ ਬਣੇ ਦਰਵਾਜੇ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹੈ।[5][6][7] ਜਲਾਸ਼ਇਅ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੂਮੀਗਤ ਮਹਿਰਾਬ ਵਾਲੇ ਚੈਮਬਰ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮੀਨੀ ਪਾਣੀ ਨਿਕਾਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਨੰਜ਼ ਵੈਲ ਮੂਰਿਸ਼ ਕਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਹੋਇਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੁਨਿੰਦਾ ਗਵਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਤਰਿਮ ਪਾਣੀ ਦੀ ਆਪੂਰਤੀ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।[3][6][8] ਅਜਿਹੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੁੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਿਰਾਇਨ ਆਫ ਆਰ ਲੇਡੀ ਆਫ ਯੂਰੋਪ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਨੰਜ਼ ਤੋਂ ਉਦਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਤੀਰਥ ਯੂਰੋਪਾ ਪਾਈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਥਾਂ ਹੈ।[3] ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ ਯੂਰਪਾ ਪਾਈਂਟ ਲਾਇਟਹਾਉਸ ਦੀ ਨੇੜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।[9]

ਸਾਲ 1753 ਵਿੱਚ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਹੰਫਰੀ ਬਲੈਂਡ ਨੇ ਜਲਾਸ਼ਿਅ ਦੇ ਚੈਂਬਰਸ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਦ ਇਸ ਜਲਾਸ਼ਿਅ ਤੋਂ ਮਿਲਿਟਰੀ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਆਪੂਰਤੀ ਕਰੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ।[6] ਨੰਜ਼ ਵੈਲ ਦਾ ਵਰਣਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਜਾਨ ਡਰਿੰਕਵਾਟਰ ਬੇਥਿਊਨ ਦੇ ਜਰਨਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਜਰਨਲ "ਅ ਹਿਸਟਰੀ ਆਫ ਦ ਲੇਟਰ ਸੀਜ ਆਫ ਜਿਬਰਾਲਟਰ" ਵਿੱਚ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦੇ ਇਤਹਾਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 1786 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਥਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਜਿਕਰ ਹੋਇਆ ਉਹ ਹੈ: "ਟੁਵਰਡਸ ਯੂਰਪਾ ਅਡਵਾਂਸ ਇਜ ਅ ਮੂਰਿਸ਼ ਬਾਥ,[10][11] ਕਾਲਡ ਬਾਏ ਦ ਗੈਰੀਸਨਸ, ਦ ਨੰਜ਼ ਵੈੱਲ। ਇਟ ਇਜ ਸੰਕ ਐਟ ਫੀਟ ਡੀਪ ਇਸ ਦ ਰਾਕ, ਇਜ 72 ਫੀਟ ਲਾਂਗ, ਐਂਡ 42 ਫੀਟ ਬਰਾਡ, ਐਂਡ, ਟੂ ਪ੍ਰਿਜਰਵ ਦ ਵਾਟਰ, ਹਜ ਏਨ ਆਰਚਡ ਰੂਫ, ਸਪੋਰਟਿਡ ਬਾਏ ਪਿਲਰਸ"।

ਗੈਲਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "List of Crown Dependencies & Overseas Territories". fco.gov.uk. Foreign and Commonwealth Office. Retrieved 11 ਨਵੰਬਰ 2012.
  2. Roach, John (13 ਸਿਤੰਬਰ 2006). "Neandertals' Last Stand Was in Gibraltar, Study Suggests". National Geographic News. National Geographic Society. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  3. 3.0 3.1 3.2 "Nunswell". aboutourrock.com. About Our Rock. Archived from the original on 2012-08-31. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012.
  4. "The Essential Gibraltar". liftedmagazine.com. Lifted Magazine. Archived from the original on 2011-07-13. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. Wright, George Newenham (1840). The shores and islands of the Mediterranean. p. 26. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Nun's Well Gibraltar". gibraltar.costasur.com. CostaSur.com. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012.
  7. "Map - Nun's Well". maps.google.com. Google Maps. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012.
  8. "Gibraltar Water Supply" (PDF). aquagib.gi. AquaGib. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012.
  9. Gilbard, Lieutenant Colonel George James (1881). A popular history of Gibraltar, its institutions, and its neighbourhood on both sides of the Straits, and a guide book to their principal places and objects of interest. Garrison Library Printing Establishment. p. 35. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (help)
  10. Bethune, John Drinkwater (1786). A history of the late siege of Gibraltar (2 ed.). p. 34. Retrieved 11 नवम्बर 2012. {{cite book}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  11. Bethune, John Drinkwater (1786). History of the Late Siege of Gibraltar. Archived from the original on 2016-03-05. Retrieved 14 ਨਵੰਬਰ 2012. {{cite book}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)