ਅਕਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਗਲਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਨੀਤੀ
ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਣੀਪਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲੜਾਈ 1526 ਵਿੱਚ ਇਬਰਾਹਿਮ ਲੋਧੀ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦੀ ਨੀਤੀ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਸਾਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੁਲੀਨਤਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ ਸ਼ਾਦੀ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕ, ਅਫਗਾਨ, ਉਜ਼ਬੇਗ, ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਪੂਤ ਅਤੇ ਖੱਤਰੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਨੀਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਬਾਬਰ ਅਤੇ ਹੁਮਾਯੂੰ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ-ਕਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ ਦਮਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੜਾਈਆਂ ਅਤੇ ਜਿੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਅਕਬਰ (ਜਿਸ ਨੇ ਦੀਨ-ਏ-ਇਲਾਹੀ ਨਾਮਕ ਸਮਕਾਲੀ ਧਰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ) ਜਿਸ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਮੁਗਲਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਮੁਗਲਾਂ ਨੇ ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਸਦੀ ਨੀਤੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਈ ਵਾਰ ਬੇਰੋਕ ਕਰ ਗਏ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ "ਦੈਵੀ ਧਰਮ" ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਨ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ। [1]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Satish Chandra (2007). History of Medieval India: 800-1700. Orient BlackSwan. ISBN 978-8125032267. Retrieved 2020-09-24.