ਅੰਜਨੀਬਾਈ ਮਾਲਪੇਕਰ
ਅੰਜਨੀਬਾਈ ਮਾਲਪੇਕਰ (22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1883 – 7 ਅਗਸਤ 1974) ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਗਾਇਕਾ ਸੀ, ਜੋ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਭਿੰਡੀਬਾਜ਼ਾਰ ਘਰਾਣੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ।
1958 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ, ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ, ਸੰਗੀਤ, ਨ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਡਰਾਮਾ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਕਾਦਮੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਨਮਾਨ ਹੈ।[1]
ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਮਾਲਪੇਕਰ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਐਮਵੀ ਧੁਰੰਧਰ ਦਾ ਅਜਾਇਬ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ
[ਸੋਧੋ]ਮਾਲਪੇਕਰ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1883 ਨੂੰ ਗੋਆ ਦੇ ਮਲਪੇ, ਪਰਨੇਮ ਵਿੱਚ, ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੇਮੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਗੋਆ ਕਲਾਵੰਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ।[2] ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਗੁਜਾਬਾਈ ਅਤੇ ਮਾਂ ਨਬੂਬਾਈ ਦੋਵੇਂ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਤਿਕਾਰਤ ਨਾਮ ਸਨ।[3] 8 ਸਾਲ ਦੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਭਿੰਡੀਬਾਜ਼ਾਰ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਉਸਤਾਦ ਨਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।[4][5] ਘਰਾਣੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਘਰਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਭਿੰਡੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਧਾਰਤ ਸੀ।[6]
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]-
ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ -
ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਸਵਰਬਤ ਖੇਡ ਰਹੀ ਔਰਤ -
ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "SNA: List of Sangeet Natak Akademi Ratna Puraskarwinners (Akademi Fellows)". SNA Official website. Archived from the original on 4 March 2016.
- ↑ Durga Das Pvt. Ltd (1985). Eminent Indians who was who, 1900–1980, also annual diary of events. Durga Das Pvt. Ltd. p. 13.
- ↑ Mário Cabral e Sá (1997). Wind of fire: the music and musicians of Goa. Promilla & Co. pp. 163–164. ISBN 978-81-85002-19-4.
- ↑ "Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013.
- ↑ Mohan Nadkarni (1999). The great masters: profiles in Hindustani classical vocal music. HarperCollins Publishers India. pp. 127–129. ISBN 9788172232849.
- ↑ Jeffrey Michael Grimes (2008). The Geography of Hindustani Music: The Influence of Region and Regionalism on the North Indian Classical Tradition. p. 160. ISBN 978-1-109-00342-0.