ਕਾਕਾ ਕਾਲੇਲਕਰ
ਦੱਤਾਤ੍ਰੇਯ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਾਲੇਲਕਰ (1 ਦਸੰਬਰ 1885 - 21 ਅਗਸਤ 1981), ਜੋ ਕਾਕਾ ਕਾਲੇਲਕਰ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਕਾਰਕੁਨ, ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸੀ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਲੇਲਕਰ ਦਾ ਜਨਮ ਸਤਾਰਾ ਵਿੱਚ 1 ਦਸੰਬਰ 1885 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ. ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਕਲੇਕੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਉਪਨਾਮ ਕਾਲੇਲਕਰ ਪਿਆ ਹੈ. ਉਸਨੇ 1903 ਵਿੱਚ ਦਸਵੀਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1907 ਵਿੱਚ ਫਰਗੂਸਨ ਕਾਲਜ, ਪੁਣੇ ਤੋਂ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਏ. ਕੀਤੀ. ਉਹ ਐਲ ਐਲ ਬੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ. ਬੀ. ਅਤੇ 1908 ਵਿੱਚ ਬੈਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਗਣੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਲਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ. ਉਹ ਵਿੱਚ Ganganath ਵਿਦਿਆਲਿਆ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਮਰਾਠੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਾਮ Rashtramat ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਸਟਾਫ਼ ਤੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੜੌਦਾ 1910 ਵਿਚ. 1912 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਜਬਰੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਪੈਦਲ ਹੀ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1913 ਵਿੱਚ ਬਰਮਾ ( ਮਿਆਂਮਾਰ ) ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਚਾਰੀਆ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ. ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ 1915 ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।[1]
ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ ਉਹ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। ਉਸਨੇ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸ਼ਾਲਾ ਵਿਖੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਸਰਵੋਦਿਆ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਤੋਂ ਚਲਦੀ ਸੀ. ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕੈਦ ਕੱਟਣੀ ਪਈ ਸੀ। ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਦਿਆਪੀਠ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਅਤੇ 1928 ਤੋਂ 1935 ਤਕ ਇਸਦੇ ਉਪ-ਕੁਲਪਤੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2] ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਦਿਆਪੀਠ ਤੋਂ 1939 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ।[1] ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਵਾਈ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਿਹਾ, ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਨਾਲੋਂ ਇੱਕ ਚੁਥਾਈ ਹੀ ਵਧੇਰੇ.
1935 ਵਿਚ, ਕਾਲੇਲਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਭਾਸ਼ਾ ਸੰਮਤੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਿਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਿੰਦੀ - ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਉਹ 1948 ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਗਾਂਧੀ ਸਮਾਰਕ ਨਿਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ ਰਿਹਾ।[1]
ਉਹ 1952 ਤੋਂ 1964 ਤੱਕ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1953 ਵਿੱਚ ਪੱਛੜੇ ਵਰਗ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[3] ਉਸਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1967 ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਵਿਦਿਆਪੀਠ, ਵੇਦਚੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਉਪ ਕੁਲਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[1]
21 ਅਗਸਤ 1981 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[1]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Brahmabhatt, Prasad. અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ : ગાંધીયુગ અને અનુગાંધીયુગ (History of Modern Gujarati Literature:Gandhi Era and Post-Gandhi Era) (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Parshwa Publication. pp. 38–51.
- ↑ "From Kaka Kalelkar and Sarojini Nanavati". The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2016-04-29. Retrieved 2019-10-13.
- ↑ Chhokar, Jagdeep S. (August 2008). "Caste card". frontline.thehindu.com. Retrieved 2019-10-13.[permanent dead link]