ਗਿਆਨੀ ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ
Giani ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ 12 ਜੁਲਾਈ 1912 ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ (ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ) |
| ਮੌਤ | 3 ਅਪ੍ਰੈਲ 1980 (ਉਮਰ 67) ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ |
| ਕਿੱਤਾ |
|
| ਭਾਸ਼ਾ | |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਉਪਦੇਸ਼ ਕੌਰ |
| ਬੱਚੇ | 6 |
ਗਿਆਨੀ ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ (12 ਜੁਲਾਈ 1912 - 3 ਅਪ੍ਰੈਲ 1980) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਲੇਖਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ, ਪੰਜਾਬੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਸੀਤਲ ਨੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਕਈ ਗੀਤ ਅਤੇ ਅਣਗਿਣਤ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਹਨ ਅਤੇ 2 ਸਾਹਿਤ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਮੋਢੀ ਸਨ, ਜਿਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬਾਲ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੰਗੀਨ ਛਪੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈਆਂ। ਸੀਤਲ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ, 1960 ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[1]
ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿਖੇ ਡਿਜੀਟਲਾਈਜ਼ਡ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]- ਪੰਜਾਬ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 14 ਕਿਤਾਬਾਂ ਡਿਜੀਟਲਾਈਜ਼ਡ ਅਤੇ ਡਾਕੂਮੈਂਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ [2]
ਜੀਵਨੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ [3]
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ
- ਸਿੱਖ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਲਈ ਤੀਜੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਉਹ ਸਹਿ-ਹੋਂਦ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ। ਇਹ ਜੀਵਨੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਾਰਤਕ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਹੈ.
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾਇ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ
- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ
- ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ
- ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ
- ਸਰਦਾਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨਲਵਾ
- ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਿੱਖ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਜਰਨੈਲ ਦਾ ਇਹ ਕਲਮ-ਚਿਤਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਹੈ। ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ "ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ" ਦਾ ਵਧੀਆ ਨਮੂਨਾ ਹੈ।
- ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ
- ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ
- ਸਰਦਾਰ ਪਟੇਲ
- ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ
ਕਵਿਤਾ
[ਸੋਧੋ]- ਮਹਿ ਵਾਸਾ ਦੇ ਜੋਰੋ ਜੋਰ
- ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇਹ ਚੰਗੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਲਈ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਗੀਤਕਾਰੀ, ਬਾਲ-ਅਨੁਕੂਲ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਾਠ ਕਰਨ ਯੋਗ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਹਨ। ਇਹ ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਸਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ।
- ਸੀਤਲ ਮਿਠਾਈਆਂ
- ਇਹ ਬੋਲ ਹਾਸੇ, ਸਿਆਣਪ ਅਤੇ ਆਮ ਸਮਝ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਬੱਚੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਬਿਹਤਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਅਤੇ ਉਤਸੁਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਵਿਤਾ ਪ੍ਰਵਾਹ, ਸੰਚਾਰੀ ਅਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੈ।
- ਸੀਤਲ ਕਆਰੀ
- ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਤਰਜਮਈ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਦਰਿੰਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਲ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ, ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਹੈ।
- ਸੀਤਲ ਰਸਗੁੱਲੇ
- ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਰਲੇਖ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਵਿ ਵਿਚ ਇਹ ਹਾਸ-ਵਿਅੰਗ ਕਿੱਸੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਅੰਗਮਈ ਅਤੇ ਹਾਸੇ-ਮਜ਼ਾਕ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਲ ਪਾਠਕ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਪਾਠਕ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ।
ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- ਇਕ ਸੀ ਬਕਰੋਤਾ
- ਨੀਨਾ ਪਰੀ
- ਨੀਲੂ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਘੁਲੇਵਾਲਾ - ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਮੋਹਨਬੀਰ ਸਿੰਘ ਕੋਛੜ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
- ਅਰਬ ਦਾ ਸੌਦਾਘਰ - ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਮੋਹਨਬੀਰ ਸਿੰਘ ਕੋਛੜ ਨੂੰ
- ਲਾਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ
- ਸਰਲ ਕਹਾਣੀਆਂ
- ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਮਨੋਰੰਜਕ, ਸਿੱਖਿਆਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿਚਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਉੱਤਮ ਨਮੂਨਾ ਹੈ
- ਜਗੁ ਦੀਨ ਕਹਨੀਆਂ
- ਪਰੀ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਚਮਤਕਾਰੀ ਕਾਰਨਾਮੇ, ਜਾਦੂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਅਲੌਕਿਕ ਵਰਤਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਨ ਹਨ। ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਲ ਪਾਠਕ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ, ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਾਸਿਕ ਅਖ਼ਬਾਰ
[ਸੋਧੋ]- ਸੀਤਲ ਸੰਗੀਤ [4]
ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਘਟਨਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]- 1979, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੰਜੀ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵਿਖੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- 16 ਸਤੰਬਰ 1975, ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਗਿਆਨੀ ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੀਤਲ ਸਨਮਾਨ ਸਮਾਗਮ ਲਗਭਗ 1975 ਨੂੰ ਦਿਹਾੜੇ ਮੌਕੇ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ। . ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਿੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ।
- 03 ਮਈ 1959, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ, ਸੀਤਲ ਕਾਲਜ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ ਰਿਬਨ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। ਗਿਆਨੀ ਧਨਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸੀਤਲ, ਚਿੱਟੀ ਦਸਤਾਰ ਵਿੱਚ, ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਖੜੇ ਸਰਦਾਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਲਗਭਗ 1959 ਦੌਰਾਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Annual Report of the Registrar of Newspapers for India, 1960 (1 January 1960 ed.). Office of Registrar of Newspaper for India. 1 January 1960. p. 342. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Total of 14 books digitized and documented at Panjab Digital Library". Panjab Digital Library. 28 April 2022.
- ↑ "Jeevan Sri Guru Angad Dev Ji". Panjab Digital Library. Panjab Digital Library. Retrieved 4 April 2022.
- ↑ Sital Sangeet Monthly Publication, mentioned in the Annual Report of the Registrar of Newspapers for India, 1960 (1 January 1960 ed.). Office of Registrar of Newspaper for India. 1 January 1960. p. 342. Retrieved 3 April 2022.