ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਗੌਰੀ ਮੌਲੇਖੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਗੌਰੀ ਮੌਲੇਖੀ
Gauri Maulekhi, an Indian animal welfare activist, received the 2018 Nari Shakti Puraskar, the highest civilian award for women in India.
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਸਿੱਖਿਆਬੀ.ਕਾਮ
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰਲਖਨਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਪੇਸ਼ਾਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਕਾਰਕੁੰਨ
ਸੰਗਠਨPeople for Animals
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧAnimal welfare activism, disaster management

ਗੌਰੀ ਮੌਲੇਖੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ।[1][2] ਉਹ ਪੀਪਲ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲਜ਼ ਦੀ ਟਰੱਸਟੀ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਸੰਸਥਾ ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਮੇਨਕਾ ਗਾਂਧੀ, ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਲੋਕ ਸਭਾ, ਨੇ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਮਰਥਕ, ਉਸਨੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਬਲੀਦਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਸਮੇਤ ਪਸ਼ੂ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸਫਲ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।[3][4] [5][6][7][8][9][10][11]

ਪਿਛੋਕੜ

[ਸੋਧੋ]

ਗੌਰੀ ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ 1995 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਲੰਟੀਅਰ ਵਜੋਂ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲਜ਼ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਪਸ਼ੂ ਆਸਰਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸ ਨੇ ਆਸਰਾ ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਛੱਡੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਵਾਏ ਅਤੇ ਬਿਪਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਲਈ ਪਸ਼ੂ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ। 2004 ਤੋਂ 2008 ਤੱਕ, ਉਸ ਨੇ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਸੋਸਾਇਟੀ ਫਾਰ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਕਰੂਏਲਟੀ ਟੂ ਐਨੀਮਲਜ਼ (SPCA) ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਪਨਾਹ ਦੇਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। 2008 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਐਨਜੀਓ ਰਾਹਤ ਨਾਲ ਸਵੈਇੱਛੁਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਨੇ NGO ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਰੁੱਝਿਆ। 2012 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਪੀਪਲ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲਜ਼ - ਪੀਪਲ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲਜ਼ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਚੈਪਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[12][13]

ਮੌਲੇਖੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਗੜੀਮਈ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਬਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ 2013 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਾਹੀ ਆਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਹੜ੍ਹ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ। ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਨੇ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ ਸੋਨੀਪੁਰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਦੇ (ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ) ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਮਾਂ ਨੇ ਮੌਲੇਖੀ ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[14]

2019 ਵਿੱਚ ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਸ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੋਰਡਾਂ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਜੋ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਨਾਮ ਦੇ ਹੀ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਟਾਫ਼ ਜਾਂ ਬਜਟ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। 2020 ਵਿੱਚ ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰਿੱਟ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ।[15]

ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ

[ਸੋਧੋ]
  • 2013: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਸੇਵਾ ਲਈ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ
  • 2017: ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਬੇਲੋੜੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਲੂਸ਼ ਇਨਾਮ
  • 8 ਮਾਰਚ 2018: ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ।[16]
  • 2018: ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਲਈ ਲਖਨਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਅਲੂਮਨੀ ਅਵਾਰਡ
  • 2018: ਕੰਸਾਸ ਸਿਟੀ, ਯੂਐਸਏ ਵਿਖੇ ਹਿਊਮਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਪਸ਼ੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਵਾਰਡ

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]
  • ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
  • ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਭਲਾਈ

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. V.N., Aswin (2015-10-09). "A voice for the voiceless". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2018-03-11.
  2. "Gauri Maulekhi, the woman behind new cattle sale law". theweek.in. Archived from the original on 2018-03-12. Retrieved 2018-03-11.
  3. "You can buy cattle for slaughter from farms: Meet Gauri Maulekhi, the woman behind the new Cattle sale law". The Financial Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2017-05-31. Retrieved 2018-03-11.
  4. "HC seeks govt response on murga mandi plea". The Hindu (in Indian English). 2018-02-10. ISSN 0971-751X. Retrieved 2018-03-11.
  5. Kapur, Manavi (2017-07-21). "Gauri Maulekhi, the force behind the cattle legislation". Business Standard India. Retrieved 2018-03-11.
  6. "Gauri Maulekhi, Author at Firstpost". www.firstpost.com. Retrieved 2018-03-11.
  7. "Gauri Maulekhi". Down To Earth (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-03-12. Retrieved 2018-03-11.
  8. "Animal Law Training Program" (PDF). hsi.org.
  9. "Watch: Gauri Maulekhi on the Controversial Cattle Trade Ban". The Quint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-03-11.
  10. Mishra, Sonali (June 23, 2022). "Uttarakhand HC asks state to list measures to protect equines on pilgrimage routes". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-07-10.
  11. "Rights activist sends legal notice to Hansraj College over cow centre". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). February 10, 2022. Retrieved 2022-07-10.
  12. "Welfare of animals her priority". www.tribuneindia.com. Retrieved 2018-04-28.
  13. "People for Animals unit to move court over threat". Deccan Chronicle (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2018-02-16. Retrieved 2018-03-11.
  14. "Ministry of Women and Child Development Nari Shakti Awardees 2017" (PDF). Ministry of Women and Child Development. 8 March 2017. Archived from the original (PDF) on 12 March 2018. Retrieved 6 May 2020.
  15. "Who's looking after the animals of India?". Mongabay-India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2020-03-09. Retrieved 2020-05-06.
  16. "Infographic: Nari Shakti Puraskar - Times of India". The Times of India. Retrieved 2018-03-11.

ਫਰਮਾ:Animal rights