ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
| ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ | |
|---|---|
| ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ | ਹੈਪੇਟਿਕ ਕੈਂਸਰ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹੈਪੇਟਿਕ ਕੈਲਸੀਨ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਲੀਵਰ ਕੈਂਸਰ |
 | |
| ਲਿਵਰ ਦਾ ਸਿਟੀ ਸਕੈਨ | |
| ਵਿਸ਼ਸਤਾ | oncology |
| ਲੱਛਣ | ਰਿਬ ਕੇਜ ਦੇ ਹੇਠ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ, ਪੀਲੀ ਚਮੜੀ, ਭਾਰ ਘਟਣਾ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ |
| ਆਮ ਸ਼ੁਰੂਆਤ | 55 ਤੋਂ 65 ਸਾਲ |
| ਇਲਾਜ | ਸਰਜਰੀ, ਟਾਰਗੇਟ ਥੈਰੇਪੀ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਥੈਰੇਪੀ |
| ਅਵਿਰਤੀ | 618,700 (2015)[1] |
| ਮੌਤਾਂ | 810,500 (2015)[2] |
ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਜਿਸਨੂੰ ਕਿ ਹੈਪੇਟਿਕ ਕੈਂਸਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹੈਪੇਟਿਕ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਾਲਜਾ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਹਡ਼ਾ ਕੈਂਸਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਰੀਰਕ ਅੰਗ ਤੋਂ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇ ਉਸਨੂੰ ਲਿਵਰ ਮੈਟਾਸਟੇਸਿਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਘੱਟ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਧਾ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਰਿਬ ਕੇਜ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ ਦਾ ਹੋਣਾ, ਅਬਡੋਮਨ ਵਿੱਚ ਸਵੈਲਿੰਗ ਦਾ ਹੋਣਾ, ਚਮਡ਼ੀ ਦਾ ਪੀਲਾ ਹੋ ਜਾਣਾ, ਸਰੀਰ ਦਾ ਭਾਰ ਘਟ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਣਾ।
ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਹੈਪੇਟਾਇਟਸ ਬੀ, ਸੀ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ (ਸ਼ਰਾਬ) ਕਰਕੇ ਕਿਰ੍ਹੋਸਿਸ ਦਾ ਹੋਣਾ। ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਅਫਲੈਟੋਜ਼ਿਨ, ਬਿਨਾਂ-ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਵੀ ਜਿਗਰ ਦਾ ਮੋਟਾ ਹੋਣਾ। ਜੋ ਆਮ ਕਿਸਮਾਂ ਹਰ ਉਹ ਹਨ: ਹੈਪਾਟੋਸੈਲੂਲਰ ਕਾਰਕੀਨੋਮਾ (ਐੱਚਸੀਸੀ), ਜੋ ਕਿ 80% ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਲੈਂਗੀਓਕਾਰਕੀਨੋਮਾ।
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨ
[ਸੋਧੋ]
ਗਲੋਬਲ ਤੌਰ 'ਤੇ2010 ਤੱਕ [update], 2010 ਤੱਕ, ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 1990 ਵਿੱਚ 460,000 ਮੌਤਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 754,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਫੇਫੜੇ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 2012 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 7% ਰੋਗ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ 5ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ[3] ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਕੈਂਸਰ ਹੈ।[4] ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 340,000 ਹੈਪਾਟਾਇਟਿਸ ਬੀ ਦੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਨ, 196,000 ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਸੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਸਨ ਅਤੇ 150,000 ਅਲਕੋਹਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਨ। ਐੱਚ.ਸੀ.ਸੀ., ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਰੂਪ, ਖਟਕਣ ਵਾਲੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਵੰਡ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[5]
ਭਾਰਤ
[ਸੋਧੋ]ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਹੈਪੇਟੋਸੈਲੂਲਰ ਕਾਰਸਿਨੋਮਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 4.1 ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 1.2 ਪ੍ਰਤੀ 100,000। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ 40 ਤੋਂ 70 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[6]
ਯੂਨਾਈਟਡ ਕਿੰਗਡਮ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਅਠਾਰਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕੈਂਸਰ ਹੈ (2011 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,300 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਸੀ), ਅਤੇ ਇਹ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮੌਤ ਦਾ 12ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ (2012 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,500 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ)।[7]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Lozano, R; Naghavi, M; Foreman, K; Lim, S; Shibuya, K; Aboyans, V; Abraham, J; Adair, T; Aggarwal, R; Ahn, S. Y.; Alvarado, M; Anderson, H. R.; Anderson, L. M.; Andrews, K. G.; Atkinson, C; Baddour, L. M.; Barker-Collo, S; Bartels, D. H.; Bell, M. L.; Benjamin, E. J.; Bennett, D; Bhalla, K; Bikbov, B; Bin Abdulhak, A; Birbeck, G; Blyth, F; Bolliger, I; Boufous, S; Bucello, C; et al. (Dec 15, 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.
- ↑ Khan, SA; Toledano, MB; Taylor-Robinson, SD (2008). "Epidemiology, risk factors, and pathogenesis of cholangiocarcinoma". HPB. 10 (2): 77–82. doi:10.1080/13651820801992641. PMC 2504381. PMID 18773060.
- ↑ "Overview of Hepatocellular Carcinoma". Liver Cancer. Archived from the original on 18 March 2017. Retrieved 18 March 2017.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Liver cancer statistics". Cancer Research UK. Archived from the original on 17 October 2014. Retrieved 28 October 2014.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help)
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]| ਵਰਗੀਕਰਣ | |
|---|---|
| ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤ |
|
- Liver Cancer Archived 2010-02-01 at the Wayback Machine. at Johns Hopkins University
- Liver cancer at Mayo Clinic
- Liver cancer information from Cancer Research UK