ਜੇਸੇਰੀ ਭਾਸ਼ਾ
| ਜੇਸੇਰੀ | |
|---|---|
| ਜਸਰੀ, ਦੀਪ ਭਾਸ਼ਾ | |
| ജസരി | |
| ਜੱਦੀ ਬੁਲਾਰੇ | ਭਾਰਤ ਲਕਸ਼ਦੀਪ |
| ਇਲਾਕਾ | ਲਕਸ਼ਦੀਪ |
| ਨਸਲੀਅਤ | ਲਕਸ਼ਦੀਪ ਲੋਕ |
Native speakers | (undated figure of 65,000[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]) |
| ਉੱਪ-ਬੋਲੀਆਂ | ਅਮਿਨੀਦੀਵੀ, ਕੋਯਾ, ਮਲਮੀ, ਮੇਲਾਚੇਰੀ |
| ਮਲਿਆਲਮ ਲਿੱਪੀ | |
| ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਡ | |
| ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3 | – |
ਜੇਸੇਰੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਵੀਪ ਭਾਸ਼ਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਮਲਿਆਲਮ ਦੀ ਇੱਕ ਬੋਲੀ ਹੈ,[1] ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲਕਸ਼ਦੀਪ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2][3]
'ਜੇਸੇਰੀ' ਸ਼ਬਦ ਅਰਬੀ ਸ਼ਬਦ 'ਜਜਾਰੀ' (ਜਜ਼ਰਈ) ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਟਾਪੂਵਾਸੀ' ਜਾਂ 'ਟਾਪੂ ਦਾ'। ਇਹ ਲਕਸ਼ਦੀਪ ਦੇ ਬਿਟਰਾ ਅਮੀਨੀ ਵਿੱਚ ਚੇਤਲਾਟ, ਬਿਤਰਾ, ਕਿਲਤਾਨ, ਕਵਾਰਤੀ, ਅਮਿਨੀ, ਕਵਰੱਤੀ, ਅੰਦ੍ਰੋਥ, ਅਗਾਤੀ ਅਤੇ ਕਿਕਾਲਪੇਨੀ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ ਉੱਤੇ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਟਾਪੂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ ਹੈ।[4] ਮਾਪਿਲਾ ਅਰਬੀ ਮਲਿਆਲਮ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਾਲਾਬਾਰ ਤੱਟ ਦੇ ਮਪੀਲਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਉਪਭਾਸ਼ਾ ਹੈ।
ਫੋਨੋਲੋਜੀ
[ਸੋਧੋ]ਧੁਨੀ ਵਿਗਿਆਨ ਪੁਰਾਣੀ ਮਲਿਆਲਮ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਦੀ ਬੋਲੀ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਛੋਟੇ ਸਵਰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ 'ਯੂ', ਦੂਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈਃ ਰੰਗੀ (ਮਾਲ. ਉਰੰਗੀ-ਸੁੱਤੀ, ਲੱਕਾ (ਮਾਲ. ਉਲੱਕਾ-ਮੂਸਲ) ।
ਵਿਅੰਜਨਾਂ ਲਈ, ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅੰਤਰ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹਨਃ
- ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਮਲਿਆਲਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚ, ਸ਼ਸ਼ ਸ਼ੋਲੀ (ਮਾਲ. (ਓਲਡ) ਚੋਲੀ-ਨੇ ਕਿਹਾ।
- ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਮਲਿਆਲਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੀ, f: fenn (Mal. Pennu) -ਕੁਡ਼ੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਮਲਿਆਲਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵੀ, b: buli/bili (Mal. vili) -call ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਂਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]- ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਃ ਨੀਲ
- ਇਲਜ਼ਾਮਃ ਏ, ਨਾ
- Genitive: ਆ, ਨਾ, ਥਾ
- ਡੈਟਿਵਃ kk, n, oon
- ਸੰਚਾਰਃ ਓਦਾ, ਆ ਕੂਦਾ, ਨਾ ਕੂਦਾ
- ਸਾਜ਼ਃ ਆ ਕੋਂਡ, ਨਾ ਕੋਂਡ
- Locative:nd, na ul, l (ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵਿੱਚ)
- Ablative: ਸੰਖੇਪ
- ਵੋਕੇਟਿਵਃ ਈ, ਆ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Kōyammakkōya, Eṃ (2012). Lakshadweep Pradesikabhasha Nighandu (Translation: Lakshadweep Regional Language Dictionary), Editor: Dr. Koyammakoya M. Sāhityapr̲avarttaka Sahakaraṇasaṅghaṃ, Nāṣaṇal Bukkȧ St̲āḷ. ISBN 978-81-922822-9-9.
- ↑ India, a reference annual. Government of India. 2004. p. 851. ISBN 978-81-230-1156-1.
- ↑ Sura's Year Book 2006. Sura Books. 2006. p. 250. ISBN 978-81-7254-124-8.
- ↑ Subramoniam, V. I. (1997). Dravidian Encyclopaedia. Vol. 3, Language and literature. Thiruvananthapuram (Kerala): International School of Dravidian Linguistics. pp. 508-09.