ਡੀ ਆਰ ਬੇਂਦਰੇ
ਦਤਾਤਰੇਅ ਰਾਮਚੰਦਰ ਬੇਂਦਰੇ | |
|---|---|
 ਡੀ ਆਰ ਬੇਂਦਰੇ | |
| ਜਨਮ | 31 ਜਨਵਰੀ 1896 ਧਾਰਵਾੜ, ਬੰਬਈ ਪ੍ਰੈਜੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 26 ਅਕਤੂਬਰ 1981 (ਉਮਰ 85) ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ |
| ਕਲਮ ਨਾਮ | ਅੰਬਿਕਾਤਨਯਾਦੱਤ |
| ਕਿੱਤਾ | ਅਧਿਆਪਕ,ਕਵੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਗਲਪ |
| ਸਾਹਿਤਕ ਲਹਿਰ | ਨਵੋਦਯਾ |
ਦਤਾਤਰੇਅ ਰਾਮਚੰਦਰ ਬੇਂਦਰੇ (31 ਜਨਵਰੀ 1896 – 26 ਅਕਤੂਬਰ 1981)ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਦਾ ਰਾ ਬੇਂਦਰੇ ਨਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਸ਼ਾਇਦ ਨਵੋਦਯਾ ਪੀਰੀਅਡ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਨੜ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਵਰਕਰਵੀ ('ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਨ ਕਵੀ-ਪੈਗੰਬਰ') ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੇਂਦਰੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ 1964 ਦੀ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ನಾಕು ತಂತಿ (ਨਾਕੂ ਤੈਂਤੀ) ਲਈ ਗਿਆਨਪੀਠ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ಅಂಬಿಕಾತನಯದತ್ತ (ਅੰਬਿਕਾਤਨਯਾਦੱਤ; ਯਾਨੀ ਅੰਬਿਕਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਦੱਤ) ਅਕਸਰ ਪੱਛਮੀ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਪਨਾਮ ਸਮਝ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ ਅੰਬਿਕਾਤਨਯਾਦੱਤ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ "ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਅੰਦਰਲੀ ਆਵਾਜ਼" ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਣਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਉਹੀ ਉਸ ਨੇ (ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ) ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਕੰਨੜ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।[2] ਉਡੂਪਿ ਆਦਮੂਰੂ ਮੱਠ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕਾ ਕਾਵਿ ਕੁਲੀਆ ਥਿਲਕਾ ("ਕੰਨੜ ਕਵੀ ਦੇ ਤਾਜ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ") ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 1968 ਵਿੱਚ ਪਦਮਸ੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1969 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਦਾ ਫੈਲੋ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।[3]
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਦੱਤਾਤ੍ਰੇਯ ਰਾਮਚੰਦਰ ਬੇਂਦਰੇ ਦਾ ਜਨਮ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਧਾਰਵਾੜ ਵਿੱਚ ਚਿਤਪਵਨ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[4] ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਇੱਕ ਦਸ਼ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਨ ("ਪਵਿੱਤਰ ਗਿਆਨ ਦੇ ਦਸ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਮਾਹਿਰ") ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ। ਬੇਂਦਰੇ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਇੱਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਬੇਂਦਰੇ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਸੀ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਚਾਰ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ, ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ ਧਾਰਵਾੜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1913 ਵਿੱਚ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਪੁਣੇ ਦੇ ਫੇਰਗੂਸਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1918 ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਏ. ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਾਰਵਾੜ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਇਆ, ਅਤੇ ਉਹ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ "ਬੇਂਦਰੇ ਮਾਸਟਰ" (ಬೇಂದ್ರೆ ಮಾಸ್ತ್ರ) ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਸਟਰ ਉਸ ਦੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ 1919 ਵਿੱਚ ਰਾਣੇਬੇਨੂਰ ਤੋਂ ਲਕਸ਼ਮੀਬਾਈ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1935 ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।[5]
ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਧਾਰਵਾੜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਹਾਈ ਸਕੂਲ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਾਣਿਆ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਡੀ.ਏ.ਵੀ. ਕਾਲਜ ਸੋਲਾਪੁਰ ਵਿੱਚ 1944 ਅਤੇ 1956 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੰਨੜ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1956 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਦੇ ਧਰਵਰਡ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਮਗਰਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਸਾਹਿਤਕ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਸੰਦੇਸ਼
[ਸੋਧੋ]ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਦੁਨਿਆਵੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਅਕਸਰ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ "ਬੋਲਚਾਲ" ਵਾਲੇ ਰੂਪ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਕੰਨੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਲੋਚਕ ਜੀ.ਐਸ. ਅਮੂਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਬੇਂਦਰੇ ਇੱਕ ਅਖੰਡ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਸੀ: ਦੱਤਾਤਰੇਯ ਰਾਮਚੰਦਰ ਬੇਂਦਰੇ - ਜੈਵਿਕ ਸਵੈ, ਸੋਚਣਸ਼ੀਲ ਸਵੈ ਅਤੇ ਸਵੈ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸਵੈ। ਤਿੰਨ 'ਸਵੈ' ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਲਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਬੇਂਦਰੇ ਦੀ ਵਰਤੀ ਗਈ ਬਿੰਬਾਵਲੀ ਬੇਂਦਰੇ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਸੰਕੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਅੰਬਿਕਟਨਯੁਕਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬੇਂਦਰੇ ਬਾਰੇ ਦੋ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਨਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਜਾਂ ਢਿੱਡ ਅਤੇ ਪਿਠ ਵਾਂਗ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ। [6]
ਪਾਪੂਲਰ ਕਲਚਰ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]1972 ਵਿਚ, ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਗਿਰੀਸ਼ ਕਰਨਾਡ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕੰਨੜ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ ਡੀ.ਆਰ. ਬੇਂਦਰੇ ਬਣਾਈ ਸੀ।[7][8]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]- ਗਿਆਨਪੀਠ ਇਨਾਮ – 1973 (ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ Naaku Tanti ਲਈ)
- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ – 1968
- ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ – 1958
- ਕੇਲਕਾਰ ਇਨਾਮ – 1965
- ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ – 1968
ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ
ਨਾਟਕ
ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ
- Nirabharanasundari (1940)
ਆਲੋਚਨਾ
ਸੰਪਾਦਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ
ਅਨੁਵਾਦ
ਦੂਜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਵਾਂ
- A Theory of Immortality (1977)
ਸੂਚਨਾ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Jnanapeeth Awards". Ekavi. Archived from the original on 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 2006. Retrieved 31 October 2006.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "I (ನಾನು)". darabendreinenglish (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 13 April 2016. Retrieved 11 February 2018.
- ↑ "..:: SAHITYA: Fellows and Honorary Fellows::." sahitya-akademi.gov.in. Retrieved 11 February 2018.
- ↑ Datta, Amaresh (1987). Encyclopaedia of Indian Literature: A-Devo Volume 1 of Encyclopaedia of Indian literature. Sahitya Akademi. p. 413. ISBN 9788126018031.
- ↑ Dharwad.com – Bendre's bio data Archived 2016-10-05 at the Wayback Machine. retrieved on 5/27/07
- ↑ Amur, G. S. Dattatreya Ramachandra Bendre (Ambikatanayadatta) Makers of Indian literature Volume 1 of Encyclopaedia of Indian literature. Sahitya Akademi. p. 105. ISBN 9788172015152.
- ↑ D. R. Bendre IMDB.
- ↑ AWARDS: The multi-faceted playwright Archived 16 October 2007 at Archive.is Frontline, Vol. 16, No. 03, 30 January – 12 February 1999.