ਡੈਨੀਅਲ ਡੈਫੋ
ਡੈਨਿਅਲ ਡੈਫੋ | |
|---|---|
 ਡੈਨਿਅਲ ਡੈਫੋ | |
| ਜਨਮ | ਅੰਦਾਜ਼ਨ 1659–1661 ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਮੌਤ | 24 ਅਪਰੈਲ 1731 (ਉਮਰ 70-72) ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਕਿੱਤਾ | ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ, ਵਪਾਰੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਮੁਹਿੰਮਬਾਜ਼ੀ |
ਡੈਨੀਅਲ ਡੈਫੋ (/ˌdænjəl d[invalid input: 'ɨ']ˈfoʊ/; c. 1660 – 24 April 1731),[1] ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲੇਖਕ, ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਵਲ ਰੋਬਿਨਸਨ ਕਰੂਸੋ ਲਈ ਚਿਰਸਥਾਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਰੀਟੇਨ ਵਿੱਚ ਡੈਫੋ ਨੇ ਨਾਵਲ ਦੀ ਵਿਧਾ ਨੂੰ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਕੁੱਝ ਲੋਕ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਵਲ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਣਥੱਕ ਅਤੇ ਬਹੁਮੁਖੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਧਨੀ ਲੇਖਕ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਅਪਰਾਧ, ਧਰਮ, ਵਿਆਹ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਪਰਾਲੌਕਿਕ ਸਹਿਤ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਉੱਤੇ ਪੰਜ ਸੌ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਨਿਬੰਧ ਅਤੇ ਜਰਨਲ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਉਸਨੂੰ ਆਰਥਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਦਾ ਅਗਰਦੂਤ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਡੈਨੀਅਲ ਫੋ (ਉਸਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ) ਸ਼ਾਇਦ ਸੇਂਟ ਗਾਈਲਸ ਕ੍ਰਿਪਲੇਗੇਟ, ਲੰਡਨ ਦੇ ਪੈਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੋਰ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3] ਡਿਫੋ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕੁਲੀਨ-ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲਾ "ਡੀ" ਜੋੜਿਆ, ਅਤੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਡੀ ਬੀਉ ਫੌਕਸ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੰਸ਼ ਦਾ ਝੂਠਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।[4] "ਡੀ" ਫਲੇਮਿਸ਼ ਉਪਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਅਗੇਤਰ ਵੀ ਹੈ। [5] ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ, ਜੇਮਜ਼ ਫੋ, ਫਲੇਮਿਸ਼ ਮੂਲ ਦਾ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਟੇਲੋ ਚੈਂਡਲਰ ਸੀ,[6][7][8] ਅਤੇ ਬੁੱਚਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਡਿਫੋ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਅਸਾਧਾਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ: 1665 ਵਿੱਚ, ਲੰਡਨ ਦੀ ਮਹਾਨ ਪਲੇਗ ਦੁਆਰਾ 70,000 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਲੰਡਨ ਦੀ ਮਹਾਨ ਅੱਗ ਨੇ ਸਿਰਫ ਡਿਫੋ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਦੋ ਹੋਰ ਘਰ ਹੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।[9] 1667 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਡੱਚ ਬੇੜੇ ਨੇ ਥੇਮਜ਼ ਦਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਮੇਡਵੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੇਡਵੇ ਉੱਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਚਥਮ ਸ਼ਹਿਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਐਲਿਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦਸ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ।[10][11]
ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ According to Paul Duguid in "Limits of self organization" Archived 2011-06-15 at the Wayback Machine., First Monday (11 September 2006): "Most reliable sources hold that the date Defoe's his birth was uncertain and may have fallen in 1659 or 1661. The day of his death is also uncertain."
- ↑ Gavin John Adams (2012). Letters to John Law. Newton Page. pp. liii–lv. ISBN 9781934619087. Archived from the original on 2014-01-02. Retrieved 2014-03-20.
{{cite book}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Hibbert, Christopher; Ben Weinreb; John Keay; Julia Keay. (2010). The London Encyclopaedia. London: Pan Macmillan. p. 304. ISBN 978-0-230-73878-2.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Stephanson, Raymond (2013). Raymond Stephanson, Darren N. Wagner (ed.). The Secrets of Generation Reproduction in the Long Eighteenth Century. Toronto: University of Toronto Press. p. 105. ISBN 9781442666931.
- ↑ Torselli, Stefano. "Daniel Defoe". www.baroque.it. Archived from the original on October 17, 2021. Retrieved October 17, 2021.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; ਅਗਸਤ 3, 2017 suggested (help) - ↑ Schaff, Barbara (2020). Handbook of British Travel Writing. Berlin: De Gruyter. ISBN 9783110497052.
- ↑ Mutter, Reginald P.C.. "Daniel Defoe – English author". Britannica. https://www.britannica.com/biography/Daniel-Defoe. Retrieved October 17, 2021.
- ↑ Wright, Thomas (1894). The Life of Daniel Defoe Volume 1. Cassell. p. 2.
- ↑ Richard West (1998) Daniel Defoe: The Life and Strange, Surprising Adventures. New York: Carroll & Graf. ISBN 978-0-7867-0557-3.
- ↑ Joseph Laurence Black, ed. (2006). The Broadview Anthology of Literature: The Restoration and the Eighteenth Century. Toronto: Broadview Press. ISBN 978-1-55111-611-2.
- ↑ John J. Richetti (2005) The Life of Daniel Defoe. Malden, MA: Blackwell Publishing, ISBN 978-0-631-19529-0, doi:10.1002/9780470754665.