ਦਾਲ

ਦਾਲ
ਦਾਲ

ਦਾਲਾਂ ਭਾਰਤੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਦਾਲਾਂ ਨੂੰ ਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਾਲਾਂ ਨੂੰ ਅਨਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸਾਰੀਆਂ ਦਾਲਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਦਲਹਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਆਂਚ ਤੇ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਸਦੇ ਪੋਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬਹੁਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। . ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਦਾਲਾਂ:

• ਅਰਹਰ ਦਾਲ
  • ਮੂੰਗ ਦਾਲ
• ਮੂੰਗ ਸਾਬਤ
• ਮੂੰਗ ਛਿਲਕਾ
• ਮੂੰਗ ਧੁਲੀ
  • ਉੜਦ ਦਾਲ
• ਉੜਦ ਸਾਬਤ
• ਉੜਦ ਧੁਲੀ
• ਹਰੀ ਉੜਦ
• ਚਨਾ ਦਾਲ
  • ਮਸੂਰ ਦਾਲ
• ਮਸੂਰ ਸਾਬਤ
• ਮਸੂਰ ਧੁਲੀ
• ਮਲਕਾ ਮਸੂਰ
  • ਛੋਲੇ
• ਕਾਲੇ ਛੋਲੇ
• ਕਾਬੁਲੀ ਛੋਲੇ
  • ਰਾਜਮਾ
• ਰਾਜਮਾ ਲਾਲ
• ਰਾਜਮਾ ਚਿਤਰਾ
• ਰਾਜਮਾ ਕਸ਼ਮੀਰੀ
• ਮੋਠ ਦਾਲ
• ਲੋਭੀਆ ਦਾਲ

ਪ੍ਰੋਟੀਨ

ਦਾਲ ਨੂੰ ਰੋਟੀ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਨਾਨ ਨਾਲ ਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਾਲ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਭਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਂਬਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਨਾਲੋ 3.5 ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਆਟੇ ਨਾਲੋ 2.5 ਗੁਣਾ ਜਿਹਨਾਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। .

Dal Tadka served with rice and papad, staple meal in South Asia.

Split toor dhal, a common variety of dhal

Selected nutrients in grams per 100 g

Item	Water	Protein
Cooked Rice	68.4	2.7
Cooked Dal	68.5	6.8
Roti	33.5	11.5
Cooked Soybean	62.5	16.6
Boiled Egg	74.6	12.6
Cooked Chicken	64.3	25.3

ਨੋਟ: ਔਸਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ 55 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ।

Nutrient contents in %DV of Dals, wheat and rice (Raw, Uncooked) per 100 g

		Vitamins													Minerals
ਖਾਣਾ	ਪ੍ਰੋਟੀਨ	A	B1	B2	B3	B5	B6	B9	B12	Ch.	C	D	E	K	Ca	Fe	Mg	P	K	Na	Zn	Cu	Mn	Se
cooking Reduction %		10	30	20	25		25	35	0	0	30				10	15	20	10	20	5	10	25
Rice	14	0	12	3	11	20	5	2	0	0	0	0	0	0	1	9	6	7	2	0	8	9	49	22
Wheat	27	0	28	7	34	19	21	11	0	0	0	0	0	0	3	20	36	51	12	0	28	28	151	128
Soybean	73	0	58	51	8	8	19	94	0	24	10	0	4	59	28	87	70	70	51	0	33	83	126	25
Toor Dal	43	1	43	11	15	13	13	114	0	0	0	0	0	0	13	29	46	37	40	1	18	53	90	12
Urad Dal	45	0	24	21	10	0	22	54	0	0	0	0	0	0	14	58	75	54	21	3	35	0	0	0
Mung Dal	43	0	54	19	15	38	29	156	0	0	6	0	3	9	13	52	53	52	27	0	28	0	49	0
Chana Dal	25	1	32	12	8	16	27	139	0	17	7	0	0	0	11	35	29	37	25	24	23	42	110	12