ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਦੁਰਯੋਧਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

 

ਦੁਰਯੋਧਨ
ਦੁਰਯੋਧਨ
ਦੁਰਯੋਧਨ ਦ੍ਰੋਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੈਨਾ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ।
Information
ਪਰਵਾਰਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ (ਪਿਤਾ)
ਗੰਧਾਰੀ (ਮਾਤਾ)
ਦੁਸ਼ਾਸਨ,ਦੁਸਾਹਾ, ਜਲਗੰਧਾ, ਦੁਰਮੁਕ ਵੀਕਰਨ,ਸੁਬਾਹੁ, ਸੁਲੋਚਨ, ਅਨੁਧਾਰ, ਚਿਤਰਸੇਨ ਅਤੇ 90 ਹੋਰ (ਭਰਾ)
ਦੁਸ਼ਾਲਾ (ਭੈਣ)
ਯੂਯੂਤਸੁ (ਮਤਰੇਆ ਭਰਾ)
ਜੀਵਨ-ਸੰਗੀਕਾਸ਼ੀ ਰਾਜੇ ਸੁਬਾਹੁ ਭਾਨੂਮਤੀ, ਤ੍ਰੈਲੋਕਪੁਰਾ ਕਿੰਗਡਮ ਦੀ ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਮਯੂਰੀ, ਕਾਸ਼ੀ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਦੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀਆਂ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਅਤੇ ਸੁਚਿਤਾ
ਬੱਚੇਲਕਸ਼ਮਣ ਕੁਮਾਰ, ਲਕਸ਼ਮਣ, ਕਾਲਕੇਤੁ (by Bhanumati and Mayuri) and a Unnamed daughter (by his 1st daughter of King Subahu of Kashi,)
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਪਾਂਡਵ (ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ)
ਸ਼ਕੁਨੀ (ਮਾਮਾ)
ਦੁਰਯੋਧਨ
ਦੁਰਯੋਧਨ
ਦੁਰਯੋਧਨ [[ਦ੍ਰੋਣਾ] ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ
Information
ਪਰਵਾਰਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ (ਪਿਤਾ)
ਗੰਧਾਰੀ (mother)
ਦੁਸ਼ਾਨਨ, ਦੁਸ਼ਾਹਾ, ਜਲਾਗੰਧਾ, ਦੁਰਮੁਕਾ ਵਿਕਰਾਨਾ,ਸੁਬਾਹੁ, ਸੁਲੋਚਨਾ, ਅਨੁਧਾਰਾ, ਚਿਤਰਸੇਨਾ ਅਤੇ 90 ਹੋਰ (ਭਰਾ)
ਦੁਸ਼ਾਲਾ (ਭੈਣ)
ਯੁਯੁਤਸਾ (ਮਤੇਰਾ ਭਰਾ)
ਜੀਵਨ-ਸੰਗੀਕਾਸ਼ੀ ਰਾਜੇ ਸੁਬਾਹੁ ਭਾਨੂਮਤੀ ਅਤੇ ਮਯੂਰੀ
ਬੱਚੇਲਕਸ਼ਮਣ ਕੁਮਾਰ, ਲਕਸ਼ਮਣ, ਕਾਲਕੇਤੂ (ਭਾਨੂਮਤੀ ਦੁਆਰਾ) ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਨਾਮ ਧੀ (ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸੁਬਾਹੂ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਧੀ ਦੁਆਰਾ,)
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਪਾਂਡਵ (ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ)
ਸ਼ਕੁਨੀ (ਮਾਮਾ)

ਦੁਰਯੋਧਨ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: दुर्योधन) ਨੂੰ ਸੁਯੋਧਨ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦਾ ਪਾਤਰ ਹੈ। 100 ਕੌਰਵ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੁਰਯੋਧਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਾ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਗੰਧਾਰੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਕੂਰੂ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਇਹ ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਰਾਜ ਦਾ ਉਤਰਅਧਿਕਾਰੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵੀ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਯੁਧਿਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਸੀ। ਕਰਨ ਦੁਰਯੋਧਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਮਿਤਰ ਸੀ। ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਵੈਸ਼ਨਵ ਯੱਗ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[1][2]

ਜਨਮ

[ਸੋਧੋ]
ਤਸਵੀਰ:Vyas ki vardhan.jpg
ਗੰਧਾਰੀ ਵਿਆਸ ਤੋਂ ਵਰਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਿਆਂ

ਜਦੋਂ ਗੰਧਾਰੀ ਦੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਅਸਾਧਾਰਣ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਅੰਬਿਕਾ ਅਤੇ ਅੰਬਾਲਿਕਾ ਉਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸਨ। ਪਾਂਡੂ ਅਤੇ ਕੁੰਤੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਰ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਗੰਧਾਰੀ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿਚੋਂ ਸਲੇਟੀ ਰੰਗ ਦੇ ਮਾਸ ਦਾ ਸਖਤ ਪੁੰਜ ਨਿਕਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਆਸ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ਮਹਾਨ ਰਿਸ਼ੀ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਅਸੀਸ ਦੇਵੇ, ਵਿਆਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਸ਼ਤਾ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਪਤਿਰਾਸਥੂ" (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਈ "ਸੌ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼" ਵਜੋਂ ਅਸੀਸ ਦਿੱਤੀ। , ਵਿਆਸ ਨੇ ਮਾਸ ਦੇ ਗੋਲੇ ਨੂੰ ਇਕ ਸੌ ਇਕ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਕੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰ ਕੇ ਦੋ ਸਾਲ ਤੱਕ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਦੱਬਿਆ ਰਿਹਾ। ਦੂਜੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ, ਪਹਿਲਾ ਘੜਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੁਰਯੋਧਨ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ।

ਸ਼ੁਰੂ ਦੇ ਸਾਲ

[ਸੋਧੋ]
ਜਾਵਾਨੀਜ਼ ਵਿਯਾਂਗ ਵਿੱਚ ਦੁਰਯੋਧਨਾ

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਦੁਰਯੋਧਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਗੁਣਾਂ, ਫਰਜ਼ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਸਤਿਕਾਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਦੁਰਯੋਧਨ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਪੱਖਪਾਤ ਕੀਤਾ ਉਹ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਦੁਰਯੋਧਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਮੇ ਸ਼ਕੁਨੀ ਦੁਆਰਾ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਰਨ ਲਈ ਸਾਜਿਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ।

ਟ੍ਰਨਿੰਗ

[ਸੋਧੋ]

ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਦਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਤੋਂ ਮਾਰਸ਼ਲ ਹੁਨਰ ਸਿੱਖ ਕੇ, ਉਹ ਗਦਾ ਚਲਾਉਣ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਿਪੁੰਨ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਬਲਰਾਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗਦਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਹਮਦਰਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਣ ਗਿਆ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Ganguli, Kisari Mohan. The Mahabharata, Book 3: Vana Parva. Netlancers Inc, 2014.
  2. Kisari Mohan Ganguli (1896). "Mahabaratha, Digvijaya yatra of Karna". The Mahabharata. Sacred Texts. Retrieved 11 ਜੂਨ 2015.