ਧੂਮਾਵਤੀ
| ਧੂਮਾਵਤੀ | |
|---|---|
Goddess which cures strife, loneliness, unfulfilled desires and inauspicious things | |
 An early 20th century Rajput painting depicting dark-complexioned Dhumavati wearing dark clothes and holding a winnowing basket. She is riding a crow but adorned with jewellery, decorations which are contrary to her traditional description | |
| ਦੇਵਨਾਗਰੀ | धूमावती |
| ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨ | Dhūmavatī |
| ਮਾਨਤਾ | ਪਾਰਵਤੀ/ਸਤੀ, ਮਹਾਵਿਦਿਆ, ਆਦਿਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਮਹਾਕਾਲੀ |
| ਨਿਵਾਸ | Kailash |
| ਮੰਤਰ | ਓਮ ਧੂਮ ਧੂਮ ਧੁਮਾਵਤੀ ਥਾਹਾ ਸਵਾਹਾ |
| ਵਾਹਨ | ਕਾਂ |
| Consort | ਸ਼ਿਵ (ਵਿਧਵਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ) |
ਧੂਮਾਵਤੀ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: धूमावती, Dhūmāvatī, ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ "ਧੁਆਂ") ਮਹਾਵਿਦਿਆਸ, ਤਾਂਤ੍ਰਿਕ ਦੇਵੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ, ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਧੂਮਾਵਤੀ ਦੇਵੀ, ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਹਮ ਮਾਤਾ, ਦੇ ਭਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ, ਬਦਸੂਰਤ ਵਿਧਵਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਅਸਾਧਾਰਨ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਅਕਸਰ ਘੋੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਇੱਕ ਰੱਥ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਕਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਆਰੰਭ
[ਸੋਧੋ]
ਧੂਮਾਵਤੀ ਦੀ ਮਹਾਵਿਦਿਆ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਂਦ ਹੈ। ਮਹਾਵਿਦਿਆਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।[1] ਗਰੀਬੀ, ਮਾਯੂਸੀ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਡੇਨਯੂਲੂ ਧੂਮਾਵਤੀ ਨੂੰ ਨਿਰ੍ਰਤੀ, ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਿਪਤਾ ਦੀ ਦੇਵੀ, ਅਤੇ ਅਲਕਸ਼ਮੀ, ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ, ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਿਪਤਾ ਦੀ ਦੇਵੀ ਨਿਰੀਤੀ ਨਾਲ, ਅਤੇ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਦੀ ਦੇਵੀ ਅਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।[2] ਕਿਨਸਲੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦੇਵੀ, ਜਏਸਥਾ, ਨੂੰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।[3]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਮਹਾਵਿਦਿਆ
- ਸੰਤਾ ਮੁਏਰਤੇ
ਨੋਟਸ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Kinsley (1997), ਪੀ.176
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000008-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Kinsley (1997), ਸਫ਼ੇ 178-181
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000009-QINU`"'</ref>" does not exist.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000A-QINU`"'</ref>" does not exist.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000C-QINU`"'</ref>" does not exist.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000D-QINU`"'</ref>" does not exist.