ਨਸੀਮ ਅਮਰੋਹਵੀ
ਨਸੀਮ ਅਮਰੋਹਵੀ ਜਾਂ ਸਈਅਦ ਕਾਇਮ ਰਜ਼ਾ ਤਕਵੀ Urdu: نسیم امروہوی, romanized: Allamah Nasīm Amrohvī (24 ਅਗਸਤ 1908 – 28 ਫਰਵਰੀ 1987) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਉਰਦੂ ਕਵੀ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 24 ਅਗਸਤ 1908 ਨੂੰ ਅਮਰੋਹਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਈਅਦ ਕਾਇਮ ਰਜ਼ਾ ਤਕਵੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। [1] [2]
ਉਹ ਤਕਵੀ ਸਈਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਈਅਦ ਬਰਜੀਸ ਹੁਸੈਨ ਤਕਵੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸਈਦਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਸ਼ਮੀਮ ਅਮਰੋਹਵੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਰਾਜ਼ਦਾਕ-ਏ-ਹਿੰਦ ਦਾ ਖ਼ਿਤਾਬ ਮਿਲ਼ਿਆ ਸੀ।
1950 ਵਿੱਚ, ਉਹ 1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਕੇ ਖੈਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ। ਉਹ 1961 ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 28 ਫਰਵਰੀ 1987 ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ [2]
ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਨਸੀਮ ਅਮਰੋਹਵੀ ਉਰਦੂ ਲੁਗ਼ਤ ਬੋਰਡ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਨਸੀਮ ਅਮਰੋਹਵੀ ਨੇ ਨਸੀਮ-ਉਲ-ਲੁਗ਼ਤ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਹਰੇਕ ਸ਼ਬਦ ਲਈ ਨਸੀਮ-ਉਲ-ਲੁਗ਼ਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਸਦੇ ਅਰਥ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕਹਾਵਤਾਂ ਹੀ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕੋਸ਼ਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਰਸੀਆ ਵੀ ਲਿਖਦਾ ਸੀ। [3]
ਕਿਤਾਬਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ:
- ਖੁਤਬਤ-ਏ-ਮੁਸ਼ੀਰਾਨ (1942) [4]
- ਅਦਬੀ ਕਹਾਨੀਆਂ
- ਨਸੀਮ ਉਲ-ਲੁਗ਼ਤ, ਉਰਦੂ
- ਧੂੜ ਬਾਨੁ ਧੂੜ ਬਨਾਉ॥
- ਰਿਸਾਲਾਹ ਤੌਜ਼ਹਿ ਅਲ-ਮਸਾਲ । ਅਬੂ ਅਲ-ਕਾਸਿਮ ਇਬਨ ਅਲੀ ਅਕਬਰ ਅਲ-ਖੁਈ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੀਆ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ
- ਮੁਮੀਨ-ਏ-ਅਲ-ਇਬਰਾਹਿਮ । ਸ਼ੀਆ ਥੀਮਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਕਵਿਤਾਵਾਂ
- ਮੁਸਦਾਸ-ਏ ਨਸੀਮ । ਨਬੀ ਮੁਹੰਮਦ ' ਤੇ
- ਫਰਹੰਗ-ਏ ਇਕਬਾਲ । ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵੀ ਸਰ ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ, 1877-1938 ਦੇ ਫਲਸਫੇ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਕਿਤਾਬ
- ਉਰਦੂ ਲੁਗਹਤ : ਤਾਰੀਕੀ ਉਸੂਲ ਪਾਰ . ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਸ਼
- ਮਰਸੀਆਹ-ਇ ਜੋਸ਼ . ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਜੋਸ਼ ਮਲੀਹਾਬਾਦੀ (1896-1982) ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ
- ਕੈਸ਼ਮਾਹ-ਇ ਗ਼ਮ . ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਬਾਰੇ ਮਾਤਮ
- ਅੱਲਾਮਾਹ ਇਕਬਾਲ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਦਵਾਇਨ । ਸਰ ਮੁਹੰਮਦ ਇਕਬਾਲ, 1877-1938, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਕੋਸ਼
- ਨਜ਼ਮ-ਏ-ਉਰਦੂ [4]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ A long-running serial (Nasim Amrohvi) Dawn (newspaper), Published 20 April 2005, Retrieved 10 May 2018
- ↑ 2.0 2.1 Book Review and Profile of Nasim Amrohvi on GoogleBooks website Retrieved 10 May 2018
- ↑ Reflections on modern Marsia Dawn (newspaper), Published 27 March 2002, Retrieved 10 May 2018
- ↑ 4.0 4.1 Books by Nasim Amrohvi on rekhta.org website Retrieved 10 May 2018